Lichtende nachtwolken
12 juli 2006 - De periode tussen ruwweg 20 mei en 20 juli biedt in ons
land mogelijkheden voor lichtende nachtwolken. Heel vaak gebeurt dat
niet en het verschijnsel is ook niet te voorspellen maar het loont de
moeite de noordelijke hemel in de gaten te houden.
Lichtende nachtwolken in Nederland (foto: Jacob Kuiper)
Lichtende nachtwolken
Als ze zichtbaar zijn dan zijn de lichtende nachtwolken (Engels:
Noctilucent clouds, afgekort NLC) te zien aan het eind van de
avondschemering of vroeg in de nacht vóór zonsopkomst. De wolken zelf
geven geen licht, maar weerkaatsen zonlicht. Lichtende nachtwolken
bevinden zich op zeer grote hoogte, circa 85 kilometer boven het
aardoppervlak.
De afgelopen weken zijn in Nederland en België op verschillende dagen
lichtend nachtwolken waargenomen. Om ze goed te zien moet de atmosfeer
zeer transparant zijn met zo weinig mogelijk stof en vocht. Dergelijke
situaties komen met name voor als de lucht aangevoerd wordt uit het
hoge noorden, vanuit Scandinavië en het gebied van de Oostzee.
Lichtende nachtwolken bevinden zich vaak vrij laag boven de horizon,
in noordwestelijke, noordelijke of noordoostelijke richting. De
wolken weerkaatsen maar weinig licht waardoor ze pas herkenbaar worden
nadat de zon al zo'n vijf kwartier onder is of zo'n vijf kwartier voor
zonsopkomst. Gewone wolken weerkaatsen op dat moment geen zonlicht
meer en steken soms donker af tegen de hemelachtergrond.
Op 21 juni 2006 waren in ons land fraaie lichtende nachtwolken te zien
die door verschillende oplettende waarnemers zijn waargenomen. Het is
niet tevoren aan te geven of er op een heldere avond lichtende
nachtwolken zichtbaar zullen zijn, maar het is zeker aan te raden om
op mooie zomeravonden de bilk naar de noordelijke hemel te richten. In
de periode medio juli zijn ze mogelijk te zien 23.00 en 24.00 uur
(MEZT) of bijvoorbeeld 0300-0400 uur in de vroege ochtend.
Met dank aan Jacob Kuiper, KNMI
Eerste uitgave: 12-07-06
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut