12 jul 2006
Onderdeel: Wageningen UR
Nummer: P055wur
Onderzoekers hebben nu definitief vastgesteld dat een bacterie de
primaire oorzaak is van de bloedingziekte onder paardenkastanjes. Dat
is de uitkomst van nader onderzoek, waarbij grote bomen kunstmatig
zijn geïnfecteerd. Dit onderzoek, dat vorig jaar oktober is ingezet,
is uitgevoerd onder coördinatie van de werkgroep Aesculaap. Vorig
jaar sprak de werkgroep al de verdenking uit tegen een bacterie uit de
groep van de Pseudomonas syringae.
Hoewel de precieze wijze waarop de bacterie in de boom terecht komt
nog niet bekend is, is wel duidelijk geworden dat beschadigingen of
verwondingen van de paardenkastanjes een risico op besmetting met zich
meebrengen. De werkgroep Aesculaap noemt de situatie ernstig omdat op
dit moment nog geen afdoende bestrijdingsmiddelen beschikbaar zijn.
Bestrijding van de bacterieziekte onder deze beeldbepalende bomen zal
daarom niet eenvoudig zijn, meent zij. Het onlangs ingezette
vervolgonderzoek zal volgens de werkgroep de richting aangeven hoe de
ziekte te lijf kan worden gegaan. Dat onderzoek is ondermeer gericht
op vragen als: hoe treedt de bacterie de boom binnen, en: hoe
verspreidt zij zich? Spelen spatwater, insecten, schurende takken of
vorstschade daarbij een rol? Ook wordt nagegaan of stressfactoren, als
droogte of wateroverlast, een rol spelen en of er verband bestaat
tussen de plaats waar de boom groeit en de mate waarin de boom is
aangetast.
Op basis van de onderzoeksresultaten die tot nu toe bekend zijn
geworden, adviseert de werkgroep Aesculaap gemeenten en particulieren
paardenkastanjes zoveel mogelijk met rust te laten en het advies op te
blijven volgen, zoals vermeld op de website,
www.kastanjeziekte.wur.nl.
Bacterieonderzoek
Nadat vorig jaar proeven zijn gedaan op zaailingen van de
paardenkastanje en de verdenking op de bacterie viel, hebben Plant
Research International van Wageningen UR en de Plantenziektenkundige
Dienst uitgebreide proeven gedaan, waarbij oudere bomen kunstmatigÂ
zijn besmet. Op grond daarvan is onomstotelijk komen vast te staan dat
de bewuste bacterie de primaire oorzaak is van de bloedingziekte onder
de paardenkastanje. Of het om een nieuwe soort, of om een bestaande
variant van een bacterie uit de groep van de Pseudomonas syringae
gaat, wordt nog uitgezocht.
De onderzoekers vonden verder dat de aantasting van de boom vaak
verder voortgeschreden is dan op het eerste gezicht lijkt. Onder een
schijnbaar gezonde bast met maar een klein wondje, komt vaak een
ernstige aantasting onder de bast tevoorschijn.
Landelijke inventarisatie
Onlangs is een nieuw inventarisatieonderzoek onder de Nederlandse
gemeenten gestart. Tot nu toe heeft de helft van de gemeenten, met een
goede spreiding over Nederland, aangegeven daaraan mee te willen
werken. Hoewel nog maar een beperkt aantal gegevens tot nu toeÂ
zijn verwerkt, is de eerste indruk dat het aantal aangetaste bomen
sinds vorig jaar is toegenomen en dat er daarbij een verschuiving is
van licht naar zwaar aangetast. Uit de inventarisatie onder
Nederlandse gemeenten in 2005 kwam naar voren dat bijna een derde van
het aantal geïnventariseerde paardenkastanjes is aangetast door de
bloedingziekte.
Aesculaap
In de werkgroep Aesculaap werken samen: Praktijkonderzoek Plant en
Omgeving (PPO) van Wageningen UR (coördinatie), Groenadvies Amsterdam
BV, de Plantenziektenkundige Dienst (PD) van het Ministerie van LNV,
Alterra van Wageningen UR en de gemeenten Den Haag, Utrecht,
Haarlemmermeer en Houten. Verder werken in het onderzoek Plant
Research International (PRI) en de Leerstoelgroepen Plantencelbiologie
en Plantenfysiologie van Wageningen UR mee.
Â
Wageningen Universiteit