Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Spreekpunten bij de opening van de mestvergistingsinstallatie van het WUR-praktijkcentrum Sterksel

Spreekpunten van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, dr. C.P. Veerman, bij de opening van de mestvergistingsinstallatie van het WUR-praktijkcentrum Sterksel op 28 juni 2006 in Sterksel
* Ik feliciteer WUR van harte met de aanwinst van deze biogasinstallatie. Het is een goed voorbeeld van hoe de combinatie van kennis, innovatie en praktijk tot goede resultaten leidt. Ik was laatst zelfs in China om daar te vertellen hoeveel effect deze al 100-jarige relatie tussen onderzoek en praktijk heeft.
* In het programma van vandaag staat dat ik u mijn 'visie op vergisting in de agrarische sector' ga geven. Daar heb ik twintig minuten de tijd voor.

* Ik heb er echter maar twintig seconden voor nodig. Ik vind de mogelijkheid van covergisting een goede, duurzame ontwikkeling. Ten eerste maakt het duurzaam gebruik van reststromen mogelijk. Ten tweede maakt het de duurzame productie van energie mogelijk. En ten derde is het een welkome extra mogelijkheid voor een agrarische economische activiteit. Zo simpel is dat.
* De rest van de tijd wil ik graag benutten om u te vertellen wat ik ga doen om covergisting op grote schaal toegepast te krijgen in ons land. Uitgangspunt is dat ik het niet de taak vind van de overheid om covergisting op te leggen of op te dringen. Het past in mijn filosofie dat de overheid niet 'zorgt voor' de sector maar 'zorgt dat' de sector goed kan werken.

* Grootschalige toepassing van covergisting heeft goede kansen, want de belangstelling is groot. Bijna achthonderd ondernemers hebben investeringsplannen. En een aantal wil die plannen binnen twee jaar realiseren. Ik verwacht dat het aantal installaties - nu een stuk of dertig - volgend jaar de honderd zal passeren.
* Een extra steuntje in de rug van de overheid kan juist nu geen kwaad. Dan gaat het niet alleen om LNV. Zo onderzoekt EZ op het moment de mogelijkheden voor het stimuleren van groen gas. En vrijwel elke provincie heeft een stimuleringsprogramma voor energie uit biomassa.

* Dan mijn bijdrage. Binnen twee weken zal ik de positieve lijst met stoffen die vergist mogen worden, uitbreiden met acht producten. Drie daarvan zijn dierlijke bijproducten. Dat is dus een novum, mede dankzij onze inspanningen om de Europese regelgeving aangepast te krijgen. Want daardoor zijn de veterinaire risico's binnen aanvaardbare grenzen.

* Met deze uitbreiding bevat de lijst nu 24 gewassen en 14 producten uit de voedings- en genotmiddelenindustrie. Daar hoeft het niet bij te blijven. Ik herhaal mijn oproep aan ondernemers om nieuwe producten aan te melden voor beoordeling.

* Verder wil ik bedrijven in staat stellen de voordelen te benutten van het vergisten van landbouwgewassen zonder dierlijke mest. Daarom zal ik onder voorwaarden ontheffing verlenen aan ondernemers die maïs, dus zonder dierlijke mest, willen vergisten en als meststof willen afzetten. Daarnaast zal ik laten onderzoeken of het niet mogelijk is om dat bij alle landbouwgewassen te doen. De resultaten van die studie gebruik ik bij het vereenvoudigen van de kwaliteitsregels van meststoffen per
1 januari 2007.

* Ook heb ik besloten dat mineralen uit de stoffen die meevergist worden niet meetellen in de gebruiksnorm dierlijke mest, als de ondernemer al het digestaat tenminste op het eigen bedrijf gebruikt.

* Het is verder belangrijk dat we scherp krijgen waar we op lange termijn tegenaan kunnen lopen en wat nodig is om van covergisting een blijvend gebruik te maken. Daarvoor hebben we meer inzicht nodig in bijvoorbeeld de ontwikkelingen van de technologie en de markten voor energie, mest en reststromen. Daarom laat ik een strategische studie uitvoeren, die al deze aspecten omvat. De uitkomsten zijn bruikbaar voor zowel ondernemers als overheid.
* We moeten ook de samenwerking met onze Duitse collega's goed benutten door te leren van hun ervaringen.

* Ik zal de onderwerpen covergisting en het gebruik van kunstmestvervangers ook aankaarten binnen de Europese Commissie. Ik ga mij sterk maken voor aanpassing van de regelgeving zodat producten van dierlijke mest die uiteindelijk sterk lijken op kunstmest, als kunstmest worden beschouwd.

* Tot slot nog een opmerking over het stimuleren van mestverwerking in het algemeen. Ik heb besloten om de mestmarkt een last van de schouders te nemen door voor de export van gehygiëniseerde vaste dierlijke mest een uitzondering te maken op de verplichting om AGR- en satellietvolgapparatuur te gebruiken.
* Tot zover mijn nieuwe plannen om covergisting te stimuleren. Het is nu aan de ondernemer zelf om het gebruik van biogasinstallaties en covergisting tot een succes te maken. Gezien de grote belangstelling en de vele voordelen die eraan kleven voor zowel ondernemers als samenleving, heb ik er alle vertrouwen in dat dit zal lukken.