Ministerie van Algemene Zaken

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Persbericht ministerraad
30 juni 2006

JONGEREN MOETEN LEREN OF WERKEN

De ministerraad heeft op voorstel van minister Van der Hoeven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ingestemd met een wetsvoorstel voor een sluitende aanpak om te voorkomen dat jongeren tot 23 jaar buiten de boot vallen. Zij moeten leren of werken, of beide combineren. Het wetsvoorstel behelst de invoering van een kwalificatieplicht tot 18 jaar, ter vervanging van de partiële leerplicht. Daarnaast komt er een informatie- cq meldingsplicht (aan gemeenten) en een leerwerkplicht voor jongeren van 18 tot 23 zonder startkwalificatie (een diploma op havo-, vwo of mbo-2- niveau). De gemeenten krijgen de vrijheid deze plicht op te leggen. Weigeren jongeren mee te werken, dan kunnen zij in eerste instantie een boete krijgen van ten hoogste 340 euro. Volharden zij in hun weigering, dan kan de boete oplopen tot 2.250 euro.

Invoering van de kwalificatieplicht tot 18 jaar moet leiden tot een forse daling van het aantal schoolverlaters. Voor de invoering ervan is in 2007 50 miljoen euro beschikbaar en vanaf 2008 130 miljoen euro structureel. Het is de bedoeling dat de kwalificatieplicht met ingang van het schooljaar 2007-2008 wordt ingevoerd. Eerder was sprake van verlenging van de leerplicht tot 18 jaar. De kwalificatieplicht maakt duidelijker wat de bedoeling is: het halen van een startkwalificatie op een manier die bij de jongere past. Het gaat er niet om vijf dagen in de schoolbanken te zitten, maar om in combinaties van leren en werken die kwalificatie te halen ter voorbereiding op de arbeidsmarkt.

Een belangrijk verschil tussen beide is dat verlenging van de leerplicht zou gelden voor alle jongeren, terwijl de kwalificatieplicht geldt voor 16- 18-jarigen die nog geen startkwalificatie hebben. Bovendien wordt met deze invulling problemen voorkomen met internationale regelingen die kinderarbeid willen tegengaan. De kwalificatieplicht heeft geen gevolgen voor bijbaantjes van jongeren. Een verlenging van de volledige leerplicht tot 18 jaar zou dat wel hebben.

Daarnaast krijgen de gemeenten de mogelijkheid om een informatie- en meldplicht in te voeren, als onderdeel van een leerwerkplicht voor jongeren van 18 tot 23 jaar. Met deze middelen kunnen gemeenten jongeren die niet werken, niet leren, geen uitkering ontvangen en niet staan ingeschreven bij het Centrum voor Werk en Inkomen (31.000 jongeren) makkelijker bereiken en aanzetten om weer naar school te gaan of een baan te vinden. De gemeenten bepalen zelf of ze van deze mogelijkheid gebruik willen maken. Ook hoe ze de informatie- en meldplicht invullen, is aan de gemeenten. Zo kunnen zij schriftelijk informatie opvragen over de dagbesteding van jongeren dan wel een gesprek met ze voeren.

De ministerraad heeft ermee ingestemd dat het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State zal worden gezonden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden pas openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.

RVD, 30.06.2006