Kunstmatige moleculen gedragen zich net als motoreiwitten
Promotie Scheikunde
vrijdag 30 juni 14.00 uur
Jacob Baggerman richtte zijn onderzoek op het maken en bestuderen van mechanisch gebonden moleculen. Deze moleculen bestaan uit twee (of meer) kleinere moleculen die zodanig in elkaar grijpen dat ze onder normale omstandigheden altijd een geheel blijven vormen. Dergelijke mechanisch gebonden moleculen zijn interessant omdat ze gebruikt kunnen worden voor het realiseren van gecontroleerde beweging op een schaal van nanometers. Met andere woorden: ze kunnen dienen als bouwsteen voor nanomotoren. Baggerman richtte zich in het bijzonder op rotaxanen, moleculaire bouwsels waarin een ringvormig molecuul 'gevangen' is op een langwerpig draadvormig molecuul, en waarin hij de verplaatsing van de ring langs de draad met behulp van licht probeerde te besturen. Het onderzoek heeft meer inzicht opgeleverd in hoe de beweging in de onderzochte klasse motormoleculen verloopt: de activering van het molecuul door licht leidt tot beweging doordat een andere vorm van het molecuul een lagere energie krijgt dan de beginstructuur. Voor de beweging van de ring zelf wordt echter de warmte uit de omgeving gebruikt. In dit opzicht gedragen de kunstmatige moleculen zich net als motoreiwitten. Verder maakte Baggerman nieuwe fluorescerende rotaxaan-verbindingen die het mogelijk maakten om moleculen één voor één te bekijken en om moleculen te bestuderen die een dunne mono-moleculaire laag vormen op een metaaloppervlak. Dit biedt perspectieven om zo klein mogelijke hoeveelheden moleculen te gebruiken voor het realiseren van moleculaire schakelaars gebaseerd op beweging.
J. Baggerman: Photoactive Hydrogen-Bonded Rotaxanes. Promotor is prof. dr. W.J. Buma.
Meer informatie over de items in deze agenda kunt u krijgen bij de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail:
Universiteit van Amsterdam