Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

parlementaire stukken - Antwoorden op kamervragen over burgemeestersbenoemingen

Antwoorden op kamervragen over burgemeestersbenoemingen

28 juni 2006

Antwoorden op kamervragen van het lid Externe link Wilders (Groep Wilders) over burgemeestersbenoemingen. (Ingezonden 8 juni 2006)
---


1. Vraag Heeft u kennisgenomen van het jaarverslag 2005 van de Commissaris van de Koningin van Noord-Holland en de daarin opgenomen tabel inzake de verdeling van burgemeestersposten naar politieke kleur per provincie?
1) Heeft u tevens kennisgenomen van de vragen die de fractie Agema van de Provinciale Staten van de provincie Noord-Holland naar aanleiding daarvan op 2 juni 2006 heeft gesteld aan Gedeputeerde Staten van Noord-Holland?


1. Antwoord Van beide heb ik kennisgenomen.


2. Vraag Is het u ook opgevallen dat de politieke partij van de Commissarissen van de Koningin overeen blijkt te komen met de partij met veel burgemeesters in vergelijking tot andere provincies? Hoe verklaart u dit?


3. Vraag Deelt u de mening dat het feit dat er een verband bestaat tussen de politieke partij van de Commissaris van de Koningin en in verhoudingsgewijs groot aantal burgemeestersbenoemingen van dezelfde politieke partij laakbaar is?


4. Vraag Is het u opgevallen dat in de provincie Noord-Holland een relatief groot aantal burgemeesters dezelfde politieke kleur heeft als de Commissaris van de Koningin van Noord-Holland - namelijk GroenLinks - en dat dit in geen verhouding staat tot het aantal GroenLinks burgemeesters in andere provincies? Hoe verklaart u dit?


5. Vraag Deelt u de mening dat er nooit en te nimmer sprake mag zijn van partijbeïnvloeding en/of vriendjespolitiek door de Commissaris van de Koningin als het gaat om burgemeestersbenoemingen, maar dat de objectief meest geschikte man of vrouw de burgemeester moet zijn ongeacht zijn of haar politieke kleur?


6. Vraag Bent u bereid een einde te maken aan deze partijpolitieke bevoordeling en oververtegenwoordiging van burgemeesters die dezelfde politieke kleur hebben als de betrokken commissaris van de koningin? Ziet u aanleiding de Commissaris van de Koningin van de provincie Noord-Holland hiervoor tot de orde te roepen en waar nodig te berispen?


2, 3, 4, 5 en 6. Antwoord

De essentie van uw vragen is dat er een direct verband zou bestaan tussen de politieke partijen van de commissarissen in de verschillende provincies en het aantal in de betreffende provincie benoemde burgemeesters van die politieke kleur.

In uw vragen wordt de suggestie gewekt dat een dergelijke relatie direct zou zijn toe te rekenen aan het optreden van de commissarissen.

Voor de beantwoording van uw vragen is het van belang de procedure van de burgemeestersbenoemingen te schetsen.

De vacatureteksten van burgemeesters worden geplaatst in de Staatscourant. Een ieder van welke politieke achtergrond dan ook staat het vrij om te solliciteren.

De commissarissen van de Koningin richten zich bij het opstellen van hun selectie ten behoeve van een vertrouwenscommissie primair op de geschiktheid van de sollicitanten voor het ambt van burgemeester in die betreffende gemeente. Deze selectie licht de commissaris van de Koningin vervolgens toe aan de vertrouwenscommissie (die in beginsel een brede afspiegeling van de raad vormt). Vervolgens vinden gesprekken plaats tussen de kandidaten en de vertrouwenscommissie. De vertrouwenscommissie vormt zich in volledige vrijheid en vertrouwelijkheid een oordeel over de kandidaten en rapporteert daarover aan de raad. De raad stelt een aanbeveling vast. De commissarissen adviseren de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de benoemingsprocedures.

Aldus ligt sinds 2001 het "zwaartepunt" van de benoemingsprocedure van een burgemeester bij (de vertrouwenscommissie en) de gemeenteraad die een aanbeveling vaststelt. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties volgt in beginsel de aanbeveling van de gemeenteraad met inbegrip van de daarop gehanteerde volgorde, tenzij zwaarwegende gronden aanleiding tot afwijking geven.

Voor sollicitanten kunnen tal van overwegingen, waaronder partijpolitieke, een rol spelen bij hun keuze om op een bepaalde burgemeestersvacature te reageren. Het is, zoals hiervoor is gesteld, de gemeenteraad die uiteindelijk na eigen afweging de aanbeveling vaststelt. Ook daarbij kunnen partijpolitieke overwegingen een rol spelen.

De commissarissen zijn zich er zeer van bewust dat er bij een benoemingsprocedure geen sprake kan (mag) zijn van partijpolitieke bevoordeling van kandidaten.

Van commissarissen mag wel worden verwacht dat zij bij het maken van een selectie ook aandacht besteden aan een aantal traditionele bovenlokale belangen, zoals man-vrouw verhouding, kandidaten die eerder bij een herindeling betrokken zijn en een zekere partij politieke spreiding.

Overigens letten commissarissen bij de selectie van kandidaat
-burgemeesters in de eerste plaats op het criterium of zij geschikt zijn voor het ambt van burgemeester in de betreffende gemeente.

U legt in uw vragen een relatie met de burgemeesterbenoemingen in de provincie

Noord-Holland. In de provincie Noord-Holland zijn op dit moment vijf burgemeesters van GL-signatuur. Het betreft de burgemeesters van:

Gemeente Ingang ambtsdatum

Blaricum 1 september 2001

Bloemendaal 15 juni 2005

Diemen 1 maart 2003

Uithoorn 16 januari 1998

Wormerland 13 maart 2000

De heer Borghouts is benoemd als commissaris van de Koningin van Noord-Holland met ingang van 1 juni 2002. Drie van de vijf GL-burgemeesters (Blaricum, Uithoorn en Wormerland) zijn dus vóór de benoeming van de heer Borghouts benoemd en twee na zijn benoeming (Bloemendaal en Diemen).

7. Vraag
Deelt u tenslotte de mening dat het eerlijker en transparanter is de burgemeester rechtstreeks door de bevolking van de desbetreffende gemeente te laten kiezen?

7. Antwoord
Ja. Het standpunt van het Kabinet over een rechtstreeks door de burgers gekozen burgemeester is de Tweede Kamer bekend.


1) Tabel `Procentuele verdeling burgemeestersposten naar politieke kleur per provincie', pagina 30.