Persbericht
Integratietoets steeds meer ingezet bij vergunningaanvragen
28 juni 2006
Gemeenten en provincies maken steeds vaker gebruik van een
integriteitonderzoek om na te gaan of bepaalde vergunningen aan een
ondernemer kunnen worden verstrekt. Dat blijkt uit het jaarverslag
2005 van het Bureau BIBOB, dat minister Donner van Justitie naar de
Tweede Kamer heeft gestuurd.
In 2005 heeft het Bureau BIBOB (Bevordering Integriteitbeoordeling
door het Openbaar Bestuur) 96 verzoeken gekregen van bestuursorganen
om de integriteit van vergunningaanvragers te onderzoeken. Het
ministerie van Justitie verwacht dat dit aantal in 2006 zal
verdubbelen. Het gaat vooral om ondernemers die een vergunning
aanvragen voor horecagelegenheden, seksinrichtingen of coffeeshops.
Ook een aantal bouw- en milieuvergunningen zijn onderzocht. Bureau
BIBOB onderzoekt in welke mate er sprake is van het risico dat de
ondernemer deze vergunning gebruikt om criminele activiteiten te
ontplooien.
Het aantal adviesaanvragen is vergeleken met 2004 met ruim 40%
toegenomen. De aanvragen hadden bijna allemaal betrekking op
vergunningen. Slechts in vier gevallen is een onderzoek gedaan naar
een aanbesteding. Van de 96 adviesaanvargen/verzoeken hebben 71
gevallen daadwerkelijk geleid tot een BIBOB-advies van het Bureau aan
het bestuursorgaan. In 9 gevallen hebben de bestuursorganen hun
verzoek alsnog ingetrokken, bijvoorbeeld omdat de vergunningaanvrager
zich tijdens de BIBOB-procedure terugtrok. Daarnaast heeft het Bureau
drie verzoeken buiten behandeling gelaten, omdat het verzoek niet
volledig en/of ontvankelijk was. Dertien onderzoeken waren op 31
december 2005 nog niet afgerond.
In twee derde van de adviezen die het Bureau heeft afgegeven aan de
bestuursorganen werd geconcludeerd dat er een mate van gevaar was dat
de vergunning misbruikt werd om criminele activiteiten te ontplooien.
Deze criminele activiteiten betroffen niet alleen de zogenaamde
katvangers- en dekmantelconstructies, maar ook omvangrijke
witwaspraktijken en ernstige fraudegevallen. Het grootste aantal
adviezen is aangevraagd door gemeenten, op enige afstand gevolgd door
de provincies en de ministeries.
Wet BIBOB
Op 1 juni 2003 is de Wet Bevordering Integriteitbeoordelingen door het
Openbaar Bestuur in werking getreden. De wet kan worden toegepast op
Drank- en Horecawet-vergunningen, op bepaalde exploitatievergunningen
voor inrichtingen zoals coffeeshops, smart- en growshops,
seksinrichtingen en speelautomaathallen, op milieu- en
bouwvergunningen, bij opiumontheffingen en vergunningen die worden
verstrekt binnen het kader van personen- en goederenvervoer en de
verkoop van onroerend goed door woningcorporaties aan particulieren.
Bij aanbestedingen kan de Wet BIBOB worden toegepast op aanbestedingen
die vallen binnen de sectoren bouw, milieu en ICT. Voor subsidies zijn
geen specifieke sectoren aangewezen.
Op grond van de Wet BIBOB mogen bestuursorganen zoals gemeenten en
provincies extra informatie vragen aan de aanvrager van een
vergunning/subsidie of gegadigde voor een overheidsopdracht. Met deze
informatie krijgt het bestuursorgaan meer zicht op de persoon achter
de aanvraag, de zakelijke en financiële omgeving en de
bedrijfsstructuur. Het bestuursorgaan kan op basis van deze informatie
zelf onderzoek doen. Wanneer dat onvoldoende informatie oplevert, kan
een advies worden aangevraagd bij het Bureau BIBOB van het ministerie
van Justitie. Het Bureau heeft maximaal 8 weken de tijd om te
onderzoeken welk risico aanwezig is op misbruik van de vergunning,
subsidie of aanbesteding. Uit het onderzoek kunnen drie soorten
adviezen komen: ernstig gevaar, enige mate van gevaar of geen gevaar.
Voor zover bekend bij Bureau BIBOB hebben in 2005 48 gemeenten en 3
provincies beleid vastgesteld. Een groot deel hiervan (43) heeft ook
werkafspraken met het Bureau gemaakt. In totaal is het Bureau nu op de
hoogte van 152 bestuursorganen met BIBOB-beleid Veel gemeenten hebben
aangekondigd in regionaal verband beleid te zullen vaststellen. Deze
fase is in veel gevallen nog niet afgerond. De verwachting is dat dit
eind 2006 wel zal zijn gebeurd.
De Wet BIBOB zal in het najaar van 2006 worden geëvalueerd.
Ministerie van Justitie