Amsterdam, 26 juni 2006
Van Gogh Museum verwerft 55 belangrijke brieven van Vincent van Gogh
Uniek nationaal erfgoed terug in Nederland
De collectie van het Van Gogh Museum is onlangs verrijkt met een buitengewoon belangrijke groep van 55 brieven van Vincent van Gogh aan de Nederlandse kunstenaar Anthon van Rappard (1858-1892). Deze brieven geven inzicht in hun intensieve contact in de jaren 1881 tot en met 1885. De gedachtewisselingen met Van Rappard, voorzien van enkele mooie briefschetsen, zijn van groot belang om Van Goghs artistieke ontwikkeling in zijn vroege jaren te volgen en te begrijpen. Na een verborgen bestaan van ruim 60 jaar gaf de voormalige eigenaar het Van Gogh Museum als eerste de kans deze waardevolle egodocumenten te verwerven. De spectaculaire aankoop was alleen mogelijk dankzij een uitzonderlijke inspanning van diverse geldschieters. De brieven zijn verworven door de Vincent van Gogh Stichting met financiële steun van de Mondriaan Stichting, het Ministerie van OCW, het VSBfonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds.
Van Gogh kwam in 1880 via zijn broer Theo in contact met Van Rappard, die in Brussel lessen aan de kunstacademie volgde. Van Rappard nodigde hem uit om op zijn atelier te tekenen en zij raakten bevriend. Enkele malen zochten ze elkaar op om samen te werken, maar het contact verliep grotendeels per brief. Vier jaar lang hielden Van Gogh en Van Rappard elkaar zo op de hoogte van hun werkzaamheden, wisselden ze schetsen, tekeningen en prenten uit en discussieerden ze over literatuur en kunst. Ze deelden een voorkeur voor onderwerpen uit het leven van de lagere klasse en ze voelden zich met elkaar verbonden als schilders van het volk.
Hun vriendschap was gebaseerd op gedeelde overtuigingen en passies, maar werd ook gekenmerkt door tegenstellingen in achtergrond en temperament. Van Rappard was afkomstig uit een aristocratische familie, genoot een academische opleiding en bewoog zich in kunstenaarskringen. De domineeszoon Van Gogh weigerde zich te conformeren aan de academische tradities, ontwikkelde zich zelfstandig tot kunstenaar en werkte tamelijk geïsoleerd. Hun 'wrijving van gedachten', zoals Van Gogh het noemde, was voor beiden vruchtbaar, maar toch kwam het na enkele jaren tot een breuk. In de lente van 1885 schilderde Van Gogh zijn Aardappeleters. Dit schilderij beschouwde hij als zijn meesterproef en nog voordat het voltooid was, zond hij Van Rappard een litho met de voorstelling. Het buitengewoon kritische oordeel van Van Rappard kwetste Van Gogh diep en de vriendschap bekoelde. Korte tijd later bloedde de correspondentie dood.
De brieven van Van Gogh aan Van Rappard zijn een essentiële aanvulling op de circa 700 brieven van zijn hand in de collectie van het Van Gogh Museum. In totaal zijn er 845 brieven overgeleverd, waarvan de meeste gericht zijn aan Theo. Maar anders dan de brieven aan Theo vormen die aan Van Rappard een kunstenaarscorrespondentie in de ware zin van het woord - zij zijn van grote betekenis voor het begrip van Van Goghs denkbeelden en ontwikkeling als beginnend kunstenaar. Door de recente aanwinst kunnen de brieven worden betrokken in het uitgebreide onderzoek naar alle originele brieven van en aan Vincent van Gogh, dat zal resulteren in een nieuwe uitgave van de correspondentie. Deze editie wordt naar verwachting in 2008/2009 gepubliceerd en zal in de komende decennia onmisbaar zijn voor iedereen die zich in Van Goghs leven en werk wil verdiepen.
De nieuwe aanwinst is afkomstig van een particuliere verzamelaar die anoniem wenst te blijven en is aangeboden via kunsthandel Sotheby's New York. Ter gelegenheid van de aankoop is van 26 juni tot en met 3 september 2006 de presentatie Amice Rappard. Brieven van Vincent van Gogh (1881-1885) ingericht (tweede etage Rietveldgebouw), waarin de belangrijkste thema's uit deze unieke kunstenaarscorrespondentie worden belicht aan de hand van een ruime selectie uit de brieven, aangevuld met werken van beide kunstenaars.
----------
Voor meer informatie en beeldmateriaal kunt u contact opnemen met de afdeling Voorlichting van het Van Gogh Museum: T +31 (0)20 570 52 92 of e-mailen naar