De namen van X en Y zijn omwille van de privacy geanonimiseerd (red. Nieuwsbank).
Gemeente Son en Breugel
Uitkeringen kritisch onder de loep
Sinds begin van dit jaar heeft de gemeente Son en Breugel een
overeenkomst gesloten met een bureau dat voor haar de sociale
recherche uitvoert; daarvoor maakte de gemeente gebruik van een
samenwerkingsverband met de gemeente Geldrop-Mierlo. Deze verandering
is ingezet om de slagkracht en effectiviteit te vergroten.
De gemeente Son en Breugel zet de sociale recherche in voor het
opsporen van uitkeringsfraude. Dat houdt in dat bij nieuwe maar ook
lopende uitkeringen, wordt nagegaan of deze rechtmatig zijn.
X en Y van Evidenta hebben inmiddels al zo'n tien
onderzoeken in onze gemeente slagvaardig afgerond.
Het duo X en Y heeft al jarenlang ervaring in het
handhavingvak als sociaal rechercheur in grote gemeenten als Eindhoven
en Helmond. Daarvoor werkten zij respectievelijk bij de Koninklijke
Marechaussee en de politie. Evidenta houdt zich onder meer bezig met
leerplichtonderzoek, vergunningen, bevolkingsadministratie en
uitkeringsfraude. En voor deze laatste zijn ze inmiddels ook in onze
gemeente actief. X licht toe: "Via het CWI in Eindhoven
wordt een uitkering aangevraagd, waarna die informatie wordt
doorgestuurd naar de gemeente. Een casemanager van de gemeente bekijkt
de stukken. Als hij of zij denkt dat er iets niet klopt, nemen we de
zaak samen door. Op die manier leert de casemanager van ons op het
gebied van fraude-alertheid, maar wij leren ook van de gemeente. Als
blijkt dat er twijfels zijn over een aanvraag of een lopende
uitkering, stellen we een onderzoek in."
Open gesprek tijdens huisbezoek
X en Y gaan bij een vermoeden van fraude altijd
onaangekondigd op huisbezoek. "We proberen op een tijdstip te gaan dat
we ook de partner kunnen spreken. Op die manier kunnen we een open
gesprek aangaan en we zien direct de situatie in de woning. Zo krijgen
we een beeld van hoe de mensen zijn; of ze zich goed redden, hoe het
met de kinderen gaat en in welke staat de woning verkeert. In huis
hebben de mensen ook alle papieren bij de hand die zij ons moeten
laten zien." Ook willen de sociaal rechercheurs daadwerkelijk het huis
bekijken, bijvoorbeeld om op te maken of mensen echt samenwonen.
Leven weer op de rails
Evidenta onderscheidt zich door snel en efficiënt resultaten te
boeken. "Hierbij is het heel belangrijk dat we rekening houden met de
cliënt. Essentieel in onze werkwijze zijn de gesprekken tijdens
huisbezoeken." De werkwijze van Evidenta is volgens X erg
confronterend. "Maar wij werken altijd met respect en begrip voor de
cliënt. Vaak blijkt dat mensen in een bepaalde situatie zijn beland
door bijvoorbeeld schulden of verslavingen. Wij proberen er objectief
tegenaan te kijken, door mensen niet te veroordelen. Soms gebeurt het
niet eens bewust dat ze op het slechte pad zijn geraakt." Uiteindelijk
probeert Evidenta met de cliënt tot een gezamenlijke oplossing te
komen. "Wij noemen ons handhavers, maar eigenlijk doen we meer. We
tonen niet alleen aan als iets niet klopt, maar bespreken ook met de
cliënt wat het voor hem of haar in de toekomst gaat betekenen. We
proberen het leven van de cliënt weer op de rails te krijgen."
Melding van burgers
De handhavers zijn in maart j.l. in Son en Breugel van start gegaan en
hebben inmiddels tien onderzoeken afgerond. In acht gevallen is de
uitkering beëindigd omdat deze onrechtmatig was. "Dit wil echter niet
zeggen dat de casemanagers van de gemeente in gebreke zijn gebleven.
Door de intensieve samenwerking en de korte lijnen tussen ons en de
gemeente vindt nu gedegen handhaving plaats." Maar naast de
werkzaamheden van Evidenta kunnen burgers ook zelf melding doen bij de
gemeente als ze vermoeden dat iemand zich schuldig maakt aan
uitkeringsfraude. "Veel mensen zien dat als verraden, maar feitelijk
moet iedereen zich aan de regels houden. Doe daarom alleen een
aanvraag voor een uitkering als je hier ook echt recht op hebt. Op die
manier kan de gemeente mensen die wél recht hebben op een uitkering
wellicht wat meer bieden."
Uitkeringsfraude, wat dan?
Bij geconstateerde fraude wordt altijd tot terugvordering overgegaan,
en moet de onrechtmatige uitkering terugbetaald worden. Als het
onrechtmatig verkregen bedrag meer is dan EUR 6.000,- bruto, kan
daarnaast een proces-verbaal opgemaakt worden.