Technische Universiteit Delft

Urine apart opvangen en reinigen

Het is uit milieu- en kostenoverwegingen een goed idee om urine apart op te vangen en te zuiveren in plaats van het simpelweg in het riool te laten stromen. Dat stelt de Delftse onderzoeker Jac Wilsenach, die op maandag 26 juni op dit onderwerp promoveert aan de TU Delft. Hij berekende dat er op de kosten van energie veel kan worden bespaard maar dat er bovendien grondstoffen kunnen worden teruggewonnen. Toepassing van deze kennis zou kunnen leiden tot revolutionaire veranderingen in het afvalwaterbeheer.

Urine maakt minder dan 1 % uit van ons afvalwater, maar bevat wel 50-80 % van de nutriënten in het afvalwater. Daarmee is het erg belastend voor onze rioolwaterzuiveringsinstallaties. Eigenlijk is het onlogisch om een dermate vervuilde afvalstroom te mengen met ander afvalwater, zoals dat al meer dan honderd jaar in onze riolen gebeurt. Er gaan daarom steeds meer stemmen op om urine apart te verzamelen en te reinigen. Door urine gescheiden te houden zijn fosfaat en stikstof bovendien effectiever te verwijderen. Fosfaat kan zelfs als grondstof worden teruggewonnen. Urine bevat maar liefst 50 % van het fosfaat in afvalwater, een grondstof die niet onbeperkt beschikbaar is, en 80 % van de stikstof in het afvalwater.

In onder meer Zweden wordt al langer geëxperimenteerd met gescheiden urine-inzameling. Promovendus Jac Wilsenach van de TU Delft onderzocht met steun van STOWA de mogelijkheden en gevolgen van dit principe in Nederland. Hij concludeerde dat als 50 % van de urine gescheiden gezuiverd zou worden, dit een energiebesparing van 25 % voor het gehele zuiveringssysteem zou betekenen. Verder is er minder stankoverlast in het riool, een verminderde milieudruk op het oppervlaktewater en een hogere bescherming van de rioleringsleidingen tegen rot.

Voorwaarde voor urinescheiding is een aangepast toilet (waarop ook mannen zittend moeten plassen) of een droog urinoir, beiden zijn al commercieel beschikbaar. De urine wordt opgevangen in tanks op gebouw- of wijkniveau en moet vervolgens, het liefst zo onverdund mogelijk, periodiek worden vervoerd naar een speciale zuiveringsinstallatie. Het is echter ook mogelijk om de urine decentraal te behandelen, concepten hiervoor zijn in het onderzoek ontwikkeld.



Technische Universiteit Delft