Gemeente Alkmaar


Donderdag 22 juni 2006

Gemeente en Provincie Noord-Holland bestrijden iepziekte

Dit jaar maakt de gemeente Alkmaar deel uit van het actieplan van de provincie Noord Holland. Dit betekent voor particulieren dat de provincie in 2006 de kosten voor het verwijderen van zieke iepen op zich neemt.

Van de overgebleven 300.000 iepen in Noord-Holland zijn er momenteel 16.000 stuks ziek (ruim vijf procent van de totale iepenpopulatie). Het grootste probleem vormen de zieke iepen bij particulieren. Doordat deze zieke iepen te lang blijven staan zijn ze in staat andere iepen te besmetten. Op dit moment is meer dan de helft van het totaal aantal zieke iepen in particulier eigendom. Om schoon schip te maken in Noord-Holland start de provincie een grootscheepse saneringsactie waarbij de provincie systematisch ontdaan wordt van zieke iepen. De provincie neemt de kosten voor het weghalen van de zieke iepen bij particulieren geheel voor haar rekening. Na 2006 zijn de kosten hiervan volledig voor de rekening van de eigenaar.

Iepziekteconvenant
Voor een duurzaam iepenbeheer is een eenduidige effectieve aanpak van de iepziekte door alle beheerders samen een vereiste. Over deze aanpak zijn afspraken gemaakt tussen de provincie, de (vereniging van) Noord-Hollandse gemeenten en de terreinbeherende organisaties. Organisaties als de Vereniging Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer hebben zich ondanks enige terughoudendheid in het verleden nu ook achter een gezamenlijke aanpak van de iepziekte geschaard. Gemeenten vervullen bij deze aanpak van de iepziekte een belangrijke regierol. De afspraken zijn vastgelegd in het convenant iepziektebestrijding dat vorig jaar ook is ondertekend door de gemeente Alkmaar

Wat betekent dit voor particulieren?
Het project van de provincie duurt drie jaar tot en met 2007. Gedurende het project worden er ieder jaar een aantal gemeenten door de provincie aangewezen die deel uitmaken van het actiegebied voor dat betreffende jaar. Elke gemeente komt éénmaal aan de beurt. In 2006 valt ook de gemeente Alkmaar binnen het actiegebied.

Inventarisatie
De gemeente Alkmaar verzorgt de noodzakelijke inventarisaties om bij particulieren zieke en dode iepen op te sporen. Hierbij wordt ook opgelet of er iepenhout ligt opgeslagen. Indien geconstateerd wordt dat één van deze bovenstaande punten wordt waargenomen, wordt als volgt te werk gegaan. De gemeentelijke boomcontroleur treedt in contact met de bewoners en/of eigenaar van de boom en legt de situatie uit. Bij deze uitleg ontvangen de particulieren informatie over de iepziekte. De controleur markeert de bomen die ziek, dood of eventueel besmet zijn vanwege wortelcontact, met verf. De gegevens van de inventarisatie worden vervolgens doorgegeven aan de iepziektecoördinator van de provincie.

Afstandverklaring
Omdat de bomen in eigendom van particulieren zijn moet er door de boomeigenaar afstand worden gedaan van de bomen die verwijderd moeten worden. De afstandsverklaring wordt gedeeltelijk door de controleur ingevuld. De controleur vermeld op het formulier wat hij heeft aangetroffen en welke bomen verwijderd moeten worden. Hierbij gaat het om de bomen die ziek of dood zijn, maar ook om de bomen die eventueel besmet zouden kunnen zijn door middel van wortelcontact. De eigenaar vult het gedeelte in om afstand van de bomen te doen. Het ingevulde formulier wordt direct weer meegenomen door de controleur.

Wanneer de particulier niet thuis is, worden de formulieren ingevuld en wordt de afstandsverklaring samen met de informatie en een retourenvelop in uw brievenbus gedaan. De particulier moet dan zo spoedig mogelijk de ingevulde en ondertekende afstandverklaring retourneren. Wanneer blijkt dat de afstandverklaring na acht dagen nog niet retour is neemt de controleur nogmaals contact op met de bewoner/eigenaar van het betreffende perceel.

Aannemer
Wanneer de aannemer, L&J Stoop Groenvoorziening, de waarnemingsformulieren via de iepziektecoördinator heeft ontvangen, wordt er een onderscheid gemaakt tussen zieke bomen en broedbomen. Broedbomen geven een vergroot risico van het uitvliegen van de iepenspintkever. Deze bomen worden met grote spoed verwijderd. De zieke bomen moeten binnen twee weken na melding aan de iepziektecoördinator verwijderd worden.

De aannemer maakt vervolgens een afspraak met de bewoner wanneer de bo(o)men verwijderd worden. Wanneer de bomen verwijdert zijn geeft de aannemer dit schriftelijk door aan de iepziektecoördinator.

De aannemer verwijdert alleen de aangemelde bo(o)men. De stobbe blijft staan en wordt behandeld zodat deze geen besmettingsgevaar meer oplevert. Wanneer de particulier de stobbe weg wilt hebben, dan moet de particulier dat zelf en voor eigen kosten organiseren.

Zelf melden
Wanneer iemand vermoedt of zeker weet dat er op zijn perceel zieke iepen staan, moet hij dit dan zo spoedig mogelijk bij de gemeente via telefoonnummer 548 94 44 melden. De gemeentelijke boomcontroleur komt dan zo snel mogelijk langs om het perceel te inspecteren.

Wat is iepziekte?
Een zeer besmettelijke schimmelziekte die wordt overgebracht door iepenspintkevers of via ondergrondse wortelverbindingen tussen iepen. De kevers zorgen met een vliegbereik van 11 km ervoor dat ook relatief ver uit elkaar staande iepen gemakkelijk besmet kunnen worden met de schimmel. Het wortelcontact doet zich voor bij dicht bij elkaar geplante iepen, ongeveer binnen 15 meter. Eenmaal besmet sterft de iep eigenlijk door zijn eigen reactie op de schimmelinfectie. De boom stopt namelijk zijn sapstroom om te voorkomen dat de schimmel zich in alle sapgangen tot in de top kan verspreiden. Maar juist deze afweerreactie zorgt ervoor dat de iep doodgaat - simpelweg door verdroging, omdat door de afsluiting van de sapstroom het water nergens meer de boom kan voeden. Na besmetting door de schimmel kan een gemiddelde volwassen iep al binnen twee tot vier weken dood zijn, na verlies van al zijn bladeren. Wat er van de eens zo trotse boom overblijft is triest.

Wat is er aan te doen?
De razendsnelle verspreiding van de iepziekte kan eigenlijk slechts tot stand worden gebracht door het isoleren en omhakken van zieke bomen - vergelijkbaar met het ruimen van zieke dieren bij ziekten als varkens- en vogelpest. Alleen via deze isolatiemaatregelen kan de ziekte 'doodbloeden' omdat de besmettingshaarden worden opgeruimd en de afstand tussen gezonde en zieke/dode iepen zodanig wordt vergroot dat er nauwelijks besmetting meer optreedt. Temeer omdat reeds zieke bomen nauwelijks te redden zijn, is preventie hèt uitgangspunt bij het beheersbaar maken van de iepziekte.

Meer informatie: afdeling Communicatie, André Bakker, (072) 548 89 91
-----------------------

---- --