22 jun 2006
Onderdeel: Wageningen UR
âAls een olietanker op zee in tweeën breekt is dat nog steeds een
ramp. Maar de oude olieresten op de bodem van de zee, sloten en havens
zijn niet gevaarlijk. Je kunt ze gewoon laten liggenâ, aldus dr. Chiel
Jonker, die zijn onderzoek deed bij de leerstoelgroep Aquatische
ecologie en waterkwaliteitsbeheer van Wageningen Universiteit.
Jonkers recente publicatie in Environmental Toxicology and Chemistry
maakt duidelijk waarom de olie kan blijven liggen. De toxiciteit van
olie in de bodem van rivieren, sloten en plassen blijkt te verminderen
naarmate de tijd verstrijkt. Bacteriën in sedimenten zetten de olie
om. In dat proces, blijkt uit Jonkers onderzoek, maken bacteriën
bovendien kankerverwekkende PAKâs onschadelijk. Deze polycyclische
koolwaterstoffen komen vrij bij de verbranding van bijvoorbeeld hout
en olie. âHet omzettingsproces gaat zelfs sneller als er meer
olieresten in sedimenten zitten. De bacteriën zetten de alkanen in de
olie om, en gebruiken ze als voedingsstof. Dus hoe meer
voedingsstoffen, ofwel olie, hoe meer PAKâs de bacteriën omzetten.â
Jonker deed zijn experimenten in het laboratorium van de
leerstoelgroep. Hij mengde er zand uit de bodem van de Oosterschelde
met olie. Af en toe ververste de onderzoeker het zeewater, voor de
rest greep hij niet in. Bij te hoge concentraties olie neutraliseerden
de bacteriën de PAKâs overigens niet meer, omdat de bacteriën
daarbij het loodje legden. Jonker ontdekte ook dat verweerde
olieresten gevaarlijke organische verbindingen als PAKâs en PCBâs
absorbeerden, waardoor ze niet langer gevaarlijk waren. Dat bleek uit
analyses met cellijnen die de giftige werking van PAKâs kunnen
detecteren.
Al met al is olie dus niet het grote milieuprobleem waarvoor
milieuexperts het jarenlang hebben gehouden, aldus Jonker. âIk zeg
niet dat het in orde is om olie te dumpen in het milieu. Verse olie is
toxisch. Maar oude, verweerde olie is niet zoân verschrikkelijk
probleem als we vroeger dachtenâ, aldus Jonker.
Willem Koert
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Wb, het
weekblad voor Wageningen UR. Het wordt u aangeboden door de afdeling
Corporate Communicatie. Meer informatie bij Pers- en
wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de Redactie van Wb, e-mail:
wb@cereales.nl. Zie meer nieuws en archief op http://www.wb-online.nl.
Wageningen Universiteit