Bedrijfsleven merkt nog weinig van lastenvermindering

De algemene rekenkamer

Bedrijfsleven merkt nog te weinig van vermindering administratieve lasten Kabinet boekt vooruitgang in lastenreductie

Het kabinet boekt vooruitgang in de administratieve lastenreductie voor bedrijven en het verminderen van bureaucratie, maar bedrijven merken er minder van dan uit de kabinetsrapportages valt op te maken. Dit concludeert de Algemene Rekenkamer in het vandaag uitgebrachte rapport Reductie administratieve lasten bedrijfsleven. De Algemene Rekenkamer heeft 24 kabinetsmaatregelen onderzocht. De belangrijkste verklaring voor het feit dat het bedrijfsleven minder van de reductie merkt, is dat er regels worden geschrapt die in de praktijk minder lasten met zich mee brengen dan het kabinet veronderstelt. En ondernemers handhaven ook voor andere doeleinden bepaalde administratieve processen of moeten aan anderen dan de centrale overheid dezelfde informatie blijven verstrekken.

Het kabinet heeft tot doel de administratieve lasten voor de bedrijven in de periode 2003-2007 te verminderen met 25% (4,1 miljard euro). De Algemene Rekenkamer heeft 20 reductiemaatregelen onderzocht die volgens het kabinet in 2003/2004 zijn genomen, en 4 maatregelen die tot hogere lasten hebben geleid en waarvoor het kabinet compenserende maatregelen zou nemen. We hebben onderzocht hoe het kabinet de berekening van de lastenreductie heeft onderbouwd en we zijn nagegaan hoe de maatregelen voor bedrijven zijn uitgepakt.

Kabinet komt afspraken met Tweede Kamer na
De Algemene Rekenkamer constateert dat het kabinet de afspraken met de Kamer tot dusver is nagekomen. De aangekondigde maatregelen zijn genomen. Wel hebben we enkele slordigheden vastgesteld. Hierdoor is bij de 20 onderzochte maatregelen de gerapporteerde reductie overschat met ongeveer 68 miljoen euro. Verder zijn in twee gevallen van nieuwe wetgeving de extra lasten voor bedrijven onderschat (en werden de bedrijven vervolgens te weinig gecompenseerd).

Bedrijfsleven ervaart minder effecten dan het kabinet rapporteert De bedrijven ervaren een deel van de onderzochte maatregelen als nuttig. Dit komt doordat ze in bepaalde gevallen voortaan gebruik kunnen maken van ICT, bijvoorbeeld bij de afgifte van deel II van het kentekenbewijs. Ook als positief ervaren ze dat regels op minder bedrijven betrekking hebben; zo vallen minder bedrijven nu onder de regeling legionellapreventie. Ook hoeven bedrijven soms minder uitvoerig te registreren. Een voorbeeld daarvan is de vereenvoudiging van de regeling woon-werkverkeer. Bij de meeste onderzochte maatregelen wijkt de gerapporteerde vermindering van de administratieve lasten door het kabinet echter af van de ervaring van de bedrijven in de praktijk. De Algemene Rekenkamer heeft hiervoor de volgende verklaringen gevonden:
- Geschrapte verplichtingen werden niet altijd helemaal nageleefd, bijvoorbeeld het registreren van het aantal auteursrechtplichtige kopieën die bedrijven maken.
- Bedrijven handhaven voor eigen doelen bepaalde administratieve processen, bijvoorbeeld het niet langer verplichte werkoverleg over arbo.

- De bron van de informatieverplichting verschuift van de overheid naar een andere actor, bijvoorbeeld het vervallen van de wettelijke verplichting tot machtiging voor ziekenhuisopname, die nu door zorgverzekeraars nog steeds geëist wordt.
- Maatregelen hebben tijd nodig, bijvoorbeeld het toepassen van elektronische facturering.
- Om bij wetswijzigingen te kunnen voldoen aan informatieverplichtingen, moeten bedrijven investeringen of aanpassingen in de interne bedrijfsvoering doen, die geld kosten.

Aanbevelingen aan het kabinet
De Algemene Rekenkamer beveelt het kabinet aan om ofwel de meetmethode aan te passen, zodat deze meer aansluit bij wat ondernemers merken van de maatregelen, ofwel meer aandacht te besteden aan de communicatie hierover. Dit om realistischer verwachtingen te wekken. Ook zou het kabinet bij de selectie van maatregelen meer kunnen overleggen met het bedrijfsleven, zodat vooral regels geschrapt worden waar de bedrijven echt last van hebben.
Het kabinet heeft met instemming op het rapport gereageerd.