Radboud Universiteit Nijmegen
Ma 19-06-2006 (Mis)communicatie in de asielprocedure
15:30 uur Mw. drs. N. Doornbos (Rechtsgeleerdheid)
Titel proefschrift: Op verhaal komen: institutionele communicatie in de
asielprocedure
Promotores: Prof. dr. C.A. Groenendijk
Mw. prof. dr. L.E. de Groot- van Leeuwen
E-mail: n.doornbos@law.uu.nl
De asielprocedure wordt wel gezien als een instrument waarmee een scheiding kan worden gemaakt tussen
`echte vluchtelingen' en `gelukzoekers'. De Immigratie- en Naturalisatiedienst toetst de verklaringen van
asielzoekers op consistentie en volledigheid, en vergelijkt ze met algemene informatie over de landen van
herkomst.
Communicatie met asielzoekers is echter allesbehalve eenvoudig. De gehoren vinden plaats binnen een
institutionele, juridische, interculturele en meertalige context. Het doel van de gehoren, waarheidsvinding,
wordt daarnaast bemoeilijkt door tal van andere factoren, zoals wederzijds wantrouwen, korte termijnen en
beperkte mogelijkheden om onderzoek te doen in landen van herkomst.
Vanwege het complexe karakter van de communicatie is het niet verwonderlijk dat gehoren met asielzoekers
problematisch verlopen. De mate waarin de problemen zich voordoen, als ook de wijze waarop daarmee wordt
omgegaan, is echter opmerkelijk. Circa de helft van 138 geobserveerde gesprekken in de periode oktober 1999-
juli 2001 verliep (zeer) problematisch of moest voortijdig worden afgebroken. Gehoorambtenaren,
rechtsbijstandverleners en tolken zijn geneigd om miscommunicatie eenzijdig toe te schrijven aan
leugenachtigheid of onwil van de aanvrager. De communicatieproblemen zijn niet goed zichtbaar in de
verslaglegging van de gehoren, waar beslisambtenaren en rechters hun beslissingen op baseren.
Nienke Doornbos verrichtte haar promotieonderzoek binnen het Institute for Law, meer specifiek het Centrum
voor Migratierecht van de Radboud Universiteit Nijmegen. Sinds januari 2005 is zij verbonden aan de
disciplinegroep Rechtstheorie en Encyclopedie van de Universiteit Utrecht.
De academische plechtigheden worden gehouden in de Academiezaal van de Aula, Comeniuslaan 2 (tenzij
anders vermeld). Als u meer informatie wenst over (een van) deze gebeurtenissen kunt u contact opnemen
met de wetenschapsredactie van de Radboud Universiteit Nijmegen, telefoon (024) 361 60 00, e-mail:
info@communicatie.ru.nl. De wetenschapsagenda is ook te vinden op internet: www.ru.nl/agenda en onder de
rubriek Onderzoek op www.ru.nl/onderzoek.
---- --