Bataviastad Musea: maritieme geschiedenis op 1 plek
Bataviastad musea
Bataviastad Musea: wrakken, scheepsgeschiedenis en polders op 1 plek
(15 juni 2006) - De Provincie Flevoland en het Ministerie van OCW investeerden samen een
miljoen euro in het vergroten van het publieksbereik voor de scheepsarcheologie aan de
Lelystadse kust. Scheepsarcheologie en de maritieme geschiedenis krijgen hiermee een
vaste haven waarvan een breed publiek kan profiteren.
Bataviawerf, ROB/NISA en Nieuw Land Erfgoedcentrum, buren bij Bataviastad aan de
Lelystadse kust, hebben nu een integraal aanbod en promoten vanaf heden gezamenlijk hun
maritieme verhaal onder de naam Bataviastad Musea.
Scheepsarcheologie
Het Nederlands Instituut voor Scheeps- en onderwaterArcheologie (NISA) in Lelystad is
onderdeel van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB). Het ROB/NISA is
hét scheepsarcheologische depot van Nederland. Hier liggen meer dan 30.000
voorwerpen, afkomstig van gezonken schepen. De meeste daarvan komen uit de bodem van
Flevoland, maar vele ook van elders. Denk dan aan de Romeinse schepen die in Zuid-Holland
zijn aangetroffen. Dit open depot van archeologische scheepsvondsten is voor het publiek
toegankelijk.
Het gebouw is een 'procesgebouw' waarin de bezoeker heel goed kan ervaren hoe
scheepsarcheologische monumentenzorg werkt. Nieuw is dat bezoekers nu aan de hand van zes
audiovisuele presentaties het hele proces van scheepsconservering kunnen volgen en onder
meer zien en meemaken hoe de conservering verloopt van een vrachtschip uit de Romeinse
tijd.
Flevolandse geschiedenis
Bij de inpolderingen in de voormalige Zuiderzee kwamen meer dan vierhonderd scheepswrakken
letterlijk boven water. De IJsselmeerpolders zijn het grootste drooggelegde scheepskerkhof
ter wereld. Veel van de vindplaatsen van deze wrakken zijn de afgelopen maanden gemarkeerd
met een opvallend, drie meter hoog merkteken in het landschap. De scheepsarcheologie is
een intrigerend deel van de geschiedenis van Flevoland en documenteert indrukwekkend het
verhaal van een zee die land werd.
In de pas voltooide nieuwe presentatie in Nieuw Land is het wrak te zien van een 17de
eeuws vistransportschip uit de collectie van ROB/NISA. Driehonderd jaar geleden vond het
schip zijn
einde in de golven van de Zuiderzee. In 1961 werd het ontdekt in de buurt van Swifterbant.
25 jaar later werd het wrak door het NISA geborgen. Het schip en de ook geëxposeerde
inventaris vormen samen een prachtige 'tijdcapsule' waarmee het verhaal van de
scheepvaart op de Zuiderzee zo'n 300 jaar geleden verteld wordt. Ook zijn er enkele
andere pronkstukken uit het ROB/NISA depot in Nieuw Land geplaatst. Een fraaie bruikleen
van scheepsmodellen uit de collectie van het Rijksmuseum Amsterdam vervolmaakt de
presentatie in Nieuw Land en geeft een mooi beeld van de scheepvaart op de Zuiderzee.
Scheepsbouw
De Bataviawerf tenslotte maakt de ervaring compleet met zijn over de hele wereld bekende
reconstructie van de Batavia, het VOC-retourschip. De Bataviawerf werpt zich nu op de
herbouw van het grote 17de eeuwse oorlogsschip De 7 Provinciën. Dit
admiraliteitsschip van Michiel de Ruyter wordt op de werf minutieus nagebouwd, inclusief
de vele honderden(!) met de hand gesneden houten beelden en ornamenten. Een waardig
vervolg op de dit jaar 20-jarige Batavia.
Gebied in ontwikkeling
In de nabije toekomst zullen bij Bataviastad Musea ook een aantal Romeinse schepen die
gevonden zijn bij Zwammerdam, worden gereconstrueerd.
De culturele activiteiten in het Bataviastad-gebied houden dus gelijke tred met de
commerciële ontwikkelingen. Zo wordt op dit moment hard gebouwd aan de uitbreiding
van het nabijgelegen Batavia Haven met de vloot authentieke zeilschepen van de Hanzestad
Compagnie. Na de zomer start ook de bouw van de tweede fase van Batavia Stad outlet
shopping. Voor de bezoekers betekent dat vooral dat er steeds meer te zien en te beleven
valt aan de Lelystadse kust!