Ernst & Young: Nederland moet meer investeren in gezondheidszorg
ERNST AND YOUNG
Rubriek: Economie
Datum en tijd: 15-06-2006 10:23
Ernst & Young: Nederland moet meer investeren in de gezondheidszorg
AMSTERDAM, 15 JUNI 2006 - Nederland moet meer investeren in innovaties in
de gezondheidszorg. Voor het maatschappelijke belang om ziektes te
voorkomen en mensen te genezen, maar ook vanwege het economische belang.
Dit blijkt uit een internationaal onderzoek naar ziekenhuizen van Ernst &
Young. Aangezien Nederland een dienstverlenend land is met een hoog
wetenschappelijk niveau en de Europese gezondheidszorg langzaam naar
elkaar toe groeit, moet ondernemend Nederland over een aantal jaar binnen
Europa een vooraanstaande positie in de gezondheidszorg in kunnen nemen.
Uit het onderzoek blijkt tevens dat vergrijzing, medisch-technologische
vooruitgang, bewustere consumenten en economische invloeden in veel
landen leidden tot kostenverhoging in de gezondheidszorg. In Nederland
liggen kosten in de regel lager dan in andere Westerse landen. De patiënt
ligt gemiddeld wél langer in het ziekenhuis. De kosten voor
gezondheidszorg in Nederland (ongeveer 10% van het BNP) zijn duidelijk
lager dan in de Verenigde Staten (ongeveer 16% van het BNP). Door de
dichte bevolking in Nederland zijn er ook relatief minder ziekenhuizen
wat de weg naar een verbeterde infrastructuur makkelijker maakt.
Farmaceutische bestedingen per hoofd van onze bevolking (US$ 340) zijn
ongeveer gelijk aan die van Oostenrijk en Noorwegen, maar liggen weer
veel lager dan in de VS (US$ 749) of Italië (US$ 500). De opnameduur -
8,6 dagen bij acute zorg - is echter weer vrij hoog.
Key-Trends
Jules Verhagen van Ernst & Young, voorzitter van de sector Health
Sciences in Centraal Europa, over de nuances in de internationale
gezondheidssector: 'Zorginstellingen variëren niet alleen per continent
of land, maar zelfs op regioniveau.' Ondanks die enorme diversiteit toont
het onderzoek acht hoofdtrends in Oostenrijk, België, Duitsland, Italië,
Noorwegen, Zwitserland, Verenigde Staten en Nederland:
1. Kostenverhoging in de gezondheidszorg (jaarlijks tussen de 2% en 8% in
de onderzochte landen).
2. Door wijziging van financiering- en verzekeringssystemen met een hoger
e eigen bijdrage proberen overheden stijgende kosten tegemoet te treden.
3. Meer marktwerking voor ziekenhuizen en verdere privatisering om effici
ënter te werken en kosten te besparen.
4. Internationalisatie van de gezondheidszorg op het gebied van medische
behandelingen, geneesmiddelenonderzoek en werving van personeel.
5. De introductie van diagnose-gerelateerde doelgroepen heeft in veel lan
den de kwaliteit, efficiëntie en effectiviteit van behandelingen vergroot.
Nederland is met de invoering van de DBC-systematiek een volger.
6. Meer initiatieven ten bate van patiëntveiligheid; in een aantal landen
zijn initiatieven op nationaal niveau ontwikkeld.
7. Verdere integratie van toepassingen op ICT-gebied onder meer voor een
elektronisch patiëntendossier mede voor de optimale informatie-uitwisselin
g met huisartsen, farmacie en verantwoording.
8. Ontwikkeling van meer transparantie en governance in de gezondheidszor
g (healthcare governance) mede om vergelijkbaarheid mogelijk te maken.
Opvallende bevindingen uit het onderzoek
Het rapport toont naast de key-trends macro-economische ontwikkelingen,
financiële informatie van de grootste ziekenhuizen en interviews met
bestuurders van instellingen uit diverse landen. Opvallende bevindingen
zijn:
23)- Financiering- en verzekeringssystemen verschillen nog, maar groeien
langzaam naar elkaar toe. In Nederland zijn onder meer de
basisverzekering en diagnose en behandelingcombinaties (DRG's) ingevoerd
wat beter aansluit binnen Europa.
24)- Ziekenhuisorganisaties worden steeds groter door
samenwerkingsverbanden, fusies en overnames. Privatisering neemt toe en
er ontstaan landelijk opererende 'hospital chains'.
25)- Verschillen in regelgeving zijn de belangrijkste barrière voor
private ziekenhuisorganisaties om Europese activiteiten te ontwikkelen.
26)- De invoering van DRG systemen leidde tot verhoging van doelmatigheid
en een groeiende focus op kostprijssystemen en de medische productie
(casemix).
27)- De gemiddelde verpleegduur is mede door de vroege invoering van
DRG's in Engeland, Scandinavië en Amerika het laagst. Andere landen zoals
Oostenrijk, Zwitserland en Duitsland maken een inhaalslag.
28)- Investeringen in ICT zijn van vitaal belang om de kwaliteit van de
gezondheidszorg, efficiëntie en onderzoek en ontwikkeling verder te
versterken. Van de ICT kosten wordt verwacht dat ze in de komende jaren
jaarlijks 5% tot 10% zullen stijgen.
29)- Medische fouten zijn een belangrijke doodsoorzaak. Ziekenhuizen
richten zich dan ook sterk op de verbetering van patiëntveiligheid.
Verschillende landen hebben veiligheidsprogramma's ontwikkeld.
30)- Transparantie en governance zijn in veel landen nog onderbelicht
waardoor internationale vergelijkbaarheid wordt beperkt. De wijze van
verantwoording verschilt per land. Veel jaarverslagen van buitenlandse
ziekenhuizen zijn niet openbaar. Meer eenduidige Europese regels op het
gebied van transparantie, governance en jaarverslaggeving zijn van belang
om marktwerking te versterken.
Positie van Nederland
Uit het onderzoek blijkt verder dat het maatschappelijke en economische
belang van de gezondheidszorg groot is en de gezondheidszorg een
groeimarkt is waar verdere commercialisering haar intrede zal doen.
Nederland neemt nog een gemiddelde positie in ten opzichte van andere
landen. Sterke punten zijn het wetenschappelijke niveau,
geneesmiddelenonderzoek en healthcare governance. Jules Verhagen: 'DBC's
zijn nog maar net geïntroduceerd zodat hier nog een achterstand bestaat.
Ten opzichte van Duitsland lopen we op het gebied van privatisering
duidelijk achter. Het ligt dan ook meer voor de hand dat Duitse 'hospital
chains' Europa zullen veroveren dan dat wij hierin een vooraanstaande
positie gaan innemen. Een gemiste kans die wellicht alsnog kan worden
benut. Marktwerking, privatisering en innovaties in onderzoek,
patiëntveiligheid, ICT en opleiding zijn hierbij van belang om deze
vooraanstaande positie in te kunnen nemen.'
Noot voor de redactie,