Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging

14-06-2006

Patiënten positief over Patiëntveiligheidskaart

Patiënten oordelen zeer positief over de patiëntveiligheidskaart. Dit blijkt uit onderzoek dat in de periode van augustus 2005 tot en met maart 2006 is verricht onder patiënten van de afdelingen chirurgie, neurologie en neurochirurgie van de Isala klinieken in Zwolle en het UMC Utrecht.

Deze patiëntveiligheidskaart is niet te verwarren met de Patiëntveiligheidskaart die op 12 mei is uitgereikt aan ziekenhuizen. Die was namelijk bedoeld voor zorgverleners. De kaart die is bedoeld voor patiënten geeft onder de titel 'help mee aan uw veilige behandeling' patiënten tips die zij in de communicatie met hun zorgverlener kunnen gebruiken.

Doel van het onderzoek was inzicht krijgen in de bruikbaarheid en werkzaamheid van de patiëntveiligheidskaart en in de ervaren patiëntveiligheid (veiligheidsgevoel en veiligheidsgedrag).

Het onderzoek is gefinancierd door ZonMw en uitgevoerd door:
* Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF),
* Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging (LEVV),
* Orde van Medisch Specialisten (OMS),

* Universitair Medisch Centrum Utrecht,

* Isala klinieken.

De eerste meting richtte zich op de ervaren patiëntveiligheid (het veiligheidsgevoel en veiligheidsgedrag). Een tweede meting ging in op de bruikbaarheid en werkzaamheid van de patiëntveiligheidskaart. Met deze kaart willen de initatiefnemers patiënten betrekken bij de veiligheid van hun behandeling in het ziekenhuis. Voor beide metingen zijn 300 vragenlijsten uitgezet. De respons op de eerste meting was 70% en de respons op de tweede meting 4%.

Uit de resultaten van het onderzoek naar het veiligheidsgevoel blijkt dat het grootste deel van de patiënten (ruim 80% zowel bij de eerste als tweede meting) het ziekenhuis als een veilige omgeving beschouwt. Drie kwart van de patiënten heeft veel vertrouwen in artsen en verpleegkundigen. Een opvallende uitkomst van het onderzoek naar het veiligheidsgedrag is dat ruim 90% van de patiënten vindt dat veiligheid een zaak is van iedereen, dus ook van patiënten. Patiënten willen bijdragen aan de veiligheid van hun behandeling en het merendeel beaamt dat 'patiënten ook op moeten letten dat er geen fouten gemaakt worden'.

Een ruime meerderheid van de patiënten vindt de patiëntveiligheidskaart nuttig, leerzaam, prettig leesbaar en mooi vormgegeven. 82% van de patiënten is van mening dat de kaart een goed hulpmiddel is om de tips en suggesties onder de aandacht te brengen. Bijna de helft geeft aan dat zij de tips en suggesties ook daadwerkelijk hebben toegepast. 29% van de patiënten voelt zich veiliger na het lezen van de patiëntveiligheidskaart en bij slechts 6% roept de kaart een gevoel van onveiligheid op. Ruim de helft van de patiënten weet nu beter wat zij zelf kunnen doen aan de veiligheid van hun behandeling.

Niet alleen patiënten, ook zorgverleners vinden het van groot belang dat de patiënt betrokken wordt bij de veiligheid van het zorgproces. Deze betrokkenheid zou een vast onderdeel moeten vormen van hun dagelijkse werkzaamheden. De reactie van zorgverleners op vragen van patiënten is namelijk van grote invloed op het succes van de patiëntveiligheidskaart. Daarom ontwikkelen de intiatiefnemers een handleiding voor zorgverleners die werkzaam zijn op de afdelingen waar de patiëntveiligheidskaart gebruikt zal worden.

De patiëntveiligheidskaart zal vanaf medio juni via het Platform Patiëntveiligheid (www.platformpatientveiligheid.nl) beschikbaar worden gesteld. Geïnteresseerden kunnen de patiëntveiligheidskaart dan samen met de gebruikershandleiding downloaden.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
* AnneMarie Bijl, beleidsmedewerker abijl@npcf.nl of Josine Dangremond, coördinator Federatiezaken jdangremond@npcf.nl
* Annette Aarts, persvoorlichter UMC Utrecht: (030) 250 63 71
* Marcel Pater, persvoorlichter Isala klinieken Zwolle: (038) 424 75 68

* Eline Nap, projectmedewerker Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging: e.nap@levv.nl