Speech van minister Dekker bij de ondertekening van de bestuurlijke
uitvoeringsovereenkomst NSP Spoorzone Breda op 31 mei 2006.
Burgemeester Van der Velden, dames en heren,
De laatsten zullen de eersten zijn. Ik denk dat die Bijbelse spreuk
van toepassing is op het stationscomplex van Breda. Want enerzijds is
Breda als laatste van zes op de lijst van Nieuwe Sleutelprojecten
gezet. En het is het laatste project waarvoor een
uitvoeringsovereenkomst wordt getekend. Anderzijds mag de doorlooptijd
er zijn. En, veel belangrijker nog, het ontwerp voor het nieuwe
station overtreft onze verwachtingen. Want ook al is het in
vergelijking met Rotterdam of Den Haag niet het grootste
sleutelproject, het ontwerp van de nieuwe terminal mag groots worden
genoemd. Ook letterlijk, omdat het het grootste gebouw wordt van
Breda.
Het nieuwe station is vanwege het integrale karakter met recht uniek
te noemen. Koen van Velzens 'gebouw voor de stad' herbergt niet alleen
drie treinperrons en een busterminal, maar ook kantoren, winkels en
130 woningen. En dat alles onder één dak, waarop ook nog eens een
parkeerplaats is voor 700 auto's. Het dak omspant het hele complex, en
dat is ook uniek. Al even spectaculair zijn de opritten, die de
ruimte, waar de trein- en busperrons zich bevinden, doorkruisen. En
hoewel ik als minister van milieu ook het openbaar vervoer stimuleer,
is de verleiding wel erg groot, om alleen al omwille van deze entree
met de auto naar het parkeerdak te gaan. Maar dit terzijde. Met zijn
integraliteit en compactheid illustreert dit nieuwe station de bredere
NSP-doelstellingen. Doelstellingen als intensief ruimtegebruik en een
efficiënte verbinding tussen vervoersmodaliteiten.
Dames en heren,
Integraliteit is een grote kwaliteit. Maar het is tot op zekere hoogte
ook een last. Wat wil je ook, met zo veel partijen? Met mijn eigen
VROM, met Verkeer & Waterstaat, de Provincie, Gemeente, ProRail, NS
Vastgoed, NS Stations en de Rijksgebouwendienst. Elk met hun eigen
ideeën en belangen. Het bereiken van overeenstemming over de verdeling
van kosten, risico's, eigendommen, over beheer en opdrachtgeverschap,
was bepaald geen sinecure.
Sterker nog, een paar keer hing het ontwerp zelf aan een zijden
draadje. "We hebben het ons ook niet gemakkelijk gemaakt," verzuchtte
een vertegenwoordiger van NS Vastgoed eens tijdens de
onderhandelingen. Het is aan de flexibiliteit van de betrokkenen te
danken dat we hier bijeen zijn. Vandaag laten we zien dat samenwerking
loont. Zonder deze samenwerking, zonder de moeite die alle betrokken
partijen zich hebben getroost, was dit unieke ontwerp er niet gekomen.
Daar ben ik van overtuigd.
Dames en heren,
De NS ziet het station van de toekomst als een dynamisch portaal naar
de stad. Maar uit de nieuwe sleutelprojecten spreekt een nog grotere
ambitie. De ambitie het portaal naar Europa te zijn. Architect Koen
van Velzen heeft die ambitie met glans vertaald in het ontwerp. Met
het OV-terminalcomplex krijgt BrabantStad zijn portaal tot het
HSL-netwerk en tot Europa. Daarmee kunnen BrabantStad en Breda nog
beter profiteren van de ligging tussen de Randstad en de Vlaamse Ruit
- twee gebieden met veel economische activiteit. Samen met 5 andere
stedelijke netwerken heb ik voor Brabantstad in de Nota Ruimte een
prominente plaats ingeruimd. Het OV-netwerk Brabant, het bevorderen
van centrum-ontwikkeling en het Nationaal Landschap 'Het Groene Woud'
kunnen dan ook rekenen op mijn blijvende aandacht.
Als de samenwerking - die we vandaag beklinken - ook een 'spin off'
heeft naar de ontwikkeling van het hele stationsgebied, dan zit Breda
op rozen. Een vestigingslocatie van hoge kwaliteit zal dan ontstaan.
Met positieve gevolgen voor de lokale en regionale economie, voor het
woon- en werkklimaat, en voor het voorzieningenniveau.
Verschillende rijksdiensten hebben inmiddels hun oog laten vallen op
het Stationskwartier. Ik zal mij voor de vestiging van deze diensten
blijven inspannen en reken op uw medewerking. We committeren ons
vandaag dus aan meer dan een architectonisch ontwerp alleen. Met de
ondertekening van de Bestuurlijke Overeenkomst Uitvoering (BOU)
bevestig ik als minister van VROM mijn bijdrage van 9 miljoen aan de
realisatie van het OV-terminalcomplex. Dit komt boven op de 16 miljoen
voor het hele Stationskwartier.
Deze bedragen of bijdragen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Want wat mij met de NSP's voor ogen staat, is dat investeringen in de
Hogesnelheidslijn (HSL) als katalysator dienen voor stedelijke
vernieuwing. Als impuls voor de verbetering van ruimtelijke kwaliteit,
van leefbaarheid en sociale kwaliteit. Het station wordt dan de motor
voor de ontwikkeling van het hele omliggende gebied. Door zijn
uitstraling en door de hoge kwaliteit.
De Bredase plannen stemmen mij wat dat betreft hoopvol. Ik voel mij in
mijn optimisme bevestigd door de commissie-Bakker, die haar waardering
heeft uitgesproken voor het Ontwikkelingsprogramma West Brabant. Met
name de inzet en intensieve betrokkenheid van gemeenten en provincie
krijgen een pluim.
De ondertekening van deze - en andere - overeenkomsten voor de
ontwikkeling van het gebied en de bouw van het station drukt
vertrouwen uit. Vertrouwen in de toekomstige samenwerking. Maar ook
het vertrouwen dat we nu snel overgaan van voorlopig naar definitief
ontwerp. Van ontwerp-bestemmingsplan naar bestemmingsplan. En van
papier naar steen en staal.
Als we dat samen goed doen, zullen de laatsten inderdaad de eersten
zijn.
Ik dank u wel.
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer