Vermijdbare ziekenhuisopnames door bijwerkingen van geneesmiddelen
Publicatiedatum: 08-06-2006
Publicatienummer: 06/07
Elk jaar belanden in Nederland naar schatting 12.000 mensen in het
ziekenhuis door vermijdbare bijwerkingen van geneesmiddelen. Dat
bijwerkingen van geneesmiddelen leiden tot ziekenhuisopnames was al
langer bekend, maar het Erasmus MC heeft nu in opdracht van het
College voor zorgverzekeringen (CVZ) voor het eerst een grootschalig
onderzoek gedaan naar de Nederlandse situatie.
Uit het onderzoek blijkt dat in 2003 tenminste 36.000 mensen in het
ziekenhuis zijn opgenomen als gevolg van bijwerkingen van
geneesmiddelen. Volgens de onderzoekers was ongeveer een derde hiervan
vermijdbaar. Dit betekent dat er elke week minstens 230 mensen onnodig
in het ziekenhuis belanden. Bij de vermijdbare bijwerkingen van
geneesmiddelen gaat het vooral om antistollingsmiddelen die leiden tot
bloedingen, en hart- en vaatmiddelen die een te lage hartslag en
bloeddruk veroorzaken.
De vermijdbare opnames hadden met name voorkomen kunnen worden door
een betere communicatie tussen zorgverleners onderling en tussen de
zorgverlener en de patiënt. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om twee
artsen die - zonder het van elkaar te weten hetzelfde middel
voorschrijven of om patiënten die een middel verkeerd gebruiken door
onvoldoende voorlichting. Ook komt het voor dat een patiënt een
pijnstiller krijgt die maagklachten kan veroorzaken en de arts niet de
benodigde maagbeschermer heeft voorgeschreven. Een ander voorbeeld is
een zorgverlener die een patiënt met een verhoogd risico op
bijwerkingen onvoldoende controleert tijdens het medicijngebruik.
Patiënten met een verhoogd risico op bijwerkingen zijn met name
ouderen.
Om het aantal ziekenhuisopnames door bijwerkingen van geneesmiddelen
terug te dringen denken de onderzoekers aan één landelijk
patiëntendossier voor een betere communicatie tussen met name
huisartsen, apothekers en ziekenhuizen.Het CVZ concludeert op basis
van het onderzoek dat ziekenhuisopname als gevolg van bijwerkingen van
geneesmiddelen een reëel probleem is. Het roept daarom de betrokkenen,
zoals artsen, (ziekenhuis)apothekers, patiëntenverenigingen en VWS, op
om dit probleem gezamenlijk op te pakken. Dit leidt dan tot zowel een
betere en veiliger zorg voor patiënten als een kostenbesparing.
De afdeling Epidemiologie & Biostatistiek en de afdeling Medische
Informatica van het Erasmus MC te Rotterdam hebben voor het onderzoek
Ziekenhuisopnames door bijwerkingen van geneesmiddelen gebruik gemaakt
van een database met de elektronische medische patiëntendossiers van
huisartsen en de ontslagbrief van het ziekenhuis.
Download dit document RAPPORT GENEESMIDDEL GERELATEERDE
ZIEKENHUISOPNAMES
(PDF DOCUMENT - 662 KB)
Contact:
W. van Dijk - Afdeling Communicatie & Informatie
(020) 797 8229, wdijk@cvz.nl
College voor zorgverzekeringen