stukken - Brief aan de Tweede Kamer over veiligheidssamenwerking in
het kader van het aanstaande wereldkampioenschap voetbal in Duitsland
Brief aan de Tweede Kamer over veiligheidssamenwerking in het kader van het
aanstaande wereldkampioenschap voetbal in Duitsland
7 juni 2006
Het wereldkampioenschap voetbal, dat van 9 juni tot 9 juli in
Duitsland zal plaatsvinden, is voor Duitsland een uitermate belangrijk
evenement. Nederland is gevraagd, en heeft uiteraard hieraan haar
medewerking verleend, om op belangrijke terreinen met kennis,
informatie en met personeel van politie en Koninklijke marechaussee
een bijdrage te verlenen.
Door middel van deze brief wil ik u op hoofdlijnen informeren op welke
wijze dat gedaan is. Daarnaast zult u de uitgangspunten kunnen lezen
die gehanteerd gaan worden bij de zogenaamde "oranje thuis"-situatie
(de gebeurtenissen die hand in hand kunnen gaan met de prestaties van
het Nederlands voetbalteam in Duitsland).
Op initiatief van de Duitse regering zijn een aantal
samenwerkingsafspraken in de vorm van een MoU op schrift gesteld. Dit
document - dat in soortgelijke vorm met meerdere landen is afgesloten
- geeft de belangrijkste onderwerpen weer die voor een goede
veiligheidszorg tijdens een evenement als het onderhavige van belang
zijn.
Tevens bevestigt het nog een keer de wens van beide landen om
gezamenlijk de nodige inspanningen te willen leveren, teneinde het
wereldkampioenschap veilig te laten verlopen. Dit document treft u
hierbij aan.
Vanuit een gecoördineerd overleg (met daarin vertegenwoordigd die
ministeries en uitvoeringsorganisaties die betrokken zijn bij
veiligheid in de vorm van "security") is ernaar gestreefd om als
betrouwbare partner van Duitsland onze diensten en producten aan te
bieden.
Tijdens het Wereldkampioenschap zal op het terrein van
informatie-uitwisseling, en de advisering ten aanzien van
voetbalvandalisme worden samengewerkt met de Duitse politiediensten.
Daarnaast zullen ongeveer 65 politiemensen en personeel van de
Koninklijke marechaussee in Duitsland aanwezig zijn om ondersteuning
te bieden.
Bij dat laatste punt wil ik nadrukkelijk een korte toelichting geven.
Zowel de federale regering als de regering van de deelstaat
Baden-Württemberg hebben om personele politieondersteuning gevraagd en
gekregen.
De Nederlandse ondersteuning is daarbij in een viertal rollen te
verdelen:
1. de ondersteuning van de Bundespolizei bij haar
spoorweggerelateerde en grensbewakingstaken. Dit betreft het
grootste contingent en is samengesteld uit een veertigtal mensen
uit de politie en de Koninklijke marechaussee. Dit team zal in
elke stad waar het Nederlandse elftal speelt ingezet worden op de
stations en de luchthavens.
Hoewel deze politiemensen geüniformeerd zijn, is de verdere
uitrusting aangepast aan de taken (informeren, adviseren en
ondersteunen) die uitgeoefend worden. De Nederlandse politiemensen
zullen hun taak ongewapend verrichten. Met de Duitse autoriteiten
is afgesproken dat vanwege dit feit door de Duitse politie
nadrukkelijk wordt geïnvesteerd om de veiligheid van de
Nederlandse politiemensen te waarborgen.
2. Daarnaast zal een zogenaamd "spotter"-team op gelijke momenten als
het eerdergenoemde team, actief zijn in de speelsteden. Dit uit
achttien mensen bestaand team, zal de lokale politie ondersteunen
met kennis en informatie betreffende Nederlandse risicosupporters.
Het "spotter"-team zal grotendeels niet-geüniformeerd haar werk
doen. Ook zij zijn ongewapend. Met de autoriteiten ter plaatse
zijn uiteraard afspraken gemaakt ten aanzien van de veiligheid van
het personeel.
3. Een derde team bestaat uit vier mensen en is toegevoegd aan de
politie in de deelstaat Baden-Württemberg. In deze deelstaat
bevindt zich de verblijfs- en trainingslocatie van het Nederlands
elftal. De verwachting dat dit leidt tot een zekere magneetwerking
op Nederlandse voetbalfans, heeft de politie aldaar aangezet tot
het verzoek om Nederlandse politiemensen te detacheren. Zij zullen
daar vooral fungeren als intermediair tussen Nederlandse fans en
de Duitse politie. Ook dit team zal geüniformeerd en ongewapend
haar dienst doen.
4. Ten behoeve van de informatie-uitwisseling zal eveneens een aantal
Nederlandse politiemensen in Duitsland actief zijn. Het betreft
hier de liaisonofficieren die op diverse informatieknooppunten in
Duitsland geplaatst worden.
Naast de personele ondersteuning wil ik u wijzen op de grenscontroles.
Dit thema is al een aantal keren in de media terecht gekomen. De
Duitse Minister van Binnenlandse Zaken heeft recentelijk namelijk
aangekondigd dat Duitsland zich het recht voorbehoudt om gedurende het
wereldkampioenschap voetbal verscherpte grenscontroles in te voeren
(een bevoegdheid die de Duitse regering op grond van artikel 2:2 van
de Schengen-uitvoeringsovereenkomst toekomt). Ook Nederland en België
hebben aan de vooravond van het Europees kampioenschap voetbal in 2000
een gelijke maatregel afgekondigd. Het mag duidelijk zijn dat
dergelijke controles kunnen leiden tot een zekere mate van overlast
bij het grensoverschrijdende verkeer. Bij de Duitse overheid is
inmiddels erop aangedrongen om de overlast - in het bijzonder voor het
economische verkeer - zo veel mogelijk te beperken.
Als laatste wil ik u wijzen op de zogenaamde "oranje thuis"-situatie.
Het mag duidelijk zijn dat de prestaties van het Nederlandse elftal in
Duitsland merkbaar zullen zijn in Nederland. Naar verwachting zullen
die effecten vooral een feestelijk karakter hebben. In de lokale
driehoek zal gekeken worden naar de wenselijkheid van maatregelen om
ongewenste situaties te vermijden of het hoofd te bieden. Door alle
partijen die in de lokale driehoek vertegenwoordigd zijn, is erop
aangedrongen de voorbereidingen vooral lokaal en regionaal te treffen
om zodoende maatwerk te kunnen verrichten.
Ik ondersteun die lijn uiteraard, omdat hier de kennis van de lokale
situatie van doorslaggevend belang kan zijn bij het nemen van de
juiste maatregelen. De lokale informatiepositie van de politie zal een
belangrijke basis zijn voor de te nemen maatregelen.
Het bovenstaande is een samenvatting van wat is uitgewerkt in de
Leidraad veiligheidsmaatregelen WK 2006. Die leidraad treft u hierbij
ter informatie aan.
DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES
J.W. Remkes
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties