Waterschap Groot Salland

Waterschap inventariseert zwakke plekken in dijken West-Overijssel

Laatst gewijzigd: 2 juni 2006

De waterkeringen in West-Overijssel zijn nog nooit zo sterk geweest. Toch vertonen ze enkele gebreken. Dit is gebleken tijdens de vijfjaarlijkse toetsing op veiligheid van het Waterschap Groot Salland. Het waterschap heeft in de meerjarenbegroting EUR 2.000.000 opgenomen om de tekortkomingen te verhelpen.

Het gebied van het Waterschap Groot Salland telt ca. 200 kilometer grote rivierdijken langs de IJssel, het Zwarte Water/Zwarte Meer en de Vecht. Het waterschap toetst, naast de halfjaarlijkse controle tijdens de dijkschouw, elke vijf jaar de kwaliteit van de dijken grondig volgens de regels van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Dat is nodig omdat er altijd wat werking in dijken zit.

Steeds worden nieuwe methoden in de toetsing verwerkt, waardoor de dijken volgens de nieuwste inzichten worden beoordeeld. Zo weet het waterschap waar verbeteringen nodig zijn en welke prioriteit ze moeten krijgen. Door de voortdurende wisselwerking tussen toetsing en verbetering blijven de dijken op orde.

Toetsingsresultaten
De hoogte van de dijken is op geen enkele plaats een probleem. Wel ontbreken hier en daar (historische) gegevens over de stabiliteit en mogelijke waterdoorlatendheid van een dijkdeel en waterkerende kunstwerken.

Geconstateerd is dat het vegetatiedek jarenlang heeft geleden onder het intensief agrarisch gebruik van de waterkeringen. Door het nieuwe beheerbeleid (zonder intensief agrarisch gebruik) dat in 2005 is ingezet zullen de productiegrassen verdwijnen. Daarvoor in de plaats komen andere grassen (o.a. witbol) en ook kruiden (stroomdalvegetatie) met een sterk en wijdvertakt wortelstelsel. Hierdoor neemt de erosiebestendigheid sterk toe. Dit voorkomt beschadiging van de dijk bij hoogwater.

Bomen
Bij de beoordeling of bomen de veiligheid bedreigen is geconstateerd dat er ± 21.000 bomen van verschillende leeftijd op en bij de dijken staan. Alleen vitale bomen mogen blijven staan. 179 exemplaren voldoen niet meer aan de vereiste minimale vitaliteit. Met de rechthebbende zal overleg worden gevoerd om deze bomen te verwijderen. Van 225 bomen is geconstateerd dat er sprake is van teruglopende vitaliteit. Er zijn aantastingen door schimmels geconstateerd en ook de kroon van de bomen is niet meer optimaal. Er is veel dood hout aanwezig, wat een indicator is van afnemende vitaliteit. Het waterschap controleert deze bomen frequent.

De overige bomen zijn wel vitaal en worden opnieuw bij de volgende toetsing beoordeeld.

Kunstwerken
Voor bijna alle in dijken opgenomen waterkerende kunstwerken ontbraken ten tijde van de toetsing formele procedures voor de afsluitmiddelen. In de dagelijkse praktijk wordt echter reeds lang met vaste sluitprocedures gewerkt. Deze zijn begin 2006 formeel vastgelegd. Hiermee is het gemis van de formele sluitprocedures opgelost.

Voor een aantal inlaten ontbreken een hoogwateralarmering en onderhoudsschema's, zo blijkt uit de toetsingsresultaten. Voor de hoogwateralarmering en de onderhoudsschema's heeft het waterschap begin 2006 actie ondernomen om deze tekortkoming weg te werken. Verder zijn bij een aantal kunstwerken geen historische gegevens beschikbaar over de fundering en constructieve sterkte van de afsluitmiddelen. Niet alles werd vroeger bewaard.

Voor een aantal waterkerende kunstwerken stelt het waterschap een verbeteringsplan op.

Het gaat o.a. om de schutsluis in de stadsgracht te Hasselt. Daar voldoen de sluitmiddelen niet meer en is het voegwerk in de muren slecht. Ook is het erosiescherm onder de kademuur aangetast, en zijn de remmingwerken in de sluis slecht.

Het metselwerk van de coupure Agnietenberg is slecht. De keermuur Streukelerzijl, aan de Zwarte Waterzijde, wijkt door toenemende verkeersbelasting.

De aangebrachte damwand van de inlaatsluis Westerveld ondervindt grotere druk dan de ankers bij extreem hoog water kunnen opvangen. Dit geldt ook voor de waterkerende damwand langs het Zwolle-IJsselkanaal.

Voorbereid op hoogwater
Het waterschap kan met de informatie, die uit de toetsing naar voren komt, de juiste maatregelen treffen. Bij hoge waterstanden nemen hierdoor de risico's voor overstromingen af. De toetsing is echter niet alleen een instrument om de kwaliteit van de dijken te controleren. Het waterschap legt hiermee ook verantwoording af aan Gedeputeerde Staten van de provincie, de toezichthouder van het waterschap. Gedeputeerde Staten informeren vervolgens de Minister van Verkeer en Waterstaat over de waterstaatkundige toestand van de dijken.