Ministerie van Buitenlandse Zaken

Antwoorden schriftelijke vragen jaarverslag Buitenlandse Zaken, HGIS-nota en AR-rapport - bijlage 3

Lijst van vragen - totaal

|Kamerstuknummer |:|30565-1                                            |
|Vragen aan      |:|Regering                                           |
|issie           |:|Buitenlandse Zaken                                 |
|Adjunct-griffier|:|Van Toor                                           |
|Nr|Vraag                                             |B|  |
|  |                                                  |l|to|
|  |                                                  |z|t |
|  |                                                  | |  |
|  |                                                  |v|  |
|  |                                                  |a|  |
|  |                                                  |n|  |
|1 |Welk deel (absoluut en als percentage) van de over|4|5 |
|  |2005 gerealiseerde ODA is aangewend voor de       | |  |
|  |kwijtschelding van schulden ten gevolge van       | |  |
|  |exportkredietverzekering (EKI) en andere          | |  |
|  |transacties die vooraf niet getoetst zijn op hun  | |  |
|  |OS-relevantie? Kunnen deze cijfers ook over       | |  |
|  |voorgaande jaren worden gegeven?                  | |  |
|  |Antwoord:                                         | |  |
|  |Voor de EKI-kwijtschelding als percentage van de  | |  |
|  |totale ODA over de afgelopen drie jaar verwijs ik | |  |
|  |u naar onderstaande tabel:                        | |  |
|  |EKI (in mln EUR) ODA (in mln EUR) Percentage      | |  |
|  |2003 219,814                                      | |  |
|  |3.816,160                5,8%                     | |  |
|  |2004 171,580                                      | |  |
|  |3.947,769                4,3%                     | |  |
|  |2005 259,959                                      | |  |
|  |4.230,998                6,1%                     | |  |
|  |                                                  | |  |
|  |Overigens is de regering van mening dat           | |  |
|  |schuldverlichtingsinitiatieven relevant zijn voor | |  |
|  |ontwikkeling. Schuldverlichting verbetert immers  | |  |
|  |de kredietwaardigheid van een land, waardoor het  | |  |
|  |investeringsklimaat wordt bevorderd en de toegang | |  |
|  |tot financieringsbronnen voor ontwikkeling wordt  | |  |
|  |vergroot. Daar waar sprake is van vrijvallende    | |  |
|  |middelen (als gevolg van de besparing             | |  |
|  |schuldendienst) kunnen deze direct voor           | |  |
|  |ontwikkeling worden ingezet. Een                  | |  |
|  |gestandaardiseerde voorwaarde voor                | |  |
|  |schuldverlichting is dan ook dat een land een     | |  |
|  |hervormingsprogramma met het IMF aangaat. In een  | |  |
|  |dergelijk programma worden, in samenspraak met    | |  |
|  |andere ontwikkelingspartners, afspraken gemaakt op| |  |
|  |het terrein van economische en bestuurlijke       | |  |
|  |hervormingen, armoedebestrijding en               | |  |
|  |corruptiebestrijding.                             | |  |
|2 |Kan zowel voor Nederland als de gehele EU de      |4|5 |
|  |verhouding aangegeven worden tussen de omvang van | |  |
|  |de in 2005 geleverde ODA enerzijds en de          | |  |
|  |verstrekte landbouwexportsubsidies in het kader   | |  |
|  |van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)    | |  |
|  |voor Nederland en voor de gehele EU, anderzijds?  | |  |
|  |Kan deze verhouding (als mogelijk relevant        | |  |
|  |kengetal) ook over de voorgaande jaren verstrekt  | |  |
|  |worden?                                           | |  |
|  |Antwoord:                                         | |  |
|  |In 2004 bedroeg de Nederlandse ODA bijna 4 miljard| |  |
|  |en die van de gehele EU bijna EUR 43 miljard.     | |  |
|  |Gegevens voor 2005 zijn nog niet beschikbaar. De  | |  |
|  |exportrestituties bedroegen  in 2004 voor         | |  |
|  |Nederland iets meer dan EUR 0,5 miljard en EUR 3,4| |  |
|  |miljard voor de gehele EU. In 2005 zijn de        | |  |
|  |Nederlandse ontvangsten aan exportrestituties     | |  |
|  |gedaald met 20% tot iets meer dan EUR 0,4 miljard.| |  |
|  |Gegevens voor de gehele EU zijn voor 2005 nog niet| |  |
|  |beschikbaar, maar (voornamelijk als gevolg van    | |  |
|  |interventieprijsdalingen in de zuivelsector) deze | |  |
|  |dalende trend zal ook hier zichtbaar zijn.        | |  |
|  |De kwantitatieve verhouding tussen ODA en         | |  |
|  |exportsubsidies is als kengetal minder relevant   | |  |
|  |dan men op het eerste gezicht zou denken. Wat men | |  |
|  |zou willen vergelijken zijn de effecten van ODA en| |  |
|  |de effecten van exportsubsidies op ontwikkeling en| |  |
|  |armoede. ODA heeft een positief effect op de      | |  |
|  |economisch ontwikkeling van ontwikkelingslanden en| |  |
|  |leidt eenduidig tot vermindering van armoede.     | |  |
|  |Exportsubsidies hebben vooral negatieve effecten  | |  |
|  |op ontwikkeling, maar zowel  positieve als        | |  |
|  |negatieve effecten op armoede. Voor               | |  |
|  |voedselimporterende landen en voor consumenten  is| |  |
|  |het prijsverlagend effect van exportsubsidies     | |  |
|  |positief. Voor producenten en landen die          | |  |
|  |netto-exporteur zijn is het effect negatief.      | |  |
|  |Studies wijzen uit dat exportsubsidies per saldo  | |  |
|  |slecht zijn voor ontwikkelingslanden en dat de    | |  |
|  |armoede erdoor wordt vergroot. De mate waarin de  | |  |
|  |subsidies ontwikkeling en armoede beïnvloeden is  | |  |
|  |slechts gedeeltelijk gerelateerd aan de totale    | |  |
|  |omvang van de subsidies, omdat de effecten per    | |  |
|  |product nogal uiteenlopen.                        | |  |
|3 |Hoeveel miljoen euro meer had de Nederlandse      |4|5 |
|  |ODA-prestatie over 2005 moeten bedragen om een    | |  |
|  |gelijke en additionele compensatie boven de 0,8 % | |  |
|  |BNP in de jaren 2005 t/m 2007 te realiseren voor  | |  |
|  |de lage ODA-prestatie over 2004?                  | |  |
|  |Antwoord:                                         | |  |
|  |Met de ODA-prestatie in 2005 wordt al invulling   | |  |
|  |gegeven aan deze  compensatie. De ODA-uitgaven    | |  |
|  |bedroegen in 2005 EUR 4,23 miljard. Deze uitgaven | |  |
|  |leiden tot een ODA-prestatie van 0,82% van het    | |  |
|  |Bruto Nationaal Product (BNP). Dit percentage is  | |  |
|  |reeds hoger dan de gebruikelijk 0,8% vanwege de   | |  |
|  |compensatie voor de terugbetaling van de schulden | |  |
|  |door India. Deze compensatie zal ook plaatsvinden | |  |
|  |in 2006 en 2007 waarmee de gemiddelde             | |  |
|  |ODA-prestatie over periode 2004-2007 0,8% BNP zal | |  |
|  |zijn. De compensatie bedroeg EUR 106 miljoen in   | |  |
|  |2005.                                             | |  |
|4 |Waarom werd een groter deel van de EU-begroting   |5|  |
|  |toegerekend aan OS en om welke bedragen en        | |  |
|  |uitgavenposten gaat het daarbij?                  | |  |
|  |Antwoord:                                         | |  |
|  |De uitgaven die de Europese Unie aan              | |  |
|  |buitenlandbeleid doet worden toegerekend aan het  | |  |
|  |HGIS-budget. Deze EU-toerekening beslaat enkele   | |  |
|  |tientallen begrotingsposten en zijn voor een groot| |  |
|  |deel toerekenbaar aan ODA. Daarbij kan gedacht    | |  |
|  |worden aan de begrotingsposten voor de hulprelatie| |  |
|  |met bepaalde groepen landen, posten voor het      | |  |
|  |armoedebestrijdingsbeleid van de EU ten aanzien   | |  |
|  |van thema's als basisonderwijs, milieu en         | |  |
|  |HIV/aids, tuberculose en malaria en posten voor   | |  |
|  |humanitaire hulp. De indicatieve EU-toerekening   | |  |
|  |wordt opgenomen in de HGIS-nota op basis van dan  | |  |
|  |beschikbare cijfers. Eerst in de loop van het     | |  |
|  |begrotingsjaar worden de EU-begrotingscijfers     | |  |
|  |definitief. In 2005 leverde dat een behoorlijk    | |  |
|  |aantal wijzigingen op, zowel verhogingen als      | |  |
|  |verlagingen. Per saldo zijn de uitgaven van de EU | |  |
|  |aan ontwikkelingssamenwerking hoger uitgevallen;  | |  |
|  |hierdoor valt ook de toerekening aan het          | |  |
|  |ODA-budget hoger uit (circa EUR 20 miljoen).      | |  |
|  |Overigens kan de toerekening nog worden gewijzigd | |  |
|  |op basis van de werkelijke realisaties die pas    | |  |
|  |later dit jaar bekend worden.                     | |  |
|5 |Kan expliciet worden aangegeven welke ODA- en     |1|  |
|  |non-ODA-uitgaven zijn verricht in de "versterkte" |1|  |
|  |relatie met India in het kader van "internationaal| |  |
|  |ondernemen" en hoe de betreffende ODA-uitgaven    | |  |
|  |beleidsmatig verantwoord worden gelet op de eerder| |  |
|  |beëindigde OS-relatie met dat land?               | |  |
|  |Antwoord:                                         | |  |
|  |De Dutch Trade Board heeft India gekozen als één  | |  |
|  |van de focuslanden (naast Turkije en Rusland). Dit| |  |
|  |betekent dat er een actieplan is geschreven dat in| |  |
|  |de komende jaren zal worden uitgevoerd. De Dutch  | |  |
|  |Trade Board wordt deels bekostigd uit HGIS non-ODA| |  |
|  |middelen die in 2004 zijn toegevoegd aan de       | |  |
|  |EZ-begroting. Het plan zelf, alsmede de uitvoering| |  |
|  |is een coproductie van de publieke- en private    | |  |
|  |sector. Voor de uitvoering van het plan zal vanaf | |  |
|  |2006 met name gebruik worden gemaakt van het      | |  |
|  |bestaande instrumentarium ter bevordering van     | |  |
|  |internationaal ondernemen. Daarbij kan gedacht    | |  |
|  |worden aan het PSOM-programma. PSOM-activiteiten  | |  |
|  |in India worden uitgevoerd in het kader van een   | |  |
|  |bilateraal Memorandum of Understanding (MoU) voor | |  |
|  |investeringsbevordering. Dit document kent een    | |  |
|  |looptijd van 2004 tot 2007. Mede met het oog op de| |  |
|  |beëindigde OS-relatie zal tegen het einde van de  | |  |
|  |looptijd van het MoU worden bezien of en hoe de   | |  |
|  |samenwerking moet worden voortgezet.              | |  |
|6 |Kunnen in een schema de uitgaven voor HIV/AIDS    |1|14|
|  |over 2005 en voorgaande jaren zo worden           |3|  |
|  |weergegeven dat daaruit is af te lezen in hoeverre| |  |
|  |de verdubbeling van deze uitgaven, conform de     | |  |
|  |motie Terpstra/Koenders, op schema ligt? (zie ook | |  |
|  |blz. 30)                                          | |  |
|  |Antwoord:                                         | |  |
|  |Bijgaand gaat u een schema toe met daarin een     | |  |
|  |overzicht van de uitgaven voor de jaren 2003, 2004| |  |
|  |en 2005 op basis van de oude berekeningswijze. De | |  |
|  |cijfers conform de huidige toerekeningssystematiek| |  |
|  |heeft u aangetroffen in het HGIS-jaarverslag. In  | |  |
|  |mijn antwoord op vragen van de leden Van der Laan | |  |
|  |(D66), Karimi (GroenLinks) en Samsom (PvdA) over  | |  |
|  |AIDS-bestedingen van 14 juli 2005, heb ik u reeds | |  |
|  |geïnformeerd over de verschillen tussen de oude en| |  |
|  |de nieuwe toerekeningsmethode. Ik bevestig        | |  |
|  |hierbij, zoals ook toen aangegeven, dat de        | |  |
|  |verdubbeling van de uitgaven conform de motie     | |  |
|  |Terpstra/Koenders gerealiseerd zal worden (EUR 270| |  |
|  |mln in 2007, ten opzichte van EUR 135 mln in      | |  |
|  |2002).                                            | |  |
|  |                                                  | |  |
|  |[pic]                                             | |  |

---- --