Den Haag, 01-06-2006
Nieuwe seksuele revolutie op internet
Op internet voltrekt zich een nieuw seksuele revolutie. Net als bij de
eerste seksuele revolutie in de zestiger en zeventiger jaren van de
vorige eeuw ontstaan er vele nieuwe seksuele contacten. De huidige
generatie jongeren tussen de 12 en 18 jaar maakt er massaal gebruik
van. Voor veel jongeren is dit een positieve ontwikkeling: ze vinden
het leuk om te flirten en te experimenteren met seksueel gedrag op
internet en kunnen over het algemeen goed met ongewenste ervaringen
omgaan. Evenals tijdens de seksuele revolutie van de vorige eeuw, zijn
er echter behalve winnaars ook verliezers. Vooral meisjes vinden het
soms moeilijk om dingen te weigeren die ze eigenlijk niet willen doen
of gaan in de seksuele interactie verder dan ze eigenlijk willen. Dit
blijkt uit een onderzoek dat Stichting Mijn Kind Online liet uitvoeren
door de Rutgers Nisso Groep, in opdracht van KPN.
Het aantal aangiftes van seksuele intimidatie van tieners op internet
neemt flink toe, volgens de KLPD. KPN acht het zijn plicht om
maatschappelijke vraagstukken die spelen rond zijn producten en
diensten actief op te pakken. Stichting Mijn Kind Online is een
initiatief van KPN en heeft tot doel inzicht te bieden in vraagstukken
die verband houden met veiligheid van kinderen op het internet.
Seks is een belangrijk thema op internet
Uit het onderzoek dat is gehouden onder 11.000 jongeren blijkt dat de
zoektocht naar seks of een relatie op internet een nieuwe en frequente
bezigheid van de huidige generatie jongeren is. Een overgrote
meerderheid van de profielsitebezoekers (82% van de jongens en 73% van
de meisjes) heeft het afgelopen half jaar wel eens geflirt op het net.
Eén op de vier jongens en één op de vijf meisjes heeft naar eigen
zeggen het afgelopen half jaar wel eens cyberseks met iemand gehad.
Iets meer dan de helft van de jongens (57%) en iets minder dan de
helft van de meisjes (42%) heeft in het afgelopen jaar een afspraakje
`in real life' gehad met iemand die ze op internet hadden ontmoet.
Seksuele vragen en verzoeken
Jongeren stellen elkaar regelmatig seksueel getinte vragen.
Tweeënzeventig procent van de jongens en 83% van de meisjes die
profielsites bezoeken heeft het afgelopen jaar een vraag gekregen over
zijn of haar uiterlijk ('heb je grote borsten?') of seksleven ('heb je
het al eens gedaan?'). Veertig procent van de jongens en 57% van de
meisjes hebben in die periode wel eens het verzoek gekregen om iets
uit te trekken voor de webcam of iets seksueels te doen. Tweederde van
de jongens en negen van de tien meisjes gaan niet in op een dergelijk
verzoek. Ze geven aan dat ze dit niet willen en blokkeren de ander
desnoods. Degenen die wel iets seksueels laten zien voor de webcam
doen dit over het algemeen omdat ze het zelf leuk, spannend of
opwindend vinden. Voor de jongens geldt dat sterker dan voor de
meisjes. Over de hele linie zien we grote verschillen tussen jongens
en meisjes, vooral in de beleving van seksueel getinte ervaringen, de
manier waarop ze hiermee om gaan en de reden om wel of niet op
seksueel getinte vragen en verzoeken te reageren. Zo vindt 62% van de
meisjes het over het algemeen (helemaal) niet leuk om een seksueel
getinte vraag te krijgen, tegenover 13% van de jongens.
Niet heel vervelend
Veel jongens en meisjes die in het afgelopen jaar werden
geconfronteerd met seksueel getinte vragen, verzoeken en beelden én
die aangaven dat ze dit over het algemeen niet leuk vinden, vinden
toch niet dat ze 'iets vervelends' hebben meegemaakt. Kennelijk kunnen
jongeren dergelijke ervaringen makkelijk van zich af laten glijden.
Mogelijk zorgt de anonimiteit op internet, die de kans op vervelende
ervaringen vergroot, er ook voor dat vervelende ervaringen op internet
minder ernstig worden ervaren dan ervaringen in het echte leven. De
kans dat je op internet iemand tegenkomt die zijn geslachtsdeel laat
zien is bijvoorbeeld veel groter dan dat iemand dat op straat laat
zien. Maar wanneer dit op straat gebeurt, is de impact veel groter.
Wanneer op een vraag of verzoek wordt ingegaan omdat de ander druk of
dwang uitoefende, wordt de ervaring, begrijpelijkerwijs, veel vaker
als 'vervelend' betiteld. Dit komt bij meisjes van 12 tot 14 vaker
voor dan bij meisjes die ouder zijn, vermoedelijk omdat de
vaardigheden om de eigen grenzen te bewaken op deze leeftijd minder
goed ontwikkeld zijn. Een deel geeft aan bang te zijn preuts over te
komen, een klein deel wordt bedreigd.
Rol voor de ouders
De mate waarin ouders op de hoogte zijn van het gaan en staan van hun
kinderen blijkt duidelijk een beschermende factor in de confrontatie
met seksuele contacten. Op de hoogte zijn gaat daarbij verder dan `in
de gaten houden.' Het gaat ook om de algehele verhouding tussen ouders
en kinderen. De verhouding moet zo zijn dat kinderen zelf bereid zijn
om aan ouders te vertellen wat ze doen en met wie. Zowel op het
internet als elders.
Conclusies
Volgens de Rutgers Nisso Groep en de Stichting Mijn Kind Online moeten
kinderen meer bewust gemaakt worden van de risico's van internet.
Kinderen moeten vaardigheden leren die voorkomen dat ze dingen doen en
zien die ze niet willen. Jongeren zijn zich bewust van de
waarschuwingen maar hebben er geen boodschap aan. Voorlichting is
nodig.
Verliefd op internet
Mede op basis van het onderzoek hebben Justine Pardoen, hoofdredacteur
van Ouders Online en Remco Pijpers, specialist jeugd en media van KPN
het boek `Verliefd op internet' geschreven voor ouders. In het boek
staan interviews met jongeren en deskundigen. Het boek biedt niet
alleen een blik in de digitale jeugdcultuur van dit moment, maar ook
tips hoe problemen met internet en seksualiteit voorkomen kunnen
worden. `Verliefd op internet' is verkrijgbaar in de boekhandel en
Primafoon.
Stichting Mijn Kind Online is een initiatief van KPN en heeft tot doel
inzicht te bieden in vraagstukken die verband houden met veiligheid
van kinderen op het internet.
De Rutgers Nisso Groep, kenniscentrum seksualiteit, doet onderzoek en
ontwikkelt voorlichtingsprogramma's op het gebied van seksualiteit.
KPN NV