Rijksuniversiteit Groningen

Inhoud van de pagina:

Opinie 16: `Alleen tandartsen moeten bleekbehandelingen geven'

Op televisie en in de bladen lachen de sneeuwwitte gebitten ons toe: witte tanden zijn in de mode. Steeds meer mensen laten daarom hun tanden wit maken door middel van bleekbehandelingen. Maar het bleken van tanden is niet zonder gevaren. Hans Scholtanus, tandarts en docent conserverende tandheelkunde, vindt daarom dat alleen tandartsen bleekbehandelingen zouden moeten geven. `Mensen vertrouwen op de reclame van instellingen met commerciële belangen en beseffen vaak te weinig dat je niet zomaar ongelimiteerd aan je tanden kan rommelen.'

Scholtanus, die ook een eigen praktijk heeft in het Friese Wergea, krijgt steeds vaker vragen van patiënten over het wit maken van tanden. `Ze hebben dan iets op televisie gezien en komen naar me toe om te vragen of ik ook tanden witter kan maken.' Maar Scholtanus is daar terughoudend in. `Witte tanden zijn een modeverschijnsel geworden, net als piercings en gekleurd haar. Vaak kom je in reclames de term `natuurlijke witte tanden' tegen. Dat klopt gewoon niet: tanden zijn van nature niet wit maar een tikkeltje gelig. Naarmate je ouder wordt, hopen pigmenten uit je voeding zich op in je tanden. Hierdoor worden ze geler. Maar tegenwoordig zijn gele tanden buiten de norm gevallen. Een norm die wordt opgedrongen door de commercie.'

Commercie

De invloed van de commercie is duidelijk te merken als je op Google zoekt naar `witte tanden'. Scholtanus: `Veel van de duizenden hits die je krijgt zijn sites die reclame maken voor allerlei witmaak-behandelingen.' Maar niet al deze behandelingen zijn even effectief. `Neem de zogenaamde whitening pasta's. Hierin zit zuiveringszout. Deze stof werkt tegen de donkere aanslag die ontstaat door het gebruik van tabak, koffie, thee en rode wijn, maar tegen gele tanden is het absoluut niet effectief. Andere witmaakproducten bevatten dezelfde witte kleurstof die ook in verf wordt gebruikt. Het effect van zo'n middeltje is dan ook snel weer verdwenen.' Het enige dat wel helpt tegen gele tanden is waterstofperoxide - dat ook gebruikt wordt als haarkleurmiddel. `Een veilige methode is die waarbij waterstofperoxide-gel in een op maat gemaakt malletje op de tanden aangebracht wordt. De waterstofperoxide zal vervolgens doordringen in je tanden en de pigmenten die de gele kleur veroorzaken afbreken tot kleinere stukjes. Hierdoor worden je tanden witter. Overigens bleken vullingen niet mee. Na het bleken zullen die dus vervangen moeten worden.'

Tandarts

Volgens Scholtanus is alleen de tandarts de juiste persoon die deze bleekbehandeling kan uitvoeren en hij raadt mensen af met doe-het-zelf-pakketten - die je bij de drogist kan kopen of via internet kan bestellen - aan de slag te gaan. `Waterstofperoxide is geen kinderachtig spul. Het dringt diep door in het glazuur en in het tandbeen (de binnenkant van je tand). Als je een te hoge concentratie gebruikt, kunnen zenuwen beschadigd worden en wortels oplossen - vooral bij onjuist gebruik. En als er waterstofperoxide op je tandvlees terechtkomt, omdat het malletje niet goed past en gaat lekken, kun je een soort van brandwonden krijgen. Bij de tandarts weet je zeker dat er een goed passend malletje gebruikt wordt met een gel die een veilige concentratie waterstofperoxide bevat. En soms is het gewoon niet verstandig om te gaan bleken - als je bijvoorbeeld blootliggend tandbeen hebt, niet goed aansluitende vullingen of gaatjes. Een tandarts kan dit het beste beoordelen.'

Bleekshops

Ook is Scholtanus geen voorstander van zogenaamde bleekshops, instellingen die de laatste tijd als paddestoelen uit de grond schieten. `Volgens de wet mag iedereen bleekbehandelingen met waterstofperoxide geven. Je hebt dus geen enkele garantie dat daar personeel rondloopt met verstand van zaken.' Scholtanus is bang dat mensen niet goed in kunnen schatten wat de gevaren zijn van bleken. `Ze vertrouwen op de reclame van instellingen met commerciële belangen en beseffen vaak te weinig dat je niet zomaar ongelimiteerd aan je tanden kan rommelen. Een beschadigde tand kan zich nooit meer herstellen. Als tandarts kun je hoogstens de schade repareren.' Door de hype rond witte tanden zijn er steeds meer tandartsen die met commerciële motieven bleekbehandelingen aanbieden. Scholtanus vindt dat een verkeerde ontwikkeling. `We zijn een beetje aan het doorschieten. Er valt veel geld mee te verdienen, maar tandartsen zouden zich terughoudend moeten opstellen. Ik geef alleen een bleekbehandeling als de kleur van tanden uit de toon valt of als de kleur donkerder is dan normaal. De vraag is natuurlijk wel: wie bepaalt wat normaal is? Maar iemand van zestig moet je niet de kleur van een achttienjarige geven. Mooie lichte tanden zal ik niet snel nog lichter maken. Soms adviseer ik vrouwen om gewoon een donkere lippenstift te gebruiken. Daardoor lijken je tanden ook witter.'

Curriculum Vitae

Drs. Hans Scholtanus studeerde in 1983 af aan de Rijksuniversiteit Groningen als tandarts. Hij heeft een eigen praktijk in Wergea en is tandartsdocent bij het Academisch Centrum Mondzorg Groningen (UMCG). Esthetische tandheelkunde is een van zijn interessegebieden.

Informatie

via Joost Wessels, Bureau Voorlichting UMCG, tel. (050)361 44 64 of (050)361 22 00, e-mail: j.r.l.wessels@bvl.umcg.nl