Gemeente Meppel
Postbus 501
7940 AM Meppel
Stadhuis Grote Oever 26
tel. (0522) 850500
Feestelijk afscheid Wethouder Zwaan en Wethouder Scholtus (24-5-2006)
Toespraak van de Burgemeester van Meppel, de heer Mr. Joh. C.
Westmaas, bij het afscheid van Wethouder W. Zwaan en Wethouder L.C.
Scholtus op 24 mei 2006.
Wim Zwaan, Rinus Scholtus, familie, kennissen, vrienden, relaties,
dames en heren,
Voor de tweede keer binnen één week staan we wederom in dit theater
om met elkaar aandacht te geven aan het vertrek van twee Meppeler
wethouders. Een heel college vertrokken; de zaal te klein om dat in
één keer met elkaar te delen.
Vorige week spraken we over twee wethouders die zelf de keuze maakten
om de politiek vaarwel te zeggen. Vandaag ligt dat toch wel wat
anders. Voor Wim was het een zeer onverwachte wending in zijn
politieke carrière. Bij Rinus lag dat wat anders. Zijn kansen op
vervolg van zijn werk als wethouder zag hij aan met de uiterlijke rust
en het geduld van een monnik. Mocht het hem gegeven zijn dan zou een
tweede periode als wethouder door hem gezien worden als een tweede
geschenk.
Vorige week zei ik het al in mijn inleiding â en ik herhaal het hier
wederom - met het afscheid van
Wim Zwaan en Rinus Scholtus vandaag en het afscheid vorige week van de
wethouders Jan Oldebesten en Harm Jan Lanjouw neemt Meppel afscheid
van de generatie die nog voor de Mammoetwet naar school ging. Die
traditioneel onderwijs kregen in een standsbewuste samenleving. De
samenleving van de smalle beurs, van iedereen er zoveel mogelijk bij
willen betrekken. We nemen afscheid van wethouders die hun hart aan
Meppel hebben verpand.
Met hen is Meppel enorm veranderd. Zij droegen daar met alle andere
Meppeler bestuurders in Raad of College, in onderwijs en bedrijfsleven
aan bij. Samen met alle inwoners van Meppel gingen we welhaast
ongemerkt een nieuwe tijd in. Een tijd waarin de dienstverlenende
sector fors is gegroeid, waarin het woord globalisering haar intrede
deed. Een tijd ook waarin enen en nullen opeens de cijfers geworden
zijn waarmee je de hele wereld kunt veroveren.
Welhaast ongemerkt zijn we die nieuwe tijd ingegaan zei ik. Dat is
natuurlijk niet helemaal juist. Een stad overleeft alleen vernieuwing
als zij niet alleen haar grenzen kent maar die ook weet te verleggen
naar de norm van de toekomende tijd. Daarvoor zijn bestuurders nodig
die tegen de waan van dag in zicht houden op de echte veranderingen;
die bewust aansturen op nog niet verkende verten. Niet elke
ontdekkingsreis loopt dan goed af natuurlijk, maar de echte bestuurder
laat zich daardoor niet uit het veld slaan.
Vorige week sprak ik ook over nostalgie. Een woord dat gekoppeld moet
worden aan warme gevoelens. Aan zaken waar het goed van is om daar nog
eens bij stil te staan. Dat gaan we vanmiddag doen. Stilstaan en even
terugkijken naar de bestuurlijke carrières van Wim Zwaan en Rinus
Scholtus. De blik vooruit laat ik aan hen over.
Afscheid Wethouder Zwaan
Met Wim Zwaan heb ik veel gemeen. Allereerst was hij mijn directe
voorganger. Vier maanden was hij, na het vertrek van Burgemeester Den
Oudsten, als waarnemend burgemeester de hoeder van stad en land. Dat
deed hij met heel veel plezier en die periode â dat weet ik zeker â
heeft hem heel veel voldoening gegeven. Wim is bovendien net als ik
een man die voor Meppel Flevolander was. Een man van het nieuwe land.
Zonder verleden zeggen sommigen dan. Maar wel met veel visie kunnen we
in het geval van Wethouder Zwaan gerust zeggen.
Een man met een brede belangstelling. Als fractievoorzitter maakte hij
al naam door samen met anderen het Meppeler expositiecentrum van de
bezuinigingen te redden. Kunst en cultuur, het geestelijke, gaat voor
het financiële. In dat geestelijke heeft hij zich breder dan de
gemeente ingezet, met name voor het Humanistisch Verbond. Wim Zwaan is
zonder overdrijving dé man van de ontwikkelingsvisie Meppel 2030.
Zijn overtuiging is dat structuren mee de samenleving bepalen en
vanuit die overtuiging heeft hij zich ingezet voor een bevolkingsbreed
denken over het samen maken van de toekomst.
Toekomst is dat wat op je toekomt en zo heeft hij in zijn periode de
toekomst meegemaakt. Met nieuwe woningen in Oosterboer, in de
Haveltermade, in het Centrum, in Danninge Erve. en uiteindelijk in de
Berggierslanden. Uiteindelijk want de toekomst kwam in de
Berggierslanden niet vanzelf. Pas na vijftien jaar strijd met andere
overheden, projectontwikkelaars en individuele inwoners kon er worden
gebouwd. Kan straks zelfs de hoogspanningsleiding onder de grond
verdwijnen, want Wim is in zijn periode ook de man van het
âvoorzorgbeginselâ geworden. Van zoveel mogelijk extra inspanning nu,
om mogelijke schade later te voorkomen.
Om zijn visie te onderbouwen en vaste grond te geven verzamelde hij
altijd mensen om zich heen om te brainstormen. Flip-overblokken heeft
Wim daarbij volgeschreven. Dan was Wim de Leonardo da Vinci van onze
tijd. Historici zullen nog generaties lang moeten werken om alle
ideeën te ontcijferen en van een beschouwing te voorzien.
Wim is ook altijd de ontdekkingsreiziger van het College geweest. Waar
is Wim? In Brussel, in Marokko, in Most. Wim kent de wereld. En
iedereen kent Wim! Onophoudelijk probeerde hij mensen te betrekken bij
zijn levenswerk, het openbaar bestuur. De Jongerenraad, de Marokkaanse
vereniging, zijn creativiteit droogt nooit op.
Of hij daarmee altijd de hele mensheid bereikte, was voor hem geen
vraag. Wim hoort qua aard en idee bij de voorhoede, de verdediging is
meer iets voor de andere leden van het team. Toch was het middenveld
de plek waar hij het liefst speelde. Met zijn mensen in wijkcentrum De
Poele. In de Meppeler horeca natuurlijk en de laatste jaren ook bij
DOS'46 in Nijeveen.
Is hij dan nooit thuis? Inderdaad Wim is nooit thuis. Wim is altijd in
beweging. In het stadhuis kennen we hem niet anders. Hij is de man die
aan komt lopen, juist als de vergadering begint. Die direct de
discussie aan kan gaan. Als geen ander van het ene onderwerp naar het
andere kan schakelen. Een man waar niemand echt ruzie mee kan krijgen.
Zijn verdienste ligt daarom in het bijeen brengen van mensen. In het
bemiddelen. In de stadsvernieuwing heeft hij met dit welhaast unieke
talent kunnen excelleren. Hij bracht zelfs gemeente en Woonconcept
weer bij elkaar.
Hij kon ook over grenzen in de Meppeler politiek heenkijken. Soms
hebben wij ons wel eens afgevraagd of Meppel niet een beetje klein was
voor Wim. Maar dan was hij altijd weer in staat om onze grenzen te
verleggen waardoor Meppel weer groot genoeg was voor Wim en zijn
idealen. Om ons in te laten zien dat veel van onze problemen
betrekkelijk zijn als wij de wereld beschouwen. En dat is een niet
genoeg te prijzen verdienste. Een verdienste die misschien wel iets
meer begrip verdiende dan hij in het tijdperk van dualisme kreeg.
Wim koos er niet voor om na de verkiezingen de politiek de rug toe te
keren. Geen moment is dat bij hem opgekomen. Waar anderen al aan het
opruimen waren was hij nog bezig met plannen van nieuwe afspraken, het
uitwisselen van nieuwe ideeën. Het loopt allemaal anders, maar
onverwachte wendingen in het leven zijn ook de kansen die de creatieve
geest nodig heeft om zich verder te ontwikkelen.
Afscheid Wethouder Scholtus
Rinus Scholtus is een bescheiden man. Dat is eigenlijk vreemd, want
hij is in het College de Wethouder van Emancipatie geweest. Daarbij
verwacht je enig rumoer, want om gelijke behandeling te krijgen moet
je toch laten merken dat je er bent. Vanaf zijn eerste dag als
wethouder heeft Rinus geleefd in het besef dat het voor hem als
vertegenwoordiger van een in Meppel niet al te grote politieke
stroming bijzonder is om mee te besturen. Is hij daarmee te
voorzichtig geweest? Is hij op sommige momenten te veel de
confrontatie uit de weg gegaan? Absoluut niet is mijn antwoord. Hij
koos voor de juiste momenten om dat waarvoor hij beleids- en
gevoelsmatig stond met overtuiging te realiseren
Rinus is een leraar, iemand die anderen graag wat meegeeft. Vooral
één uitspraak van hem is ons bijgebleven: Het is gemakkelijker ruzie
te krijgen dan om ruzie weer bij te leggen, of beter nog, te doen
vergeten.
Rinus heeft als Wethouder goede jaren gekend, maar het is niet zijn
karakter om dat ook uit te stralen. Dat doe je niet. Kijk naar Rinus'
vervoermiddelen: hij denkt nog graag aan de tijd dat hij zelf aan zijn
auto kon knutselen. Dat is hem helemaal.
Wat hij doet, wil hij volledig kunnen doorgronden. Hij was dus de
eerste portefeuillehouder automatisering die snapte waar het om ging.
Een helpdesk heeft hij nooit nodig! Zelf anderen op weg helpen, dat is
zijn overtuiging. Het is daarom geen wonder dat hij een enthousiaste
schare medewerkers om zich heen verzamelde. En dat voor een wethouder
die zijn goede werken het liefst in stilte deed.
Rinus Scholtus als bekende Meppeler. Het kan hem alleen een gevoel van
lichte afkeer hebben gegeven. Rinus houdt niet van openbare
lofuitingen in zijn richting. Deze middag zal hem ongetwijfeld zwaar
vallen. Maar ook de kranten hebben de afgelopen maanden niet anders
dan prijzende woorden over hem geschreven. Als die dat doen dan is dat
helemaal verdiend met jouw wijze van aanpakken van jouw opdracht als
wethouder.
Rinus was een wethouder die collegialiteit met een hoofdletter schreef
en die het respect van de inwoners en van de Raad meer dan verdiend.
Bijna zou je zeggen: Rinus geniet er nou eens van. Rust eens even op
je lauweren en neem de dank van de Meppeler gemeenschap aan. Het is
echt en gemeend!
Net zo echt en gemeend als de lof voor je raadslidmaatschap in het
verleden was. Toen je als éénmansfractie het geweten van de Raad
mocht vormen. Toen je als enige van de raadsleden over alle
onderwerpen het woord mocht voeren. Meestal ook nog als laatste, zodat
je - gehoord de discussie - daar alleen nog maar verstandige woorden
aan kon toevoegen. Daarmee werd balans en diepgang bij de finale
besluitvorming toegevoegd. Voordat jij nu straks daarover iets
relativerends gaat zeggen, zeg ik het maar. Jij had natuurlijk dan
gezegd dat je wel het langst had kunnen nadenken en geholpen werd door
andere fracties die voor je al het nodige voor de verdieping al hadden
meegegeven.
Prima, maar ik blijf er bij, je moet het wel kunnen verwoorden. Dat
talent had jij zonder meer. Je toonde daarmee dat je goed kunt
luisteren en dat je ieders overtuiging wil laten meewegen in jouw
beschouwingen. Ook als wethouder heb je altijd getoond dat je er zat
voor de gehele, rijk geschakeerde, samenleving. Een wethouder is er
naar jouw opvatting immers voor iedereen. En iedereen moet mee kunnen
doen in de samenleving. In de voorbereiding van de uitvoering van de
nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning heb je dat ook nog eens
zoveel mogelijk benadrukt. En bij de discussie over de huisvesting van
scholengemeenschap Stad en Esch heeft ieder duidelijk kunnen merken
waar jouw gevoel ligt en hoe je daar als geen ander mee om kunt gaan.
Dat gevoel ligt midden in de samenleving. Met uiterste
krachtinspanning proberen iedereen te betrekken bij de grote waarden
waar wij allen voor staan. Niet om grote woorden te kunnen spreken,
niet om ons gelijk te belijden. Neen, gewoon elke dag hard werken om
het leven voor iedereen leefbaar te maken. Om mensen te helpen aan een
betere toekomst. Daar is voor jou niets hoogdravends of
bovenmenselijks aan. Dat is de werkelijke emancipatie. Wij danken je
er vandaag voor dat je dat met ons hebt willen delen.