voor dan ze zijn
Jongeren on-line doen zich vaak anders voor dan ze zijn
Jaarboek ICT en samenleving 2006: De Digitale Generatie.
* Ongeveer de helft van de jongeren doet zich op internet min of
meer regelmatig anders voor dan ze in werkelijkheid zijn.
* Tussen de 5 en 10% van de tieners vertoont tekenen van
internetverslaving.
* Jongeren plaatsen steeds meer zelfgemaakte beelden en teksten op
Internet, waarbij de grote providers zich de eigendomsrechten
daarvan toe-eigenen.
* Gamers blijken socialer dan gedacht: ze ontmoeten elkaar
regelmatig on- en off-line om elkaar in te wijden in de geheimen
van het spel en zo hun eigen wereld te creëren.
* Jongeren treffen elkaar op MSN even vaak als in het echt (bijna
4x/week)
* Internetgebruik van allochtone jongeren blijft nog achter bij dat
van autochtone jongeren.
* Slechts een klein deel van de allochtone jongeren communiceert
on-line alleen binnen eigen kring. De meeste allochtone jongeren
communiceren on-line net zo veel met autochtonen als met
allochtonen.
* Leerlingen boeken veel leerwinst door verbeterde ICT-voorzieningen
op school. De digitale achterstand van leraren lijkt
onoverbrugbaar.
Dit zijn de belangrijkste conclusies uit het vierde Jaarboek ICT en
samenleving: De digitale generatie, dat op maandag 15 mei a.s. wordt
aangeboden aan minister mr. L.J. Brinkhorst van Economische Zaken.
Het Jaarboek, dat verschijnt bij uitgeverij Boom, is een
samenwerkingsproject van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP),
het Rathenau Instituut en het programma `Maatschappij en de
Elektronische Snelweg' van de Nederlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek (NWO-MES). Onder redactie van dr. Jos de
Haan (SCP) en drs. Christian van `t Hof (Rathenau Instituut) gaat een
aantal wetenschappelijke onderzoekers nader in op het doen en laten
van jongeren in de virtuele ruimte.
Veel identiteitsexperimenten
Bijna driekwart (72%) van de negen- tot twaalfjarigen geeft aan dat
zij zich wel eens anders voordoen op het internet. Van de dertien- tot
veertienjarigen zegt ruim de helft (53) zich anders voor te doen,
terwijl ruim een kwart (28%) van de vijftien- tot achttienjarigen op
het internet van identiteit wisselt. Een deel van de jongeren wijkt in
hun experimenten sterk af van hun eigen identiteit: één op de tien
kiest bijvoorbeeld een ander geslacht, en één op de twintig doet zich
voor als een persoon uit hun omgeving. Veel jongeren beperken zich
echter tot experimenten die dichter bij hun eigen identiteit staan. Ze
presenteren zichzelf bijvoorbeeld mooier, flirteriger of stoerder dan
ze werkelijk zijn.
Voor het grootste deel van de jongeren heeft dit positieve gevolgen,
zoals vriendschap, verkering, meer zelfvertrouwen. Een klein deel van
de jongeren wordt er juist ongelukkiger door, omdat ze getreiterd
worden
Internetverslaving
Eén op de tien jongeren heeft last van `internetverslaving' wat
betekent dat deze jongeren langer dan 16 uur per week internetten en
het gevoel hebben niet meer te kunnen stoppen. Vaak blijken eenvoudige
oplossingen voldoende: de pc binnen het gezichtsveld van een ouder
plaatsen of een wekker neerzetten die de toegestane on-line tijd
aangeeft.
Providers aan de haal met digitale producten van jongeren
Jongeren zijn niet alleen mediaconsumenten, maar produceren zelf ook
steeds meer. Ze verbouwen hele games on line, maken nieuws op hun
weblogs en laten foto's, filmpjes en andere producties achter op
profielsites en vriendennetwerken. Vaak vergeten ze de
gebruiksvoorwaarden, die Google, Microsoft of een andere
netwerkbeheerder de mogelijkheid bieden zich de producties toe
eigenen. Wordt de jonge fotograaf alsnog beroemd, dan zal die tot zijn
schrik bemerken dat aan provider moet betalen voor zijn eigen foto's.
MSN, chatten en gamen
Zowel in frequentie als in tijdsduur is MSN de meest gebruikte on-line
applicatie. Jongeren van 13-15 jaar MSNen bijna allemaal, meer dan de
helft doet het dagelijks. Gemiddeld MSNen ze met vrienden 4 keer per
week. Dat is evenveel als "elkaar echt zien".
Gamen vindt steeds meer on-line plaats. Niet alleen on-line maar ook
off-line is een geheel eigen game- cultuur ontstaan waar spelers
hechte banden aangaan en elkaar inwijden in de geheimen van het spel.
Internetgedrag allochtone jongeren
Van de autochtone jongeren heeft 91% procent thuis een inter
netaansluiting, tegen 80% van de Surinaamse en Antilliaanse jongeren,
68% van de Turkse en 64% van de Marokkaanse jongeren.
Marokkaanse jongeren weten hun geringere internettoegang thuis
enigszins te compenseren door relatief veel digitale activiteit in het
internetcafé, op school en op het werk.
Verreweg de meeste allochtone jongeren communiceren in e-mailverkeer
en site-bezoek zowel binnen als buiten de eigen groep: ze hebben zowel
contact met autochtonen als met andere allochtonen. Minder dan 1 op de
zes allochtone jongeren communiceert vooral binnen de eigen groep,
minder dan 1 op de tien e-mailt vooral in de eigen taal en slechts 1op
de twintig bezoekt voornamelijk sites van de eigen cultuur.
Leerwinst leerlingen, digitale achterstand leraren
De effecten van ict-gebruik bij leerlingen komen tot uitdrukking in
meer leren, sneller leren, met meer plezier leren en zichzelf
succesvoller voelen. Deze leerwinst is toe te schrijven aan betere
computervoorzieningen in het onderwijs, verbeterde kwaliteit van
computerprogramma's en toename van de ict-vaardigheden bij leerlingen.
De achterstand van leraren ten opzichte van leerlingen, wat betreft de
technische kennis van computers en internet is niet meer te
overbruggen. De leraren kunnen de leerlingen echter wel bijbrengen hoe
zij on-line met elkaar moeten omgaan en hoe ze bijvoorbeeld informatie
van internet op waarde moeten schatten.
Inhoud Jaarboek ICT en samenleving 2006: De Digitale Generatie
1 Jos de Haan, Christian van 't Hof en Rinie van Est, De
digitale generatie
2 Regina van den Eijnden en Ad Vermulst, Online
communicatie, compulsief internetgebruik en het psychosociale
welbevinden van jongeren
3 Patti M.Valkenburg, Alexander P. Schouten en Jochen
Peter, Jongeren en hun identiteitsexperimenten op internet
4 Jeroen Jansz, De uitdaging van videogames
5 Andries van den Broek en Jos de Haan, Digitale
contacten en integratie van allochtone jongeren
6 Lenie Brouwer en Sil Wijma, De zin en onzin van
forumdiscussies op Marokkaanse websites
7 Alfons ten Brummelhuis, Aansluiting onderwijs en
digitale generatie
8 Ernest Berkhout, Maarten Biermans, Peter Berkhout en
Marko van Leeuwen, Aansluiting school en werk: digitalisering van het
zoekproces
9 Joke Hermes en Skylla Janssen, De nieuwe contentmakers
10 Rinie van Est, Christian van 't Hof en Jos de Haan, De
sociale dynamiek van de digitale generatie
Conferentie `De digitale generatie heeft de toekomst'
Tijdens de conferentie `De digitale generatie heeft de toekomst' op
maandag 15 mei 2006 wordt het eerste exemplaar van het Jaarboek
aangeboden aan minister Brinkhorst van Economische Zaken. Voor het
verdere programma en de locatie van deze conferentie zie
www.rathenau.nl onder `agenda'.
Jaarboek ICT en samenleving 2006: De digitale generatie
Jos de Haan en Christian van `t Hof (red.)
ISBN: 90 8506 2144
Paperback, 207 pag., geïllustreerd, EUR 20,-
Uitgeverij: Boom Uitgeverij
Sociaal en Cultureel Planbureau