03-05-2006
Het Maandblad Geestelijke volksgezondheid in mei
Van schokkende gebeurtenissen wordt vaak beweerd dat ze niet alleen
sporen nalaten bij de mensen die ze zelf meemaakten, maar ook bij hun
partners, hun kinderen (de tweede generatie) en zelfs hun therapeuten.
In het Maandblad Geestelijke volksgezondheid van mei stelt psychiater
Arend Veeninga echter dat het begrip secundaire traumatisering op
drijfzand rust: er is geen enkel empirisch bewijs voor. Het omgaan met
een getraumatiseerde ouder, partner of patiënt kan zwaar zijn, maar
verschilt niet wezenlijk van het omgaan met iemand die lijdt aan,
bijvoorbeeld, een ernstige persoonlijkheidsstoornis. Trauma is dus
niet besmettelijk slachtofferschap kennelijk wel.
Zelfbeschadiging begrijpen
Veel psychiatrische patiënten verwonden zichzelf, bijvoorbeeld door
met een mes in hun armen te krassen. Hulpverleners beschouwen dat
meestal als ziekelijk, irrationeel, gevaarlijk gedrag, dat zo snel
mogelijk moet worden gestopt. Maar volgens Maartje Bosman en Berno van
Meijel werkt dat niet. Hulpverleners moeten erachter zien te komen wat
zelfverwonding wil zeggen. Veel patiënten beschouwen het, opmerkelijk
genoeg, als een vorm van zelfhulp of zelfbescherming. Als
hulpverleners daar geen oog voor hebben, en niet met patiënten in
gesprek gaan, roepen ze nog grotere problemen op.
Therapie door verpleegkundigen
Veel psychiatrische worstelen niet zozeer met traumatische ervaringen
in hun verleden als wel met alledaagse moeilijkheden. Door middel van
Problem Solving Treatment kunnen ze leren om daar greep op te krijgen.
Volgens Els Dozeman e.a. zijn ggz-verpleegkundigen bij uitstek
geschikt om deze therapie toe te passen bijvoorbeeld in een
huisartsenpraktijk.
Overheid moet extramuralisering sturen
Sinds de jaren tachtig streeft men in Nederland (net als in het
buitenland) naar extramuralisering: psychiatrische patiënten moeten de
gestichten uit, de wijken in. De resultaten van dat beleid zijn niet
om over naar huis te schrijven, constateren socioloog André Wierdsma
e.a. De Nederlandse overheid kan extramuralisering niet dwingend
opleggen, erkennen ze, maar de lichte sturing die ze nu geeft, gaat
onzes inziens niet ver genoeg. De auteurs pleiten voor het instellen
van een speciale Programmacommissie.
Te verschijnen op zaterdag 6 mei.
---
Het MGv is een uitgave van het Trimbos-instituut in samenwerking met
Bohn Stafleu Van Loghum. Het heeft een onafhankelijke redactie.
Journalisten en politici kunnen een gratis exemplaar
aanvragen: tel. 030-2971100 (fax: 030-2971111) mgv@trimbos.nl of: MGv,
Postbus 725; 3500 AS Utrecht. Anderen kunnen een exemplaar bestellen
bij BSL Klantenservice, Postbus 246; 3990 GA Houten; 030-6383736 (fax:
030-6383999) http://www.bsl.nl
Zie ook het MGv op de website.