1.560 geregistreerde agressie-incidenten ziekenhuizen in 2005

Centrum arbeidsverhoudingen

PERSBERICHT

Den Haag, 28 april 2006


1.560 geregistreerde agressie-incidenten ziekenhuizen in 2005

Agressie is een groeiend maatschappelijk probleem en komt ook voor in ziekenhuizen. In
2005 registreerden 29 ziekenhuizen die deelnemen aan het project Veiligezorg(r), gericht op het voorkomen van agressie in ziekenhuizen, gezamenlijk 1.560 agressie-incidenten. In
2004 registreerden 24 ziekenhuizen 1.145 incidenten.

Met het project Veiligezorg(r) wil de StAZ deze agressie aanpakken en zoveel mogelijk voorkomen. In het kader van Veiligezorg(r) worden agressie-incidenten geregistreerd. Steeds meer ziekenhuizen registreren hun incidenten hetgeen een toename van het totaal aantal geregistreerde incidenten tot gevolg heeft.

Waar het aantal deelnemende ziekenhuizen in 2005 ten opzichte van 2004 met ongeveer 20% toenam, nam het aantal geregistreerde incidenten met ruim 35% toe. Peter Peerdeman, projectleider Veiligezorg: 'De oorzaak van de toename in het aantal geregistreerde incidenten in ziekenhuizen ligt in het 'registratie-effect'. Dat wil zeggen dat in het eerste jaar van registratie het gemiddelde aantal incidenten per afdeling toeneemt. Ziekenhuizen beginnen het project Veiligezorg(r) vaak op de afdeling Spoedeisende Hulp en breiden het later verder uit naar andere afdelingen. Deze uitbreiding brengt uiteraard ook een toename met zich mee van het aantal geregistreerde agressie-incidenten. De gegevens van 2005 laten een verzwaring van de agressie-incidenten zien, het aantal geweldsincidenten neemt toe. Het is daarom belangrijk te benadrukken dat ondanks deze toename, uit de gegevens ook naar voren komt dat de persoonlijke gevolgen van letstel of schade afnemen. Medewerkers in ziekenhuizen voelen zich dus wel veiliger.'

Dit wordt bevestigd in een evaluatie die in 2005 heeft plaatsgevonden. Ziekenhuizen gaven in deze evaluatie aan dat medewerkers een verhoogd veiligheidsgevoel hebben door Veiligezorg(r) en dat er een duidelijke verbetering is in de samenwerking tussen ziekenhuizen, politie, justitie en gemeenten.

Soorten geweld
De agressie-incidenten zijn onderverdeeld in verschillende typen, namelijk: geweld, ordeverstoring, schade/diefstal en gevaarlijke situatie. Geweld is het meest geregistreerde incident (ruim 54%). Geweldincidenten bestaan uit: bedreigingen en verbaal en fysiek geweld. Vergeleken met 2004 blijken daders in 2005 meer verbaal en fysiek geweld te gebruiken. Medewerkers die incidenten veroorzaken, maken zich in de meeste gevallen schuldig aan verbaal geweld als schelden. In de categorie fysiek geweld gaan de daders het meest over op slaan, schoppen, stompen of een kopstoot.

Daders en slachtoffers
De daders zijn in de meeste gevallen (54%) patiënten, gevolgd door de begeleiders van patiënten (18,3%). Het aantal patiënten als veroorzaker nam ten opzichte van
2004 met bijna 8% toe, terwijl dit voor de begeleiders van patiënten met 4% afnam. In 6,6% van de gevallen zijn medewerkers van het ziekenhuis veroorzaker van een incident. Dit is een toename van bijna 5% ten opzichte van 2004.

De meeste slachtoffers vallen onder de medewerkers op de verpleegafdelingen, met name de verpleegkundigen. Vrouwen zijn vaker het slachtoffer dan mannen (52% versus 13%).

Gevolgen agressie-incidenten
Incidenten blijven niet zonder gevolgen voor het personeel. In 60% van de gevallen waarbij sprake was van letsel of schade hebben incidenten persoonlijke gevolgen: men is emotioneel geraakt of men voelt zich niet meer veilig. Hier is sprake van een afname ten opzichte van
2004, toen gold dit voor 70% van de gevallen.
Ook de materiele kosten van incidenten kunnen flink oplopen. De kosten van de geregistreerde diefstallen en schadegevallen bedroegen in 2005 362.658,- euro

Agressie voorkomen
Veiligezorg(r) is er op gericht agressie in ziekenhuizen te voorkomen. Dat gebeurt door het opstellen van duidelijke gedragsregels, het treffen van concrete maatregelen en het maken van heldere afspraken tussen ziekenhuizen, gemeenten, politie en justitie. Ieder agressie-incident wordt vastgelegd in het Ziekenhuis Incident Registratiesysteem (ZIR). Het ZIR helpt om inzicht te krijgen in het soort incidenten en hun gevolgen. Op die manier kunnen effectievere maatregelen genomen worden.

Interpretatie van de ZIR-cijfers
De hierboven gegeven cijfers met betrekking tot agressie in de ziekenhuizen betreffen de geregistreerde incidenten. Zij komen niet altijd overeen met het werkelijke aantal incidenten dat heeft plaatsgevonden, maar zijn mede afhankelijk van de registratiebereidheid die in de projectfase bij de ziekenhuizen soms aan verandering onderhevig is.

Veiligezorg(r) en de StAZ
Veiligezorg(r) is een project van de Stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen (StAZ). De StAZ is een samenwerkingsverband van sociale partners in de branche Ziekenhuizen. De StAZ werkt aan een goed functionerende arbeidsmarkt en een hoge kwaliteit van arbeid in de ziekenhuisbranche. Om de kwaliteit van arbeid binnen ziekenhuizen te verbeteren, voert de StAZ diverse projecten uit.


Noot voor de redactie,