Oxfam-rapport waarschuwt ontwikkelingslanden tegen instemmen met slechte handelsovereenkomst

Oxfam novib

http://www.novib.nl/

Persbericht

Oxfam-rapport waarschuwt ontwikkelingslanden tegen instemmen met slechte handelsovereenkomst

Den Haag, 26 april 2006 - De kans wordt steeds kleiner dat er dit jaar een handels-overeenkomst wordt getekend die daadwerkelijk helpt armoede te reduceren. Tenzij rijke landen hun aanbod de komende drie maanden aanzienlijk verbeteren, zijn arme landen beter af als ze weigeren te tekenen en doorgaan met onderhandelen totdat er een betere overeenkomst op tafel ligt. Dit adviseert Oxfam in haar rapport 'A Recipe for Disaster' dat vandaag verschijnt.

WTO-leden zijn er niet in geslaagd vooruitgang te boeken deze week, waardoor met name door Europees en Amerikaans crisismanagement ontwikkelingsvraagstukken naar de achtergrond zijn geschoven. 30 april was de eerste deadline waarop de leden van de Wereldhandelsorganisatie WTO overeenstemming moesten hebben bereikt over de details van hervormingsvoorstellen. Omdat de WTO-leden er niet in zijn geslaagd vooruitgang te boeken, wordt 30 april niet gehaald en staat de nieuwe deadline nu op eind juli. Vorig jaar hebben de WTO-leden ambitieuze deadlines afgesproken, om een einddeal mogelijk te maken voor midden-2007, want dan verloopt het mandaat van de Amerikaanse regering voor de fast-track goedkeuring van het WTO-akkoord.

'De vooruitgang in de onderhandelingen is heel mager', aldus Adrie Papma, directeur van de Handelscampagne van Oxfam Novib. 'Rijke landen doen een zeer ontoereikend aanbod, maar verlangen tegelijkertijd verregaande concessies van arme landen. Het lijkt alsof ze totaal uit het oog hebben verloren wat nodig is voor de ontwikkeling van deze landen. De hoop op een ontwikkelingsakkoord wordt alsmaar kleiner. Ontwikkelingslanden moeten zich nu vooral bezighouden met schadebeperking.'

Het Oxfam-rapport stelt dat, hoewel een nieuwe handelsovereenkomst noodzakelijk is, de voorstellen die op tafel liggen niet goed genoeg zijn en dat arme landen beter de deadline dit jaar kunnen missen en doorgaan met onderhandelen. Ook al kan een nieuwe overeenkomst jaren duren zonder het Amerikaanse fast-track-mandaat.

'Het is zeer teleurstellend dat we moeten concluderen dat ontwikkelingslanden mogelijk beter af zijn als ze niet dit jaar tekenen' , aldus Papma. 'Maar een eindakkoord waarin ontwikkeling meer nadruk krijgt, kan voor miljoenen armen in de wereld een groot verschil maken. De voorstellen die nu op tafel liggen worden door rijke landen als pro-poor aangemerkt, maar dat zijn ze zeker niet, integendeel.' De combinatie van een teleurstellend aanbod op het gebied van landbouw enerzijds en agressieve eisen over industriële liberalisatie en diensten anderzijds, zal arme landen nauwelijks in staat stellen om handelspolitiek te gebruiken als een middel voor ontwikkeling.

De hervormingen in het ontwikkelingspakket die al zijn overeengekomen op de ministeriële top in Hong Kong in december 2005, zijn niet voldoende om de mogelijke schade op andere gebieden teniet te doen; exportsubsidies verdwijnen per 2013, maar deze subsidies bedragen slechts 3,6% van het EU-landbouwbudget. Bovendien zouden ze eerder moeten worden afgeschaft. De tarief- en quotavrije markttoegang voor de allerarmste landen heeft onacceptabele beperkingenen. En het extra hulpgeld, beloofd om ontwikkelingslanden te helpen bij hun integratie in de wereldmarkt, was voor een deel al op eerdere topontmoetingen toegezegd.

Een langzame handelsronde, die niet de vastgestelde deadlines volgt, heeft zeker nadelen, zo erkent het Oxfam-rapport. Oneerlijke handelsregels kunnen immers blijven voortbestaan, met nadelige gevolgen voor arme landen. Ook dreigt het gevaar dat rijke landen hun aandacht verleggen naar regionale en bilaterale vrijhandelsverdragen, en is er geen zekerheid dat meer tijd ook zal leiden tot betere voorstellen. Echter, ontwikkelingslanden kunnen door de jaren heen assertiever worden en het WTO dispute settlement body kan hen een platform geven waar oneerlijke handelsregels kunnen worden aangekaart. In ieder geval zal een langzame ronde de schade van de huidige voorstellen vertragen. Eerdere handelsrondes hebben jaren gekost, ook al waren er toen minder WTO-leden en stonden minder onderwerpen op de agenda.

Papma: 'De WTO is nog steeds de beste plek om te onderhandelen over nieuwe handelsregels. De meest ideale uitkomst is nog steeds een multilaterale overeenkomst waarin deze regels substantieel zijn hervormd, zodat ze positief werken voor arme landen. Maar de op-een-na-beste optie is het niet accepteren van het voorstel dat nu op tafel ligt, omdat dat duidelijk schade kan toebrengen aan de ontwikkelingsvooruitzichten van arme landen. Een langzame ronde is verre van ideaal, maar als we de keuze moeten maken tussen een slechte overeenkomst of een langzame ronde dan kiezen we het laatste.' 31)

Oxfam Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een samenwerkingsverband van twaalf onafhankelijke ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een rechtvaardige wereld zonder armoede.


Noot voor de redactie,