Fietsbelasting herleeft in Rotterdam

Expositie Loden Last - Fietsbelasting 1924-1941

ROTTERDAM, 20060330 -- Van 20 april tot 3 september 2006 toont het Belasting & Douane Museum de expositie LODEN LAST- Fietsbelasting 1924-1941. Foto's, documenten en in scène gezette historische taferelen verbeelden de roerige periode van vlak vóór de Tweede Wereldoorlog waarin de bevolking gebukt ging onder de loden last van de meest gehate belasting ooit: de fietsbelasting. Aanleiding voor de tentoonstelling is de het verschijnen van het boekje door Prof. Dr. Ferdinand H.M. Grapperhaus: Over de loden last van het koperen fietsplaatje.


In 1924 werd de Rijwielbelastingwet ingesteld, op voorstel van minister Hendrik Colijn. Op elke fiets moest een koperen plaatje bevestigd worden, dat eerst f 3, - en later f 2,50 per jaar kostte. Vanaf 1936, om diefstal tegen te gaan, mocht het fietsplaatje ook zichtbaar op de kleding gedragen worden. Dit leidde tot de spottende benaming 'Colijnsorde', naar de onpopulaire minister die de fietsbelasting had ingevoerd.

Voor de meeste mensen was de jaarlijkse fietsbelasting van fl. 2,50 erg duur (een dienstmeisje verdiende dat in één week). De allerarmsten en werkelozen kregen het koperen fietsplaatje weliswaar gratis; maar helaas voorzien van de opzichtige tekst 'kosteloos' en een groot gat in het midden. Zo werd hun armzalige status voor iedereen zichtbaar. Er werd ook streng gecontroleerd. Geen fietsplaatje? Dan volgde een boete die kon oplopen tot wel vijf gulden. Bij het niet betalen van de boete werd je fiets in beslag genomen en op het belastingkantoor openbaar verkocht. Pas in 1941 kwam een einde aan de impopulaire belasting.

Aan de hand van een ruime selectie historisch beeldmateriaal in combinatie met enkele in scène gezette historische taferelen wordt deze boeiende periode verbeeld. Centraal staan de prachtig vormgegeven koperen fietsplaatjes, al jaren gewilde verzamelaarobjecten. Een uitgelezen keuze van al dan niet uitgevoerde ontwerptekeningen voor fietsplaatjes wordt getoond, evenals originele documenten betreffende de invoering én de handhaving van de fietsbelasting. Dit alles aangevuld met het rijke commentaar dat geleverd werd in publicaties en door middel van spotprenten.

Lezingen
Op zondag 23 april om 14:00 uur zal Prof. Dr. F.H.M. Grapperhaus de lezing geven: Over de loden last van het koperen fietsplaatje. De Nederlandse rijwielbelasting 1924-1941.
Op zondag 21 mei om 14:00 uur zal drs. Annemarie Opmeer de lezing De Vrouw op de fiets presenteren. Zij zal spreken over de polemiek van rond 1900 aangaande vrouwen op de fiets.

Loden-Lastroute
Aan de tentoonstelling is een interessante fietsroute verbonden door historisch Rotterdam, langs diverse douane-onderdelen en -activeiten. De fietsroute is gratis af te halen in het Belasting en Douane Museum.

openingstijden:
di t/m zo: 11:00 tot 17:00

gesloten:
maandag & Koninginnedag en 1e Pinksterdag

toegang:
gratis

adres:
Parklaan 14-16, Rotterdam

Bereikbaar met: tram 5 halte Westplein of metro station Leuvehaven.