Groen!

Brussel, 19 april 2006

Het andere rapport over Tsjernobyl: Kernramp maakt ook nu nog slachtoffers in heel West-Europa

Ondanks verwoede pogingen van de nucleaire lobby om de ware dimensie van de kernramp in Tsjernobyl toe te dekken, is het twintig jaar na de allergrootste industriële catastrofe aller tijden meer dan duidelijk dat de erfenis van Tsjernobyl nooit geschiedenis zal zijn. Dit besluiten de groene parlementsleden Bart Staes (Europees parlement) en Eloi Glorieux (Vlaams parlement) op basis van een vanmorgen in Brussel gepresenteerde, onafhankelijke studie, getiteld: Het andere rapport over Tsjernobyl*. Bart Staes (Groen!) vraagt alvast een onafhankelijk onderzoek naar de gevolgen van de kernramp; los van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA).

De studie toont dat de totale vrijgekomen radioactiviteit van Tsjernobyl 200 keer die van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki samen bedraagt. Meer dan de helft van de stralingsdosis kwam buiten de drie zwaarst getroffen landen in Europa terecht. De bevolking van Wit-Rusland, Rusland en Oekraïne kreeg 36 procent van de radioactieve neerslag te verwerken. De bevolking van de rest van Europa kreeg 53 procent van de neerslag te verwerken, de rest van de wereldbevolking 11 procent.

Twintig jaar geleden zorgde het ongeluk in Tsjernobyl ervoor dat liefst 3.900.000 km² van Europa - of 40% van de oppervlakte - werd besmet met meer dan 4.000 becquerel per /m² (Bq/ m²); de eenheid waarmee de radioactieve vervuiling van de bodem wordt weergegeven . Van het besmette gebied in Europa werd daarenboven 218.000 km² (= ca. 6,6 keer België) of 2,3% zwaar besmet, meer dan 40.000 Bq/m²!

De gevolgen daarvan blijven, 20 jaar na de ramp, duidelijk zichtbaar. In grote delen van West-Europa zijn tot op vandaag nog steeds beperkende maatregelen van kracht als gevolg van de kernramp in Tsjernobyl. Zo blijven in Groot-Brittannië voor 374 boerderijen met 200.000 schapen nog steeds beperkende maatregelen gelden. Hetzelfde geldt in delen van Zweden en Finland voor vee en in Lapland voor rendieren.

In Duitsland bereiken de cesium-137 niveaus in everzwijnen momenteel waarden van 40.000 Bq per kg. En dat terwijl de limiet amper 600 becquerel per kg bedraagt. In sommige regios in Duitsland, Oostenrijk, Italië, Zweden, Finland, Litouwen en Polen bereiken vrij lopend wild, bospaddestoelen, bessen en carnivore vis uit meren niveaus van meerdere duizenden bequerel cesium-137 per kg!

Groen!-europarlementslid Bart Staes maakt zich vooral zorgen over het verhoogde kankerrisico als gevolg van de Tsjernobyl-ramp, nu twintig jaar geleden. Het vandaag bekend gemaakte rapport stelt dat de Tsjernobyl-ramp zal leiden tot 30.000 tot 60.000 bijkomende doden als gevolg van kanker alleen. Naast kanker (schildklierkanker, leukemie en andere kankers) wordt algemeen erkend dat er significante toenames zijn van cataract en cardiovasculaire ziektes die rechtstreeks aan Tsjernobyl worden gelinkt, zo stelt Bart Staes. Staes rekent op de Wereldgezondheidsorganisatie, om onafhankelijk onderzoek te verrichten naar de gevolgen van Tsjernobyl in het hele Noordelijk halfrond en in het bijzonder in West-Europa. Pas dan kunnen de gevolgen van de ramp waarheidsgetrouw worden weergegeven, stelt Europarlementslid Bart Staes (Groen!).

Vlaams volksvertegenwoordiger Eloi Glorieux (Groen!) concludeert dat de kernramp in Tsjernobyl een extra argument is om op termijn uit de kernenergie te stappen.

Indien onze Belgische kerncentrales dan toch zo veilig zijn om te functioneren temidden van het dichtst bevolkte gebied ter wereld, waarom aanvaardt de nucleaire industrie dan niet de volle aansprakelijkheid in geval van een ongeval?, vraagt Vlaams volksvertegenwoordiger Eloi Glorieux (Groen!).

Noot: * Ian Fairlie, David Sumner: The other report on Chernobyl. Berlin/Brussels/Kiev, April 2006. Studie in opdracht van Rebecca Harms, groen europarlementslid. Het rapport is te vinden op www.green-efa.org