Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

13-04-2006

De ecologie van vogelgriep: eerste landelijke symposium over hele breedte griepvakgebieden

(Persbericht NIOO-KNAW)

Woensdag 19 april staat in het teken van de ecologie van vogelgriep en pandemieën. Hoe verspreidt het vogelgriepvirus zich nu precies, hoe ontstaat een pandemie en hoe kun je de verspreiding in een samenleving volgen? Trekvogels zijn het zwarte schaap, maar wie zijn nu eigenlijk de 'schuldigen'? Maar ook: hoe gedraagt een virus zich in een gastheer? Deze vragen en meer komen die dag aan bod op het symposium 'Influenza Ecology and Pandemics'.

Nederland is een hot spot voor trekvogels in Noordwest-Europa. Met gemak brengen er miljoenen hier de winter door, aangetrokken door het redelijk milde klimaat en een goedgedekte dis. Toch hebben we hier tot nu toe geen H5N1-vogelgriep gekregen. Dat betekent niet dat we ons helemaal geen zorgen meer hoeven maken over deze gevaarlijke ziekte. Nog steeds behoort een wereldwijde epidemie tot de mogelijkheden.

De symposiumserie Current Themes in Ecology verzamelt nu voor het eerst experts uit alle relevante vakgebieden: van (moleculaire) virologie tot epidemiologie en van pathologie tot ecologie of 'trekvogelkunde'. Hoofdorganisator en trekvogelspecialist Marcel Klaassen van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) maakt duidelijk: 'Zij zullen een eerlijk en genuanceerd beeld schetsen van de actuele vogelgriepkennis. Dus geen hapsnap vogelgriepinfo meer!'

Patholoog Thijs Kuiken zal bijvoorbeeld ingaan op de aparte kant van de H5N1-uitbraken. Dit grieptype veroorzaakt namelijk ziekte en dood in een breder spectrum aan gastheersoorten - zowel onder vogels als zoogdieren - dan eerder waargenomen is. Ook tast het virus bij zoogdieren meer aan dan alleen de luchtwegen. Epidemioloog Michiel van Boven snijdt aan hoe je virulentie, vatbaarheid en lengte van incubatietijd of besmettelijke periode kunt vaststellen. De ecologen zullen het hebben over de relaties tussen virussen en hun gastheren en een up-to-date overzicht uit de wereld van de vogeltrek. Aan het eind van het programma zullen een aantal onderzoekers kort inzicht geven in hun allernieuwste onderzoeksresultaten over vogelgriep. Viroloog Ab Osterhaus verzorgt naast een griepinleiding de afsluitende discussie 'Hoe nu verder?' Het is nu zaak om de gaten in de kennis te identificeren.

In 2003 beleefden we in Nederland al een 'voorproefje' met H7N7. Wat hebben we geleerd van de uitbraak van deze 'hoog-pathogene' vogelgriep? Wat zijn de werkelijke gevaren? Hoe groot is de kans op herhaling van 1918: een nieuwe Spaanse griep dus? En kost dat dan ook 50 miljoen wereldburgers het leven, of eerder minder (want medicijnen) of meer (want meer transport en gereis over de hele aardbol)? Na deze dag hebben we daar een beter beeld van.

Programma 'Influenza Ecology and Pandemics'
Symposiumserie Current Themes in Ecology

10.00-10.30 Registration and coffee

10.30-10.45 Organizing committee, Introduction: aim of the day, red thread

10.45-11.15 Ab Osterhaus (Erasmus University, Rotterdam, NL): Introduction to influenza

11.15-11.45 Ron Fouchier (Erasmus University, Rotterdam, NL): Prevalence and characteristics of influenza viruses in animals

11.45-12.15 Thijs Kuiken (Erasmus University, Rotterdam, NL): Pathology of influenza in birds and mammals

12.15-13.30 Lunch

13.30-14.00 Michiel van Boven (University of Wageningen & Research Centre, NL): The epidemiology of avian influenza A viruses in various host species

14.00-14.30 Speaker on behalf of David Stroud, Rowena Langston & Jan Veen (Joint Nature Conservation. Committee. UK; RSPB, UK; Wetlands International, NL): Bird migration systems and the many unknowns concerning the possible role of migrants in transmitting HPAI

14.30-15.00 Tea

15.00-15.30 Vincent Munster (Erasmus University, Rotterdam) on behalf of Björn Olsen (University of Kalmar, Sweden): Which migrants are to blame?

15.30-16.00 EXTRA: Current research activities in hysteria's wake. A few 5 minute presentations of recently launched Dutch research activities

16.00-16.30 Ab Osterhaus (Erasmus University, Rotterdam, NL): Final discussion. Where do we go from here?

Twee keer per jaar behandelt de symposiumreeks Current Themes in Ecology actuele thema's binnen de ecologie. Current Themes is een samenwerkingsverband van ecologen van Wageningen Universiteit, Radboud Universiteit Nijmegen en het NIOO.

Het NIOO is het onderzoeksinstituut voor ecologie van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het bestaat uit drie centra: voor ecologie van kust en zee, van het zoete water en van het land. Op het NIOO-Centrum voor Limnologie in Nieuwersluis richten de onderzoekers zich op het leven in en rond het zoete water, met bijzondere aandacht voor wetlands.