Groen!
Brussel, Dinsdag 18 april 2006
Mensen zonder papieren: Groen! en Ecolo willen concrete en vlugge
reactie van regering
Terwijl in België het aantal bezettingen van kerken door mensen zonder
papieren toeneemt, reageert de federale regering enkel met een
oorverdovende stilte. Federaal minister Patrick Dewael (VLD) focust
exclusief op de procedure voor nieuwe asielzoekers maar doet niets aan
de schrijnende situatie van mensen zonder papieren die al jaren in
België verblijven. Terwijl het in Vlaanderen angstwekkend stil blijft
rond de situatie van deze mensen zonder papieren neemt het aantal
kerkbezettingen hand over hand toe. Groen! en Ecolo verwachten van de
federale regering een snel en concreet politiek antwoord op deze
situatie. De oprichting van een permanente regularisatiecommissie en
het vastleggen van objectieve criteria voor regularisatie lijken
daarbij onontbeerlijk.
Groen! en Ecolo beschouwen het stilzwijgen van de federale regering
omtrent de situatie van deze mensen zonder papieren als
onaanvaardbaar.
1. Bilan van de Paarse Regering
Paarsgroen voerde een eenmalige regularisatieprocedure in die beperkt
was in de tijd. Nadien zijn er echter geen wettelijke criteria meer
gekomen voor regularisaties. Toch zijn er sindsdien heel wat
humanitaire gevallen waar regularisatie nodig en wenselijk is: ernstig
zieken, onmogelijkheid om terug te keren wegens een toestand van
uitzichtloos en humanitair geweld, lange asielprocedure, sterke
sociale bindingen in België, Personen die zich in deze situatie
bevinden doen nu beroep op artikel 9, lid 3 van de Vreemdelingenwet:
In buitengewone omstandigheden kan die machtiging door de vreemdeling
worden aangevraagd bij de burgemeester van de plaats waar hij
verblijft; deze zendt ze over aan of aan diens
gemachtigde. In dat geval zal ze in België worden afgegeven
Dit artikel voorziet geen criteria voor een recht op verblijf, het
voorziet enkel dat wie op grond van andere wetsartikelen geen verblijf
kan inroepen, een verblijfsvergunning kan aanvragen. Die vraag wordt
behandeld door de Dienst Vreemdelingenzaken. De behandeling duurt
jaren, de gebruikte criteria zijn onduidelijk en arbitrair, de meeste
beslissingen zijn dan ook negatief. Het resultaat is dat meer mensen
verdwijnen in de illegaliteit, en dat de overheid dus tolereert dat
veel mensen zich in een precaire situatie bevinden. Bovendien is er
geen echte beroepsmogelijkheid voorzien tegen een beslissing van de
Dienst Vreemdelingenzaken om het dossier opnieuw te onderzoeken. Er is
enkel beroep mogelijk bij de Raad van State, die alleen kijkt naar de
vormvereisten, en niet naar de grond van de zaak
Eind 2004, na acties van het Forum voor Asiel en Migratie, heeft
Minister Dewael zich geëngageerd om volgende groepen te regularisen:
* Regularisatieaanvragen van asielzoekers die voor 2001 asiel
aanvroegen en van wie de procedure nog altijd loopt
* Regularisatiedossiers van ernstig zieke vreemdelingen
* Afgewezen Afghaanse asielzoekers van wie de overheid na afloop van
de asielprocedure het verblijf verlengd heeft.
Dit is een inboeting want:
* Slechts twee categorieën van de regularisatiewet van 1999 worden
weerhouden, namelijk de mensen die langer dan 3 jaar in procedure
zijn en de ernstig zieken. De onverwijderbaren en vreemdelingen
die humanitaire redenen kunnen laten gelden en die duurzame
sociale bindingen hebben ontwikkeld zijn niet meer opgenomen!
* De regularisatie van asielzoekers omwille van lange termijn moet
een recht zijn en geen gunst: het is immers de Belgische overheid
die in gebreke blijft.
2. Asielhervorming voorgesteld door de Paarse Regering.
Minister Patrick Dewael heeft na jaren getreuzel eindelijk een ontwerp
klaar om de asielprocedure grondig te hervormen. Aanleiding daarvoor
is de structurele achterstand in asieldossiers bij diverse
asielinstanties. Een hervorming is inderdaad nodig om de snelheid en
de kwaliteit van de procedure te verbeteren.
De hervorming die Minister Dewael voorstelt is een zeer ingrijpende
wijziging en is de belangrijkste hervorming sinds jaren. Groen! is er
echter van overtuigd dat deze hervorming een aanfluiting is van
elementaire mensenrechten én een aantasting is van het recht op asiel.
Nergens in de voorstellen van Minister Dewael is er sprake van
waarborgen voor een eerlijk verloop van de procedure. De voorstellen
van Minister Dewael zullen ervoor zorgen dat minder mensen een
positief advies krijgen, maar zullen niet tot gevolg hebben dat er
minder asielzoekers zullen zijn.
Het ontwerp kreeg bovendien een vernietigend advies van de Raad van
State: schending van het gelijkheidsbeginsel, gebrek aan onderlinge
samenhang, er zijn EU-richtlijnen die al van kracht zijn, of het
binnenkort zullen worden en die door de Regering vergeten zijn.
Het ontwerp van Minister Dewael en regularisatie van mensen zonder
papieren.
Tot nu toe kunnen mensen zonder papieren enkel beroep doen op artikel
9.3 van de Vreemdelingenwet om in aanmerking te komen voor
regularisatie. Dit artikel bepaalt dat de beslissingsbevoegdheid bij
de Minister ligt. Het artikel bepaalt geen procedure, aan welke
criteria moet voldaan zijn om in aanmerking te komen, Het is
onduidelijkheid troef, en verklaart ook heel goed de gewetensnood van
Dewael. Het huidige ontwerp van Dewael betekent geen grondige
hervorming van artikel 9.3, en nog minder het installeren van een
structurele én duidelijke procedure voor regularisatie. De
beslissingsbevoegdheid blijft bij de Minister of zijn gemachtigde.
Voor Groen! is dit een vorm van onbehoorlijk bestuur. De Minister moet
duidelijk en transparant zijn wat betreft zijn motieven om een
bepaalde beslissing te nemen. De Raad van State versterkt deze
opmerking door in zijn advies te stellen dat de bevoegdheden van de
Minister duidelijk omschreven moeten worden. Bovendien voegt de Raad
van State hieraan toe dat dit niet kan bij Koninklijk Besluit, maar
dat het aan de wetgevende macht toekomt om deze criteria vast te
stellen.
Het ontwerp van Minister Dewael vertoont dus een bijzonder grote
lacune wat betreft de procedure en criteria voor regularisatie. Het is
voor Groen! dan ook onbegrijpelijk dat het wetsvoorstel dat Ecolo
heeft ingediend om hieraan te verhelpen niet behandeld wordt in de
Kamer, niet gesteund wordt door de meerderheidspartijen.
3. Kerkbezettingen
De paarse legislatuur is voor Patrick Dewael een aaneenschakeling
geweest van hongerstakingen en kerkbezettingen. Het is voor mensen
zonder papieren de enige uitweg om nog enig gehoor te krijgen bij de
Minister. Bovendien belooft hij na elke bezetting om de dossiers te
heropenen. Volgens Groen! ligt hier de echte oorzaak van gewetensnood
van Dewael die eenvoudig kan verholpen worden door een structurele
wettelijke basis te voorzien voor regularisatie.
De acties van de mensen zonder papieren worden door velen gesteund. In
Antwerpen en Brussel kwamen in februari samen 15 000 mensen op straat
om te vragen voor een humane amnestie. Kardinaal Danneels, de bisschop
van Antwerpen en van Gent steunen de actievoerders. Verschillende
scholen, verenigingen, springen in de bres terwijl politici
oorverdovend stil blijven.
In Gent verblijven momenteel 500 mensen in de Sint-Antoniuskerk. In
Etterbeek, Sint Gillis, Elsene, Bergen, Charleroi, Namen en Erezée
bezetten mensen kerken, parochiezalen,
4. Groene voorstellen
Ecolo heeft een wetsvoorstel neergelegd voor de regularisatie van
mensen zonder papieren. Het voorziet in een procedure met duidelijke
en vaste criteria:
a. Asielprocedure van tenminste 3 jaar
b. Om redenen onafhankelijk van hun wil niet kunnen terugkeren
c. Ernstig ziek of gehandicapt zijn
d. Duurzame sociale bindingen in ons land hebben uitgebouwd of
humanitaire redenen kunnen laten gelden
e. Een project kunnen voorleggen waarmee ze sociaal-economisch een
bijdrage leveren aan België
Groen! en Ecolo vragen dat
1. de regering haar wetsontwerp met betrekking tot de asielhervorming
grondig wijzigt conform de opmerkingen van de Raad van State.
2. het wetsvoorstel van Ecolo dat voorziet in een duidelijke en
transparante asielprocedure dringend geagendeerd wordt in de
commissie.