Stichting greenpeace nederland

http;//www.greenpeace.nl

Rapport Greenpeace: aantal slachtoffers Tsjernobyl ernstig onderschat Internationaal Atoomagentschap bagatelliseert gevolgen Tsjernobyl

In de aanloop naar de twintigste herdenkdag van de ramp in Tsjernobyl brengt Greenpeace een rapport naar buiten over de gezondheidsgevolgen van het ongeluk. Hieruit blijkt dat eerdere schattingen van het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) over het aantal dodelijke slachtoffers van de ramp veel te optimistisch zijn. Het rapport van Greenpeace citeert meer dan 60 vooraanstaande wetenschappers en omvat informatie die nooit eerder in het Engels gepubliceerd werd. Hoewel er grote onzekerheid blijft over de volledige gevolgen van Tsjernobyl schatten recente onderzoeken dat het ongeluk uiteindelijk meer dan een kwart miljoen gevallen van kanker en bijna 100.000 dodelijke kankergevallen tot gevolg zal hebben. Deze bevindingen staan in schril contrast met het rapport van het Tsjernobyl Forum van de IAEA, dat voorspelt dat het ongeluk slechts 4.000 doden zal eisen.

Het rapport van Greenpeace baseert zich op verschillende onderzoeken, zoals landelijke statistieken uit Wit-Rusland over kanker. Deze statistieken voorspellen dat het ongeluk in Tsjernobyl ongeveer 270.000 gevallen van kanker zal veroorzaken en 93.000 met dodelijke afloop (1). Ook demografische gegevens zijn gebruikt in het rapport. Hieruit blijkt dat er de afgelopen vijftien jaar 60.000 mensen extra zijn overleden in Rusland als gevolg van het ongeluk in Tsjernobyl en dat het totaal aantal dodelijke slachtoffers voor de Oekraïne en Wit-Rusland kan oplopen tot 140.000 (2).

Het rapport bekijkt ook de voortdurende gezondheidsgevolgen van Tsjernobyl en concludeert dat de straling een verwoestend effect heeft gehad op de overlevenden; het beschadigt het hormonaal en het immuunsysteem, leidt tot versnelde veroudering, hart- en vaatziekten en bloedaandoeningen, psychische stoornissen, chromosoomafwijkingen en een toename van het aantal misvormde foetussen en kinderen.

Deze conclusies verschillen sterk van de uitspraken in het persbericht van de IAEA van 5 september 2005. De IAEA camoufleert de werkelijke omvang van ramp door niet te vermelden dat de door hen genoemde 4.000 gevallen van kanker met een dodelijke afloop slechts betrekking hebben op een specifieke (en relatief kleine) groep van 600.000 mensen, zoals de zogenaamde liquidatoren en mensen die na het ongeluk moesten verhuizen. In werkelijkheid zijn tenminste 2 miljard mensen blootgesteld aan de radioactieve fallout als gevolg van het ongeluk. Ook neemt het rapport van de IAEA de gevolgen van andere ziektes dan kanker niet mee en probeert het veel ziektes te verklaren als stralingsfobie, terwijl er een directe relatie bestaat tussen blootstelling aan radioactieve straling en psychische gezondheid.

Het is stuitend dat de IAEA de gevolgen van het grootste ongeluk in een kerncentrale ooit probeert te bagatelliseren, zegt campagneleider kernenergie Rianne Teule van Greenpeace. Het ontkennen van de echte gevolgen is niet alleen respectloos voor de honderdduizenden slachtoffers, maar leidt ook tot gevaarlijke aanbevelingen om mensen opnieuw in radioactief besmette gebieden te laten wonen. De IAEA moet als nucleaire waakhond van de wereld eerlijk zijn over de schade die kernenergie aanricht.

Hoewel de onzekerheden over de totale gevolgen van Tsjernobyl groot blijven is het overduidelijk dat het ongeluk een enorm ontwrichtend effect heeft gehad op de gezondheid van miljoenen mensen. Niet alleen in de zwaarst vervuilde gebieden in de Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland, maar in alle gebieden in het noordelijk halfrond waarover de radioactiviteit van Tsjernobyl zich verspreid heeft. De gezondheid van mensen uit de Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland heeft niet alleen te lijden onder de directe gevolgen van straling, maar ook onder de verslechterde sociaal-economische situatie: het kwijtraken van landbouwgrond, de gedwongen herhuisvesting van ongeveer 300.000 mensen, de economische crisis, het gebrek aan juiste informatie en politieke factoren.

Greenpeace opent vandaag in dertig landen wereldwijd de fototentoonstelling Certificaat
000358. De tentoonstelling laat aangrijpende portretten zien van mensen en hun familie die leven met de gevolgen van Tsjernobyl of andere nucleaire rampen. Deze beelden zijn een waarschuwing dat mensenlevens meer zijn dan een nummer. Achter statistieken zitten mensen wiens levens door nucleaire rampen getekend zijn. De tentoonstelling zou iedereen die twijfelt aan de gevaren van kernenergie ervan moeten overtuigen dat kernenergie geen optie is. Radioactieve vervuiling is een onacceptabel gevaar voor huidige en toekomstige generaties, zegt Rianne Teule van Greenpeace.

Noten:
(1) Gezamenlijk energie en nucleair onderzoekinstituut van de Nationale Academie van Wetenschappen van Wit-Rusland, Dr. Michail V. Malko, hoofdonderzoeker. (2) Centrum van onafhankelijk milieuonderzoek van de Russische Academie van Wetenschappen, Dr.Veniamin V. Khudoley (en anderen).

Voor meer informatie en beeldmateriaal:
Rianne Teule, campagneleider kernenergie Greenpeace Nederland, tel. 06-5206 2973 Arja Helmig, persvoorlichter Greenpeace Nederland, tel. 06-2503 1012

Het rapport The Chernobyl Catastrophe Consequences on Human Health kan gedownload worden van: www.greenpeace.org/chernobylhealthconsequncesreport

Op verzoek is er een samenvatting beschikbaar met de belangrijkste conclusies uit het rapport.

Het rapport van het Tsjernobyl Forum van de IAEA kan gedownload worden van: www-pub.iaea.org/MTCD/publications/PDF/Pub1239web.pdf

In Nederland wordt het eerste exemplaar van het boek Certificate No. 000358 - Nucleaire verwoesting in Kazachstan, Oekraïne, Wit-Rusland, de Oeral en Siberië op vrijdag 21 april om 16.00 uur uitgereikt aan staatssecretaris Van Geel. Tevens is er dan een debat tussen jongeren over problemen rond kernenergie onder leiding van Frènk van der Linden. Een preview van de tentoonstelling is te bezichtigen van 21 april tot 21 mei 2006. De lokatie van de boekpresentatie, het jongerendebat en de preview van de tentoonstelling worden gehouden bij galerie News Photo in Amsterdam (www.newsphoto.nl).