Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Farmaceutische Wetenschappen
11 april 2006
Bestanddeel compost ook in sigarettenrook
'Compostlaag' in longen versterkt ontwikkeling longemfyseem
Humuszuur ontstaat uit de afbraak van plantenmateriaal. Het zit in grond en compost, maar óók in sigarettenrook. De aanwezigheid ervan in de longen versterkt de ontwikkeling van longemfyseem. Dat concludeert Sven van Eijl, die onderzoek deed naar een aantal factoren die het ontstaan van door sigarettenrook veroorzaakt longemfyseem zouden kunnen beïnvloeden. Ook een lage vitamine A-voorraad in het lichaam vergroot de vatbaarheid voor deze longziekte. Van Eijl promoveert dinsdag 18 april 2006 aan de faculteit Farmaceutische Wetenschappen.
Compost
Van Eijl toont in een muismodel aan dat de aanwezigheid van humuszuur in de longen de ontwikkeling van longemfyseem door roken versterkt. Humuszuur is een mengsel van stoffen dat ontstaat bij de afbraak van plantenmateriaal. Het zit in de aarde, in compost en ook in sigarettenrook. Tabak, wat bestaat uit gefermenteerde plantenbladeren, wordt tijdens het roken in de sigaret omgezet in humuszuur, wat neerslaat en zich ophoopt in de longen van de roker. De bruine kleur van de bekende 'rokerslongen' wordt hier ook voor een groot deel door veroorzaakt.
Vitamine A-gebrek
Het onderzoek toonde verder aan dat een lage vitamine A-voorraad in het lichaam de vatbaarheid voor longemfyseem ook vergroot. Dit kan belang zijn voor rokers met een verlaagde inname van vitamine A. Deze zit vooral in lever, vette vis, zuivelproducten en eieren. Worteltjes, spinazie en rode pepers bevatten beta-caroteen, ook een bron van vitamine A. Vooral in ontwikkelingslanden, waar het aantal rokers stijgt, lijden veel mensen aan een vitamine A-gebrek. Maar ook in de Westerse wereld zijn er mensen met een verlaagde vitamine A-voorraad, door slechte voeding, eventueel in combinatie met alcoholmisbruik.
Doodsoorzaak
Longemfyseem is een onderdeel van de chronisch obstructieve longziekten, ofwel COPD. Het inhaleren van tabaksrook is de belangrijkste oorzaak van de ziekte, maar er zijn dus ook andere factoren die het ontstaan van longemfyseem beïnvloeden. COPD komt steeds vaker voor. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zal het binnen 15 jaar de derde doodsoorzaak zijn. Het is echter lang niet zo bekend als AIDS of kanker. In februari 2006 publiceerde de onderzoeksgroep waarvan van Eijl deel uitmaakt in Nature Medicine voor het eerst over het exacte mechanisme achter de afbraak van longblaasjes. Het blijkt dat de afbraakproducten van de long zelf het afbraakproces voortzetten en versterken (zie het persbericht hierover).
Meer informatie
De samenvatting van het proefschrift van Van Eijl is te vinden bij het persbericht op www.uu.nl/nieuws.
18-04-2006, 10:30 uur, Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht.
Sven Van Eijl, Farmaceutische Wetenschappen
Proefschrift: Lung emphysema induced by cigarette smoke Studies in mice
Promotor: Prof.dr. F.P. Nijkamp, Copromotor: Dr. N. Bloksma
Voorlichter Deby Ondaatje (030) 253 73 17, d.a.ondaatje@pharm.uu.nl of Wietske de Lange (030) 253 40 73, w.delange@uu.nl.
Universiteit Utrecht