SP: Bot moet consequenties trekken uit martelingen Bagram
Sp
SP-Kamerlid Harry van Bommel is zere verbaasd over de dubbelzinnige antwoorden van
minister Bot op Kamervragen van de SP en PvdA over de toestand van gevangenen in
Afghanistan. 'In de vragen heb ik de minister geconfronteerd met een uitspraak die hij
vorig jaar maart deed. Daarin zei hij ook al dat hij de berichten uit Bagram
verontrustend waren en dat hij er bij de Amerikanen op zou aandringen er mee op te
houden. Dat lijkt dus geheel geen effect te hebben. Nederland moet daar consequenties aan
verbinden.'
Het Bagram-complex zou volgens serieuze media erger dan Guantánamo Bay zijn. In
februari meldde New York Times dat er zeker vijfhonderd mensen gevangen zitten die door
de Amerikanen worden beschouwd als 'illegale vijandige strijders'. Ze worden door de VS
buiten de wet geplaatst en kunnen hun gevangenschap dan ook niet aanvechten. Bot schrijft
dat uit informatie van de Verenigde Naties blijkt dat de berichtgeving over Bagram 'wel
geloofwaardig' is.
Minister Bot van Buitenlandse Zaken schrijft dat 'de informatie over de Bagramgevangenis
uiterst beperkt is, maar geeft wel reden tot zorg'. Bot voegt er aan toe dat de
vredesoperatie ISAF een wezenlijk ander beleid voert dan de VS ten aanzien van
gevangenen' en dat 'dit onderwerp ook hoog op de bilaterale agenda met de VS' zal blijven
staan.
In het jaar dat verstreken is hebben Nederlandse commando's in het kader van oorlogsmissie
Enduring Freedom in de provincie Kandahar Afghanen laten arresteren. Dat gebeurde door
Amerikaanse arrestatieofficieren die speciaal voor dit werk in hun patrouille waren
opgenomen. Hierdoor kan minister Bot zeggen dat Nederlanders officieel geen gevangenen
overdragen. Tevens is er een aparte overeenkomst met de Afghaanse regering gesloten om
eventuele gevangenen in het kader van de ISAF-missie in Uruzgan aan de Afghaanse
autoriteiten over te dragen. In die overeenkomst staat echter ook een clausule dat de
Afghaanse regering de gevangenen aan 'een derde partij' mag overdragen. Dat betekent dat
sommige verdachten gewoon in handen van de Amerikanen komen.
Van Bommel: 'De antwoorden van Bot zijn totaal onbevredigend. Hij herhaalt alleen wat hij
al eerder zei. Op deze manier verandert er niets aan de samenwerking met de Amerikanen.
Nederland blijft medeverantwoordelijk voor de slechte behandeling van gevangenen. De
enige manier om dat te veranderen is de missie naar Uruzgan terug te trekken.'