Heijmans N.V.

Heijmans wint planstudie Schiphol - Amsterdam - Almere

's-Hertogenbosch - Bereikbaarheid, wonen, recreatie en natuur horen bij elkaar. Dat is de essentie van de visie 'De vlucht naar voren', waarmee Heijmans woensdag de eerste prijs heeft gewonnen in de ontwikkelcompetitie Schiphol-Amsterdam-Almere. Rijkswaterstaat schreef de competitie uit om een oplossing te vinden voor de verkeersproblematiek in dat gebied. De jury van de ontwikkelcompetitie bestaat uit Rob van Gijzel (voorzitter), Riek Bakker, Ben Immers, Jan Zijlstra en Jan Paul van Soest.

De opgave bij de ontwikkelcompetitie was een duurzame oplossing te vinden voor de bereikbaarheid van het gebied aan de zuidzijde van Amsterdam. Daarbij gaat het om de aanpak van:
- de A9 door Amstelveen

- de Gaasperdammerweg (A9)

- de verbinding A6/A9

- de kruising A1 met de Vecht bij Muiden

Totaalaanpak
Volgens de visie van Heijmans biedt investeren in infrastructuur de kans om 'Nieuw Landschap' te maken, waarbij de infrastructuur zelf een natuurlijk en vanzelfsprekend onderdeel is van de omgeving. Dat geldt zowel voor landelijk, als voor stedelijk gebied. Het resultaat is een geheel waarin wonen, werken, recreëren en natuur in balans zijn. De compleetheid van het ontwerp was voor de jury aanleiding om dit ontwerp te bekronen. Het plan past in de full service-strategie van Heijmans om vraagstukken integraal te ontwikkelen en aan te pakken. Binnen Heijmans hebben de divisies Infra en Vastgoed gezamenlijk aan 'de Vlucht naar Voren' gewerkt.

Tweede fase
In totaal waren er twintig inzendingen voor de ontwikkelcompetitie. Rijkswaterstaat gaat nu bekijken welke inzendingen kunnen worden meegenomen in de tweede fase van de planstudie Schiphol-Amsterdam-Almere. Daarbij spelen de overwegingen van de jury van de ontwikkelcompetitie een belangrijke rol. Welke ideeën daadwerkelijk in de planstudie worden opgenomen, hangt af van de besluitvorming van het kabinet, die deze zomer wordt verwacht. De uiteindelijke aanbesteding start waarschijnlijk na 2010.

Drie onderdelen
In de visie die Heijmans neerlegt, is de door Rijkswaterstaat voorziene verbinding A6/A9 niet meer nodig. Aan de zuidzijde van Amsterdam ontstaat een 'rode as' van bebouwing en infrastructuur, terwijl tussen het Markermeer en het IJmeer en tussen de groene zones Naardermeer en het Groene Hart een 'blauwgroene as' ontstaat (water en groen). Het plan omvat de volgende drie onderdelen:

Gaaspergrachten
De A9 Gaasperdammerweg blijft de hoofdroute tussen Almere en Schiphol. Dat biedt de kans om tussen Amsterdam en Almere een nieuwe economische kern te vormen: De Gaaspergrachten, de nieuwe ruggengraat voor de Bijlmermeer. Het doorgaande verkeer tussen knooppunt Diemen en knooppunt Holendrecht wordt in twee keer vier rijstroken ondergronds geleid, samen met een dubbelsporige metrobuis die aansluit op de Geinlijn. De ondergrondse infrastructuur vormt letterlijk de fundering voor een grachtenstelsel met ruimte voor woningen, kantoren, voorzieningen en recreatie. De op- en afritten van de Gaasperdammerweg tussen knooppunt Diemen en Holendrecht komen te vervallen. Het verkeer van en naar Amsterdam Zuidoost wordt via het onderliggend wegennet en de bestaande aansluitingen aan de A1, A2 en A10 afgewikkeld. Hierdoor neemt de verkeersdruk op de Gaasperdammerweg af met zo'n 30.000 voertuigen per etmaal.

IJmeer-as
De IJmeer-as betreft het doortrekken van de metrolijn en de stadsautoweg (twee keer twee rijstroken) door de Gaaspergrachten vanaf knooppunt Diemen, langs de zuidzijde van IJburg, door het IJmeer, naar Almere-Pampus. De verbinding ontsluit een nieuw en onderscheidend woongebied in het IJmeer aan de zijde van Almere. Intensief wonen, werken, natuur en recreatie worden hier maximaal gemengd. De 'randen' van het eiland zullen een cruciale rol gaan spelen bij het benutten van de ecologische potenties van het IJmeer. Om de openheid van het IJmeer te bewaren, wordt de IJmeer-as tussen IJburg en de buitendijkse landaanwinning bij Almere ondertunneld. De IJmeer-as sluit voor het autoverkeer aan bij knooppunt Diemen en zorgt voor een aanzienlijke reductie van het verkeer op de A1 tussen de knooppunten Diemen en Muiderberg. De A1 hoeft daardoor minder te worden verbreed dan Rijkswaterstaat voorziet in het zogeheten 'Stroomlijnalternatief'. Volgens berekeningen van Heijmans gaan per etmaal zo'n 65.000 auto's de IJmeer-as gebruiken.

Muiderduin
Kernidee achter Muiderduin is het 'oppakken' en verleggen van de A1 richting de kustlijn van het IJmeer. Hiermee krijgt de zuidzijde van Amsterdam een open, groen gebied van betekenis. De verlegde A1 (twee keer vier rijstroken en twee wisselstroken) wordt aangelegd op maaiveld-niveau. Met zand uit het IJmeer en het Markermeer wordt een nieuw duinlandschap opgespoten, waarin zowel de infrastructuur als nieuwe woongebieden zijn opgenomen. Voor de kust van Muiden, bij de monding van de Vecht, gaat het nieuwe tracé over in een tunnel van 1,5 a 2 kilometer. Muiden blijft daardoor ook in de toekomst aan het IJmeer liggen.

Huidige situatie
Noord-Holland kampt al jaren met een slechte bereikbaarheid. Op de A1 bij de knooppunten Muiderberg (A6) en Diemen (A9) loopt het verkeer dagelijks vast: 's ochtends in de richting van Amsterdam en 's avonds in de richting van Muiden. Door de uitbreiding van Almere en de groei van het verkeer zullen dergelijke problemen in de toekomst alleen maar toenemen. Ook het spoorwegverkeer neemt toe en de grenzen van de beschikbare capaciteit zijn al in zicht. Scheepvaartverkeer in de Vecht veroorzaakt bovendien ieder uur een onderbreking van de dienstregeling, omdat de brug open moet. Daar komt bij dat geluidshinder en fijnstof de herontwikkeling van de Bijlmermeer belemmeren. Bij Muiden en Amstelveen voert de infrastructuur door of langs de bebouwde kom en is aanleiding voor soortgelijke problemen. Door de vele verkeersstromen is het landschap versnipperd.