Radboud Universiteit Nijmegen


Tweede keer Nature in twee weken

In een bijzonder centimetertje modder, waar de methaan- en nitraatconcentraties precies goed zijn, woont een bijzonder stelletje. Ze voeden zich met methaan en nitraat en ademenen pure stikstof uit. Zuurstof gebruiken ze niet.
Het duo is een nieuw ontdekte samenwerking van een bacterie en een ander type eencellige, een archaeon. Samen breken ze methaan af zonder zuurstof of sulfaat. In plaats daarvan gebruiken ze nitraat. Onmogelijk, vonden andere microbiologen nadat meer dan vijftig jaar speurwerk niets had opgeleverd. Maar Marc Strous, microbioloog en Vidi-winnaar, hield koppig vol. Hij ging gericht op zoek. Uiteindelijk was het raak in een schep modder uit het Twentekanaal.

Ruim een jaar lang zijn de microben gekoesterd en gevoerd in het lab van het Institute for Water and Wetland Research. Zelfs met alle goede zorgen groeiden ze maar langzaam, ongeveer een celdeling per maand. Maar toen was er toch voldoende materiaal om vast te stellen dat het stel leeft van methaan en nitraat. De betrokkenheid van zuurstof en sulfaat werd uitgesloten en Nature overtuigd.
De onderzoekers vermoeden dat dit type methaanomzetting in zoetwaterbodems wijdverbreid zal voorkomen. Daarmee is de ontdekking van belang voor het begrip van de methaancyclus op aarde en daarmee voor klimaatvoorspellingen. Methaan is en sterk broeikasgas. Verder hopen de onderzoekers dat de samenlevende eencelligen op termijn in te zetten zijn voor de afvalwaterzuivering.

bacterien.jpg (8 Kb)