D66

Schriftelijke inbreng van de D66-fractie (Fatma Koser Kaya) inz. het wetsvoorstel over de Wijziging van de Wet werk en bijstand in verband met openstellen van het recht op een langdurigheidstoeslag in de situatie waarin enige inkomsten zijn ontvangen (30484)

Bladzijdenummers verwijzen naar de Memorie van Toelichting (30484, nr. 3), tenzij anders vermeld

Donderdag 13-4-2006

Inleiding (blz. 1)
De Tweede-Kamerfractie van D66 heeft met belangstelling kennis genomen van het wetsvoorstel tot Wijziging van de Wet werk en bijstand in verband met openstellen van het recht op een langdurigheidstoeslag in de situatie waarin enige inkomsten zijn ontvangen.

Naar de mening van de D66-fractie is er alle reden om kritisch te kijken naar de langdurigheidstoeslag. Zo constateerde Regioplan vorig jaar in een eerste evaluatie^ van de Wet werk en bijstand (WWB): Van wethouder tot werkvloer is er veel kritiek op de langdurigheidstoeslag. Klanten worden gestraft voor een goede inzet, zo is veelal de gedachte. Als men pogingen doet om aan de slag te gaan (en zelfs ook maar een dagdeel aan de slag is) maar weer terugvalt in de bijstand, loopt men de komende vijf jaar deze toeslag mis. De regeling stimuleert bijstandsgerechtigden daarom niet om pogingen te doen om aan het werk te gaan. Uitvoerders geven bovendien aan dat de regeling niet goed uit te leggen is aan de klant.

Naar aanleiding van deze evaluatie heeft de D66-fractie tijdens het debat hierover in de Tweede Kamer gesuggereerd de langdurigheidstoeslag af te schaffen en de opbrengst daarvan in te zetten voor maatwerk bij inkomenssteun, maar staat ook open voor andere oplossingen. Het belangrijkst is dat wordt gezocht naar manieren om te voorkomen dat mensen gefrustreerd worden in hun pogingen betaalde arbeid te vinden. De D66-fractie waardeert de inzet die het kabinet met dit wetsvoorstel laat zien, maar vindt de argumentatie van het kabinet nogal formalistisch-juridisch. De fractie van D66 denkt dat er zeer praktische sociale en arbeidsmarktmotieven zijn om iets aan de langdurigheidstoeslag te veranderen.

Het begrip arbeidsmarktperspectief (blz. 1-2)
Het ontbreken van arbeidsmarktperspectief wordt in de WWB verondersteld als de betrokkene gedurende een onafgebroken periode van 60 maanden geen inkomsten uit of in verband met arbeid heeft gehad. De D66-fractie ziet graag een nadere, kwantitatief onderbouwde beschouwing tegemoet over het arbeidsmarktperspectief van bijstandsgerechtigden, afhankelijk van het aantal jaren dat ze in de bijstand zitten. Kan het kabinet hierbij tevens ingaan op de verwachting van de oud-staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, onder wiens leiding de WWB is ingevoerd, dat de werkloosheid de komende jaren zal verdwijnen en dat de bijstand gesloten kan worden voor iedereen die niet arbeidsongeschikt is ? Deze benadering suggereert immers dat arbeidsmarktperspectief niet snel zal ontbreken en vrijwel niemand kansloos is.

De D66-fractie ziet ook graag een nadere beschouwing over het arbeidsmarktperspectief van gehandicapten en chronisch zieken in relatie tot de langdurigheidstoeslag. Dit naar aanleiding van de brief d.d. 12-4-2006 van de CG-Raad^ hierover aan de Tweede-Kamercommissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Financiële gevolgen (blz. 2)
Volgens de regering is het financiële beslag van het wetsvoorstel in relatie tot het macrobudget WWB van dien aard dat dit geen aanleiding geeft tot een verhoging van het macrobudget. De D66-fractie ziet het verwachte financiële beslag graag cijfermatig onderbouwd, evenals de relatie tot het macrobudget.

Artikelsgewijze toelichting: Artikel I. Wet werk en bijstand (blz. 3) Gelet op de systematiek van de WWB ligt het naar de mening van de D66-fractie voor de hand dat de beoordeling van het arbeidsmarktperspectief aan de gemeenten wordt overgelaten. Het basisprobleem is dat bijstandsgerechtigden ontmoedigd worden in het zoeken naar werk, uit angst hun langdurigheidstoeslag te verliezen. Het is de vraag in hoeverre het wetsvoorstel dit basisprobleem helemaal oplost. Wanneer (vóór of na het verrichten/accepteren van betaalde arbeid) beslist het college van burgemeester en wethouders bijvoorbeeld over het in aanmerking blijven komen voor langdurigheidstoeslag? De D66-fractie ziet graag een reactie.

Voetnoten

Bijlage bij Kamerstuk 29674, nr. 7.

Nog te verschijnen interview met staatssecretaris Rutte in Elsevier d.d. 13-4-2006 (gebaseerd op voorpublicaties in o.a. De Telegraaf online d.d. 11-4-2006).

Kenmerk cb06-0246/JL.

13-4-2006 12:33