Vrije Universiteit Amsterdam

Persbericht

Symposium over presteren onder druk
Angst en presteren

Sommige mensen beweren beter te presteren onder stress - maar is dat wel echt zo? De Faculteit der Bewegingswetenschappen heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar het effect van angst op het prestatievermogen. Vanwege de promotie van bewegingswetenschapper Rob Pijpers, organiseert de faculteit op donderdag 13 april het symposium Angst en presteren. Behalve onderzoekers spreken ook ervaringsdeskundigen uit de topsport en de politiepraktijk over angst en presteren, vanuit wetenschappelijke en praktische invalshoeken. De toegang is vrij voor leden van de pers.

De laatste inzichten komen op het symposium aan bod: over trainen onder druk, over angst als positieve of juist als negatieve drive, maar ook over andere invloeden van angst op sportprestaties. Topsporters Merijn Vunderink (skiede ooit met 243,9 km/uur) en Rozemarijn Janssen (beklom als enige vrouw zes van de Seven Summits), maar ook de trainer van het Amsterdamse politiecorps, Bert van Harsselaar, vertellen over hun eigen ervaringen.

Angst maakt het verschil
Rob Pijper laat in zijn proefschrift zien hoe angst in specifieke situaties de prestaties beïnvloedt. Nervositeit leidt namelijk tot houterige bewegingen en verminderde waarneming, zo blijkt uit zijn onderzoek. Om tijdens experimenten weinig of veel nervositeit te veroorzaken bij proefpersonen, liet Pijpers deelnemers respectievelijk laag, dan wel hoog op een klimwand enkele taken uitvoeren. Bij grotere spanning veranderen de lichaamsfuncties: de hartslag gaat omhoog, de melkzuurconcentratie in het bloed neemt toe, net als spiervermoeidheid. Bewegingen worden door grotere nervositeit ook langzamer en meer houterig, liet Pijpers zien. De promovendus heeft aangetoond dat de deelnemers de taak als het ware op een lager vaardigheidsniveau dan normaal uitvoerden.

Maar nervositeit beïnvloedt ook iemands waarneming. Als deelnemers namelijk nerveus waren, zagen zij andere minder riskante oplossingen voor een klimprobleem, dan wanneer ze niet nerveus waren. Zo zagen proefpersonen klimgrepen die zij eerder hadden waargenomen als 'net binnen bereik', onder grote nervositeit als 'net niet meer bereikbaar'. Dat blijkt maar deels perceptie: sommige grepen konden deelnemers daadwerkelijk niet meer bereiken, door de fysiologische veranderingen en het houteriger bewegen. Daarnaast vernauwde ook het aandachtsveld van de deelnemers, waardoor zij bepaalde mogelijkheden en grepen eenvoudigweg niet meer zagen.

Volledig programma:
9.30-9.35 Welkom en opening door dagvoorzitter dr. Frank Bakker 9.35-10.00 Anxiety in sport: is it a negative or positive experience? prof. dr. Yuri Hanin (KIHU instituut voor Olympische sporten, Finland) 10.05-10.30 Trainen onder druk dr. Raôul Oudejans (Instituut voor Fundamentele en Klinische Bewegingswetenschappen, IFKB Vrije Universiteit)

10.35-10.50 Interview met speedskiër Merijn Vunderink 11.20-11.45 Angst als touwgenoot in de bergsport drs. Rozemarijn Janssen 11.50-12.15 Trainen in ongemak Bert van Harsselaar (coördinator training & opleiding geweldsbeheersing & rijvaardigheid van Integrale Beroepsvaardigheidstrainingen Politie Amsterdam) 12.20-12.30 Sluiting van het symposium dr. Frank Bakker

12.30-13.30 Lunch

13.45-15.00 Promotie Rob Pijpers (aula) The impact of anxiety on perceptual-motor behaviour