De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 A Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22XA
Ons kenmerk W&B/URP/06/31216
Onderwerp Uitvoering motie Bussemaker/Van der Sande Datum 11 april 2006
(TK 2005-2006, 29 544, nr. 48)
Door uw Kamer is een motie aangenomen van de leden Bussemaker en Van der Sande (TK
2005-2006, 29 544, nr. 48) waarin de regering wordt verzocht om bij de verdere uitwerking
van participatiewerkzaamheden de mogelijkheid van het uitkeren van een maandelijkse bonus
te betrekken. In de motie wordt overwogen dat, vanuit het perspectief `werken moet lonen',
het wenselijk is dat mensen in participatiebanen voor het deel dat ze werken een bonus
ontvangen, gemeenten in de huidige voorstellen maar eenmaal per jaar een bonus of premie
mogen uitbetalen en een maandelijkse betaling meer stimuleert dan een jaarlijkse. Ter
uitvoering van deze motie geven wij het volgende aan.
Bij de invoering van de WWB is op basis van de uitgangspunten decentralisatie, deregulering
en maatwerk, de centrale periodieke vrijlating uit de Algemene bijstandswet vervangen door
de mogelijkheid voor gemeenten om een eenmalige premie van (thans) maximaal 2.054 per
kalenderjaar vrij te laten. De premie heeft een eenmalig karakter gekregen om de bezwaren te
ondervangen die bij de uitvoering van periodieke vrijlating uit de Algemene bijstandswet
waren gebleken. Deze bezwaren betroffen het verlies aan effectiviteit van het premie-
instrument doordat er een inkomensgewenning ontstaat met alle gevolgen van dien voor de
armoedeval, de belastingheffing en de doorwerking in het toetsingsinkomen voor
inkomensafhankelijke regelingen.
De huidige eenmalige premie biedt de gemeente de mogelijkheid om maatwerk leveren door
zelf te bepalen voor welke inspanningen gericht op arbeidsinschakeling welk bedrag aan
premie wordt toegekend. Bij een periodieke uitkering van de premie moet, in tegenstelling tot
bij de eenmalige premie, hierover belasting worden geheven en is sprake van doorwerking in
inkomensafhankelijke regelingen. De kostenbesparing voor de gemeente doordat geen
belasting over de eenmalige premie hoeft te worden afgedragen, kan bij een gelijk netto bedrag
oplopen tot circa 50%. Het voordeel van de belanghebbende dat de eenmalige premie niet
doorwerkt in inkomstenafhankelijke regelingen kan leiden tot een extra bestedingsruimte van
meer dan 30% ten opzichte van een qua hoogte vergelijkbare periodieke premie.
Ons kenmerk W&B/URP/06/
Invoering van een periodieke premie brengt het risico met zich mee dat het premie-instrument
aan effectiviteit verliest door het ontstaan van inkomensgewenning; armoedevaleffecten treden
veel sterker op bij een periodieke uikering dan bij een eenmalige uitkering. Daarnaast worden
de hierboven genoemde fiscale voordelen en de voordelen voor de inkomensafhankelijke
regelingen opgegeven die de huidige eenmalige premie heeft ten opzichte van een periodieke
premie. Vanuit het oogpunt van deregulering verdient een specifieke premieregeling voor
terugkeerbanen bovendien geen aanbeveling.
Ik onderken dat er bij een periodieke premie voor de belanghebbende een directer verband is
tussen de incentive en de inspanning waarvoor deze wordt verstrekt. Gemeenten kunnen dit
verband ook bij de huidige premie bewerkstellingen door een premiebedrag toe te zeggen
telkens als een bepaalde inspanning is geleverd en de toegezegde premiebedragen tezamen in
één bedrag in een kalenderjaar uit te betalen.
Gezien de mogelijkheden die de huidige premieregeling de gemeenten biedt om maatwerk te
leveren bij het verstrekken van een bonus aan mensen die werkzaamheden verrichten in een
terugkeerbaan, de nadelen die een periodieke premie met zich meebrengt en het belang van het
behoud van de voordelen van de huidige premieregeling, zie ik geen aanleiding om voor de
terugkeerbanen van de huidige premieregeling aan te passen.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(H.A.L. van Hoof)
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid