Peijs voert ideeën filevermindering uit (bijlagen)
Filemonitor 2005
21 februari 2005
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Colofon
|Uitgegeven |Ministerie van Verkeer en Waterstaat | |door: |DG Rijkswaterstaat | | |Adviesdienst Verkeer & Vervoer | | | |Informatie: |J.T. Schokker | |Telefoon: |045-3291333 | |Fax: |045-3291224 | | | |Uitgevoerd |Adviesdienst Verkeer & Vervoer | |door: | | | | |Opmaak: |Adviesdienst Verkeer & Vervoer | | | |Datum: |21 februari 2006 | | | |Status: |Definitief | | |Inhoudsopgave
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Samenvatting 4
1. Filecijfers 2005 5
1.1 Filezwaarte 5
1.2 Filetop 10 7
2. File-oorzaken 11
2.1 Geregistreerde oorzaken 11
2.2 Achterliggende oorzaken 12
2.3 Slotbeschouwing 12
Bijlage A Methodewijziging fileregistratie 14
Bijlage B Gebruikte begrippen 15
Bijlage C Filetop 50 16
Samenvatting
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
De Filemonitor geeft inzicht in de filezwaarte in 2005 en de ontwikkeling van de filezwaarte ten opzichte van 2004. Medio 2005 is een nieuw, verbeterd registratiesysteem in gebruik genomen. Om vergelijkingen met 2004 mogelijk te maken is een correctie toegepast.
De belangrijkste conclusie van de Filemonitor 2005 is dat de totale filezwaarte in 2005 met 1% is toegenomen ten opzichte van 2004. De filezwaarte was in 2004 sterk gegroeid (12,7%), waardoor de groei in 2005 uitgedrukt ten opzichte van het hoge niveau van 2004 beperkt bleef tot 1%. Het jaar 2004 was een piekjaar door meer wegwerkzaamheden dan normaal en ongunstig weer.
De groei van de totale filezwaarte is veroorzaakt door een toename van de filezwaarte als gevolg van een beperkte wegcapaciteit. De filezwaarte als gevolg van files door ongevallen en wegwerkzaamheden is gedaald.
De ontwikkeling van de filezwaarte heeft meerdere achterliggende oorzaken. Zo heeft het weer gezorgd voor een toename van circa 1,6% van de filezwaarte ten opzichte van 2004. Het verkeersaanbod is in 2005 met 1% gestegen en heeft gezorgd voor enige stijging van de filezwaarte. Het jaar 2005 kende vijf vakantiedagen meer dan 2004, hierdoor nam de filezwaarte af met circa 2,5%. Tot slot heeft de aanpak van fileknelpunten vruchten afgeworpen. Bijvoorbeeld door het aanleggen van extra rijstroken op de A2, zijn de grote knelpunten bij Everdingen en Culemborg uit de file top 10 verdwenen.
|Filecijfers 2005 | |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . |De Filemonitor geeft inzicht in de filezwaarte in 2005. Medio 2005 is een nieuw, verbeterd registratiesysteem in gebruik genomen. Om vergelijkingen met 2004 mogelijk te maken is een correctie toegepast. In bijlage A wordt hierop een toelichting gegeven.
1 Filezwaarte
In 2005 is de filezwaarte ten opzichte van 2004 nauwelijks toegenomen. De stijging bedroeg ca. 1% (zie tabel 1-1). Dit is fors minder dan de toename van 12,7% in 2004.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tabel 1-1
Totale filezwaarte
(in miljoen kilometerminuten)
| |200|200|verandering | | |4 |5 |t.o.v. 2004 | |Totale |10,|10,|+1% | |filezwaarte |4 |5 | |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . figuur 1-1
Filezwaarte per jaar en trend
(in miljoen kilometerminuten)
Zoals figuur 1-1 laat zien, wijkt de ontwikkeling van de filezwaarte in 2005 niet af van de trend gebaseerd op een gemiddelde groei van de filezwaarte van 5% over de afgelopen jaren. Het jaar 2004 liet een piek zien door meer wegwerkzaamheden dan normaal (herstel minder stroef wegdek in Zuid-Holland, aanleg spitsstroken Eindhoven en werkzaamheden Diefdijk Utrecht) en een ongunstige invloed van het weer.
Het verloop van de filezwaarte per maand is in 2005 in grote lijnen vergelijkbaar met 2004. In figuur 1-2 is de filezwaarte per maand voor beide jaren te zien. In de maanden juni en november was de filezwaarte in 2005 duidelijk groter en in de maanden februari en september duidelijk kleiner dan in 2004.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . figuur 1-2
Filezwaarte per maand
(in miljoen kilometerminuten)
De piek in juni houdt verband met extra recreatieverkeer door het mooie zomerweer. De piek in november wordt voornamelijk veroorzaakt door het slechte weer in november (zie ook paragraaf 2.2). In 2004 was er in november ook sprake van een piek. Die was het gevolg van het versneld uitvoeren van wegwerkzaamheden in die maand.
In 2005 was er één dag met een extreme filedrukte namelijk vrijdag 25 november. Door plotselinge sneeuwval en gladheid was er vanaf de middag in grote delen van het land nauwelijks verkeer mogelijk. Voor het overige kenmerkt 2005 zich door een gelijkmatig verloop, zonder dagen met extreem veel files. Dit geldt met name voor de eerste helft van 2005. In de tweede helft, met name in de maand november, deden zich nog een aantal drukke filedagen voor. In tabel 1-2 zijn de vijf drukste dagen van 2005 weergegeven.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tabel 1-2
Drukste dagen 2005
| |Datum |Totale |Aantal |Totale | | | |filezwaarte |files |filelengte | | | |(duizend | |(km) | | | |km*min.) | | | |1 |25 november|280 |760 |2.828 | | |2005 | | | | |2 |15 november|93 |813 |2.567 | | |2005 | | | | |3 |26 mei 2005|86 |805 |2.524 | |4 |1 november |82 |849 |2.648 | | |2005 | | | | |5 |24 november|81 |755 |2.344 | | |2005 | | | |Circa 20% van de totale filezwaarte van de maand november is aan 25 november toe te schrijven, terwijl de bijdrage van 25 november aan de totale filezwaarte in 2005 2,7% was. Deze dag komt op de tweede plaats in de top van de drukste dagen sinds 1998, zie tabel 1-3. Alle dagen in deze top 5 hangen samen met slecht weer.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tabel 1-3
Drukste dagen sinds 1998
| |Datum |Totale | | | |filezwaarte | | | |(duizend | | | |km*min.) | |1 |8 februari |280 | | |1999 | | |2 |25 november|280 | | |2005 | | |3 |26 februari|134 | | |2004 | | |4 |18 november|117 | | |1999 | | |5 |18 november|109 | | |2004 | |Figuur 1-3 toont de totale filezwaarte voor 2004 en 2005 afgezet naar begintijdstip van de file. Zowel de avondspits als de ochtendspits eindigden in 2005 later dan in 2004. De pieken van de spitsen waren in 2005 daarentegen iets minder hoog. De filezwaarte in de daluren was in 2005 minder dan in 2004.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . figuur 1-3
Filezwaarte naar begintijdstip
(in miljoen kilometerminuten)
2 Filetop 10
In tabel 1-4 is de filetop 10 van 2005 weergegeven . De locaties in de filetop 10 dragen voor circa 14% bij aan de totale filezwaarte in Nederland. De top 10 geeft een indicatie van de grootste fileknelpunten.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tabel 1-4
Filetop 10 van 2005
|Pla| |Plaa|Weg |Omschrijving |File |Filezwaart|Veran| |ats| |ts | | |richting |e (duizend|derin| |200| |2004| | | |km*min) |g | |5 | | | | | | |t.o.v| | | | | | | | |. | | | | | | | | |2004 | | | | | | | | |(%) | |1 |( |2 |A13 |Delft-Zuid - |Rotterdam |291 |12 | | | | | |Rotterdam | | | | |2 |( |3 |A10 Ring|Westpoort - |Coentunnel|179 |6 | | | | |West |Coentunnel | | | | |3 |( |11 |A2 |Maarssen - |Utrecht |136 |43 | | | | | |Utrecht | | | | |4 |( |7 |A20 |Rotterdam-Centrum|Gouda |124 |12 | | | | | |- Crooswijk | | | | |5 |( |55 |A2 |Zaltbommel - |'s |122 |155 | | | | | |Hedel |Hertogenbo| | | | | | | | |sch | | | |6 |( |5 |A27 |Knp |Breda |121 |6 | | | | | |Gorinchem-Merwede| | | | | | | | |brug | | | | |7 |( |13 |A9 |Knp |Alkmaar |121 |30 | | | | | |Rottepolderplein | | | | | | | | |- Velsen | | | | |8 |( |4 |A4 |Roelofsarendsveen|Den Haag |118 |-28 | | | | | |- Hoogmade | | | | |9 |( |6 |A1 |Diemen - Muiden |Amersfoort|111 |-1 | |10 |( |9 |A9 |Holendrecht - |Diemen |110 |8 | | | | | |Diemen | | | |De situatie bij de voormalig nummer 1 en 2 van de top 10 van 2004, de A2 bij Everdingen en bij Culemborg, is in 2005 sterk verbeterd. Sinds begin december 2004 zijn er drie in plaats van twee rijstroken beschikbaar op het traject Culemborg - Everdingen. Deze fileknelpunten komen niet meer in de top 10 van 2005 voor.
Hieronder volgt een korte toelichting op de top 10 van 2005.
1. Op de eerste plaats staat de A13 richting Rotterdam. Met name in de avondspits staat er structureel een lange file richting het Kleinpolderplein voor de aansluiting met de A20, de noordelijke Randweg van Rotterdam.
2. De A10 Ring West van Amsterdam richting Coenplein staat op de tweede plaats. Dit is een structureel knelpunt dat ook voorgaande jaren hoog in de top 10 stond. De omvang van de filezwaarte is vrijwel gelijk aan het niveau van 2004.
3. Op de derde plaats staat de A2 Maarssen-Utrecht. De A2 tussen Amsterdam en Utrecht is al jaren het meest filegevoelige wegdeel van de provincie Utrecht.
4. Op nummer vier staat de A20 Rotterdam Centrum - Crooswijk. Dit is een structureel knelpunt op de Ring Rotterdam. De filezwaarte is hier opnieuw licht toegenomen.
5. Nu de werkzaamheden bij Everdingen zijn beëindigd, stroomt het verkeer soepel door op de spitsstroken van de A2 richting 's Hertogenbosch tot de vernauwing bij Hedel. De filezwaarte bij Hedel is met 155% toegenomen. Dit knelpunt is daardoor sterk gestegen van de 55e naar de vijfde plaats.
6. De A27 Merwedebrug richting Breda staat evenals vorig jaar hoog in de top 10. De hoge brug met de smalle rijstroken is een duidelijke bottleneck in de A27 tussen Utrecht en Breda.
7. De A9 Rottepolderplein-Velsen is gestegen van plaats 13 naar plaats 6. Dit wegdeel is al enkele jaren een groot knelpunt.
8. Op A4 bij Hoogmade staan sinds de aanpassing van de aansluiting in verband met HSL-werkzaamheden de files geconcentreerd bij Hoogmade. Vóór 2005 was er op het hele traject Schiphol-Den Haag filevorming. De doorstroming op het traject is in 2005 echter wel verbeterd, wat de daling naar positie 8 verklaart.
9. De filezwaarte van de A1 Diemen-Muiden is vergelijkbaar met vorig jaar.
10. De A9 Holendrecht-Diemen stond vorig jaar ook in de top 10. De filezwaarte van dit knelpunt is het afgelopen jaar opnieuw toegenomen.
In figuur 1-4 zijn de locaties van de filetop 10 in een kaart weergegeven. De filetop 50 is in bijlage C opgenomen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Figuur 1-4
Kaart met locaties filetop 10
|File-oorzaken | |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . |Files worden veroorzaakt door een groter verkeersaanbod of een (drastische) capaciteit verlaging. Sommige oorzaken worden geregistreerd, andere achterliggende oorzaken zijn van meer algemene aard en hebben indirect invloed op de filezwaarte. In dit hoofdstuk wordt iets dieper op deze oorzaken ingegaan.
3 Geregistreerde oorzaken
De operator in de verkeerscentrale kent aan elke filemelding een oorzaak toe. Deze kunnen globaal in drie categorieën worden onderscheiden: beperkte capaciteit, ongevallen en werkzaamheden. In tabel 2-1 staat de ontwikkeling van de filezwaarte voor deze drie categorieën in 2005 ten opzichte van 2004.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tabel 2-1
Filezwaarte naar oorzaak
(in miljoen kilometerminuten)
|Oorzaak |Filezwaarte|Filezwaarte|Veranderin| | |2004 |2005 |g t.o.v. | | | | |2004 | |Beperkte |8,55 |8,78 |0,23 (+3%)| |capaciteit | | | | |Ongeval |1,31 |1,26 |-0,05 | | | | |(-4%) | |Werkzaamheden |0,52 |0,46 |-0,06 | | | | |(-12%) | |Totaal |10,38 |10,50 |0,12 (+ | | | | |1%) |Beperkte capaciteit
Circa 84% van de filezwaarte wordt veroorzaakt door beperkte capaciteit. In 2005 is de filezwaarte ten gevolge van beperkte capaciteit ten opzichte van 2004 met 3% gestegen. De stijging bleef beperkt omdat infrastructurele maatregelen genomen zijn. In de loop van 2004 zijn bijvoorbeeld voor een aantal belangrijke knelpunten op de A2 (bij Everdingen en ringweg Eindhoven) spitsstroken en nieuwe rijstroken aangelegd, waardoor deze knelpunten in 2005 minder files veroorzaakten.
Ongevallen
Ongeveer 12% van de filezwaarte wordt veroorzaakt door ongevallen (inclusief de kijkfiles). Ten opzichte van 2004 is de filezwaarte als gevolg van ongevallen met 4% gedaald .
Werkzaamheden
Ongeveer 4% van de filezwaarte wordt veroorzaakt door werkzaamheden. Dat is vergelijkbaar met het aandeel in de jaren tot 2004. In vergelijking met 2004 is de filezwaarte door wegwerkzaamheden flink afgenomen met 12%. De hogere filezwaarte door wegwerkzaamheden in dat jaar is vooral toe te schrijven aan het extra onderhoud dat in het najaar van 2004 is gepleegd.
4 Achterliggende oorzaken
Een aantal ontwikkelingen heeft indirect invloed op de filezwaarte. Deze kunnen globaal in drie categorieën worden onderscheiden: het aantal vakantiedagen, het weer en de ontwikkeling van het verkeersaanbod.
Vakantiedagen
Op een vakantiedag is er minder verkeer dan op een werkdag. Een extra vakantiedag zorgt gemiddeld voor een afname van 0,5% van de totale filezwaarte in dat jaar. Het jaar 2005 telde vijf vakantiedagen meer dan 2004. Als gevolg hiervan is de totale filezwaarte circa 2,5 % lager.
Weer
Het weer kan invloed hebben op het verkeersaanbod, de wegcapaciteit en de ongevalskans. Denk bijvoorbeeld aan sneeuw en gladheid, maar ook aan heel mooi weer waardoor meer mensen gaan fietsen of er juist veel recreatieverkeer is.
Het weer in 2005 was voor de vorming van files ongunstiger en heeft geleid tot 1,6% meer filezwaarte dan in 2004. Een extreme dag was vrijdag 25 november toen het verkeer in Midden en Oost-Nederland geheel plat werd gelegd door zware sneeuwval. Die dag kenmerkte zich door extreem veel en zeer langdurige files met een totale filezwaarte van 280 duizend kilometerminuten. In de avondspits stond die dag de langste file ooit geregistreerd: 92 km op de A2 tussen knooppunt Amstel en Hintham. Zoals eerder aangegeven eindigde deze dag op de tweede plaats in het rijtje van drukste dagen sinds 1998.
Ontwikkeling verkeersaanbod
Er bestaat een verband tussen de ontwikkeling van het verkeersaanbod en de ontwikkeling van de filezwaarte. Voorlopige cijfers geven aan dat het verkeersaanbod in 2005 evenals in 2004 met 1% is gegroeid. Tot welke stijging in de filezwaarte dit heeft geleid kan niet met zekerheid worden gezegd. De groei van het verkeer deed zich met name voor buiten de Randstad. De verwachting is dat de filezwaarte daardoor minder is toegenomen dan op basis van de groei van het verkeersaanbod mag worden verwacht. De stijging van het verkeersaanbod wordt met name verklaard vanuit een aantrekkende economie en de toename van het autobezit in 2005.
5 Slotbeschouwing
In 2005 is de filezwaarte ten opzichte van 2004 met 1% toegenomen tot 10,5 miljoen kilometerminuten.
De filezwaarte was in 2004 sterk gegroeid (12,7%), waardoor de groei in 2005, uitgedrukt ten opzichte van het hoge niveau van 2004, beperkt bleef tot 1%. Het jaar 2004 was een piekjaar door meer wegwerkzaamheden dan normaal en ongunstig weer.
Circa 84% van de totale filezwaarte in 2005 werd veroorzaakt door files als gevolg van beperkte wegcapaciteit, 12% door ongevallen (inclusief kijkfiles) en 4% door wegwerkzaamheden.
De groei van de totale filezwaarte is veroorzaakt door de toename van de filezwaarte als gevolg van een beperkte wegcapaciteit. De filezwaarte als gevolg van files door ongevallen en wegwerkzaamheden is gedaald. Als de extreme filedrukte ten gevolge van sneeuw en gladheid op 25 november buiten beschouwing wordt gelaten, is sprake van een lichte afname ten opzichte van 2004. Vrijdag 25 november komt op de tweede plaats in de top van drukste dagen sinds 1998.
De ontwikkeling van de filezwaarte in 2005 heeft meerdere achterliggende oorzaken. Zo heeft het weer gezorgd voor een toename van circa 1,6% van de filezwaarte ten opzichte van 2004. Het verkeersaanbod is in 2005 met 1% gestegen en heeft gezorgd voor enige stijging van de filezwaarte.
Het jaar 2005 kende vijf vakantiedagen meer dan 2004, hierdoor nam de filezwaarte af met circa 2,5%. Tot slot heeft de aanpak van fileknelpunten vruchten afgeworpen. Bijvoorbeeld door het aanleggen van extra rijstroken op de A2, zijn de grote knelpunten bij Everdingen en Culemborg uit de file top 10 verdwenen.
|Methodewijziging fileregistratie | |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . |De wijze waarop files worden gemeld door Verkeerscentrum Nederland (VCNL) is in 2005 gewijzigd. Tot 1 juli 2005 kregen de operators op hun beeldscherm informatie over het verkeersbeeld en maakten zij op basis daarvan een filemelding. De filemelding werd door hen steeds handmatig geactualiseerd. Na 1 juli 2005 is dit proces door de invoering van het registratiesysteem TREFI geautomatiseerd. De operators moeten de eerste melding van een file nog wel goedkeuren, maar daarna zorgt het systeem zelf voor actualisering van een filebericht.
De nieuwe wijze van registreren is nauwkeuriger dan de oude. Door de nieuw registratiewijze is de filezwaarte behoorlijk toegenomen. Circa 75% van deze toename is het gevolg van een betere registratie van het aantal files met korte duur. Circa 25% van de toename is het gevolg van een betere registratie van de lengte van een file.
Omdat de fileregistratie in het tweede deel van 2005 is aangepast, is het voor een vergelijking met 2004 noodzakelijk de cijfers te corrigeren. Voor het bepalen van een correctiefactor zijn drie methoden gehanteerd: a. vergelijken van de files naar aantal, duur en lengte voor de eerste helft 2004 en eerste helft 2005; b. een modelschatting van de ontwikkeling van de files en c. een vergelijking met de ontwikkeling van de voertuigverliesuren.
De correctie is na onderzoek vastgesteld op 28%. Dit houdt in dat de filezwaarte van na 1 juli 2005 met 28% is verlaagd. In deze Filemonitor wordt op basis van de gecorrigeerde cijfers gerapporteerd. Alleen de cijfers voor de filezwaarte zijn gecorrigeerd en niet het aantal files, de fileduur en de filelengte. In dit rapport wordt daarom voornamelijk over de ontwikkeling van de filezwaarte gerapporteerd. In het rapport 'Methodewijziging fileregistratie' is deze trendbreukcorrectie onderbouwd.
In de Filemonitor 2006 zullen de cijfers van de nieuwe registratiemethode als norm worden aangehouden. Om dan de files van 2006 met 2005 te kunnen vergelijken, zal de eerste helft van 2005 worden opgehoogd.
|Gebruikte begrippen | |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . |File
Er wordt over een file gesproken wanneer langzamer wordt gereden dan 50 kilometer per uur en er sprake is van een filelengte van meer dan twee kilometer.
Filelengte
De lengte van een file wordt bijgehouden van de eerste melding van het ontstaan van de file tot de melding van het oplossen van de file. Op basis van deze meldingen wordt de gemiddelde filelengte berekend, kortweg de filelengte genoemd, uitgedrukt in kilometers.
Fileduur
De fileduur, uitgedrukt in minuten, is de tijdsduur die verstreken is tussen de eerste melding en de melding van het oplossen van de file.
Filezwaarte
Om files van verschillende lengte en duur vergelijkbaar te maken, is het begrip filezwaarte geïntroduceerd. De filezwaarte is gelijk aan de gemiddelde lengte x de duur van de file. De filezwaarte wordt uitgedrukt in kilometerminuten. Dit betekent dat een file van 10 kilometer die één uur duurt en twee files van 5 kilometer die één uur duren beide 600 kilometerminuten filezwaarte opleveren. De totale filezwaarte over een bepaalde periode en locatie is de som van de filezwaarte van de files die zich in desbetreffende periode op die locatie voorgedaan hebben.
Verkeersprestatie
Totaal van de afgelegde afstand door alle voertuigen over het Hoofdwegennet, uitgedrukt in voertuigkilometers.
|Bijlage C Filetop 50 | |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .| |. . . |
|2 |3 |A10|Westpoort |Coentunnel |Knp |179214|168453|6% | | | |W | | |Coenplein | | | | |3 |11 |A2 |Maarssen |Utrecht |Utrecht |136270|95606 |43%| |4 |7 |A20|Rotterdam-Cen|Crooswijk |Gouda |123620|110769|12%| | | | |trum | | | | | | |5 |55 |A2 |Zaltbommel |Hedel |'s-Hertogen|121521|47577 |155| | | | | | |bosch | | |% | |6 |5 |A27|Gorinchem |Merwedebrug |Breda |120653|128301|6% | |7 |13 |A9 |Knp |Velsen |Alkmaar |120600|92776 |30%| | | | |Rottepolderpl| | | | | | | | | |ein | | | | | | |8 |4 |A4 |Roelofsarends|Hoogmade |Den Haag |118203|164247|-28| | | | |veen | | | | |% | |9 |6 |A1 |Diemen |Muiden |Amersfoort |110577|112056|-1%| |10 |9 |A9 |Holendrecht |Bullewijk |Diemen |109807|102079|8% | |11 |14 |A2 |Vinkeveen |Abcoude |Utrecht |104955|89563 |17%| |12 |85 |A50|Knp Valburg |Knp Ewjik |Oss |103232|33629 |207| | | | | | | | | |% | |13 |15 |A12|Woerden |Nieuwerbrug |Den Haag |98659 |88919 |11%| |14 |24 |A12|Bodegraven |Woerden |Utrecht |93290 |73146 |28%| |15 |8 |A8 |Zaandam |Knp Coenplein|Amsterdam |92710 |108533|-15| | | | | | | | | |% | |16 |64 |A2 |s-Hertogenbos|Maasbrug |Utrecht |92157 |43059 |114| | | | |ch | | | | |% | |17 |16 |A4 |Badhoevedorp |De Nieuwe |Amsterdam |91382 |87181 |5% | | | | | |Meer | | | | | |18 |12 |A1 |Muiderslot |Muiden |Amsterdam |85520 |93372 |-8%| |19 |142|A16|Knp |'s-Gravendeel|Rotterdam |83457 |30855 |170| | | | |Klaverpolder | | | | |% | |20 |19 |A2 |Breukelen |Vinkeveen |Amsterdam |82340 |77129 |7% | |21 |26 |A27|Bilthoven |Utrecht-Noord|Utrecht |79489 |70727 |12%| |22 |17 |A12|Zevenhuizen |Bleiswijk |Den Haag |78436 |86634 |-9%| |23 |22 |A15|Rotterdam-Cha|Knp Vaanplein|Ridderkerk |76238 |74454 |2% | | | | |rlois | | | | | | |24 |20 |A20|Crooswijk |Rotterdam-Cen|Hoek van |72833 |76817 |-5%| | | | | |trum |Holland | | | | |25 |1 |A2 |Knp |Everdingen |'s-Hertogen|72500 |284842|-75| | | | |Everdingen | |bosch | | |% | |26 |21 |A7 |Purmerend |Wijde Wormer |Zaandam |71811 |75549 |-5%| |27 |96 |A9 |Velsen |Knp |Amstelveen |71433 |35707 |100| | | | | |Rottepolderpl| | | |% | | | | | |ein | | | | | |28 |18 |A12|Knp Lunetten |Bunnik |Arnhem |69812 |86408 |-19| | | | | | | | | |% | |29 |23 |A28|Zeist |Den Dolder |Amersfoort |68069 |73392 |-7%| |30 |118|A4 |Zoeterwoude |Hoogmade |Amsterdam |66477 |23257 |186| | | | | | | | | |% | |31 |88 |A27|Everdingen |Hagestein |Utrecht |63228 |31881 |98%| |32 |10 |A9 |Bijlmermeer |Diemen |Diemen |62402 |98970 |-37| | | | | | | | | |% | |33 |97 |A20|Nieuwerk. ad |Moordrecht |Gouda |61787 |28342 |118| | | | |IJssel | | | | |% | |34 |45 |A1 |Twello |Deventer |Hengelo |60808 |56241 |8% | |35 |27 |A12|Woerden |De Meern |Utrecht |59752 |69926 |-15| | | | | | | | | |% | |36 |42 |A1 |Deventer |Twello |Apeldoorn |59162 |58149 |2% | |37 |31 |A12|Bunnik |Driebergen |Arnhem |59125 |58330 |1% | |38 |47 |A28|Leusden-Zuid |Leusden |Amersfoort |56562 |54476 |4% | |39 |30 |A2 |Maarssen |Breukelen |Amsterdam |54074 |62162 |-13| | | | | | | | | |% |2005 |2004 |Weg |Van |Naar |Richting |Filezwaarte 2005 |Filezwaarte 2004 |groei | |40 |28 |A12 |Bodegraven |Nieuwerbrug |Utrecht |53753 |63495 |-15% | |41 |167 |A20 |Moordrecht |Nieuwerk. ad IJssel |Hoek van Holland |52175 |16046 |225% | |42 |43 |A10Z |De Nieuwe Meer |Knp Amstel |Watergraafsmeer |51697 |56954 |-9% | |43 |89 |A50 |Arnhem-Noord |Hoenderloo |Apeldoorn |49028 |31219 |57% | |44 |29 |A6 |Muiderberg |Muiden |Amsterdam |48299 |63224 |-24% | |45 |25 |A27 |Utrecht |Bilthoven |Almere |47178 |71006 |-34% | |46 |44 |A12 |Arnhem-Noord |Knp Grijsoord |Utrecht |46002 |56500 |-19% | |47 |105 |A1 |Soest |Eembrugge |Amersfoort |44820 |26285 |71% | |48 |87 |A2 |Geldermalsen |Beesd |Utrecht |44584 |32025 |39% | |49 |210 |A2 |De Meern |Knp Oudenrijn |Utrecht |43875 |12358 |255% | |50 |163 |A2 |Bisde |Beesd |s-Hertogenbosch |43749 |16253 |169% | |
In tegenstelling tot voorgaande jaren zijn direct aansluitende files in dit overzicht samengevoegd (bijvoorbeeld de filelocaties tussen Delft Zuid en Rotterdam Centrum), De filetop 50 wijkt hierdoor af van de Filemonitor 2004.
-----------------------
Filezwaarte is de gemiddelde filelengte in kilometers vermenigvuldigd met de duur van de file in minuten. De gebruikte begrippen zijn in bijlage B toegelicht In tegenstelling tot voorgaande jaren zijn direct aansluitende files in dit overzicht samengevoegd (bijvoorbeeld de filelocaties tussen Delft Zuid en Rotterdam Centrum), De filetop 10 wijkt hierdoor af van de Filemonitor 2004. Momenteel kan nog niet vastgesteld worden of deze daling samenhangt met een daling in het aantal ongevallen.
-----------------------
---- --
Contactpersoon
-
Datum
10 april 2006
Ons kenmerk
RWS/SDG/NW 2006/674/27452
Doorkiesnummer
-
Bijlage(n)
1
Uw kenmerk
-
Onderwerp
Aanpak files op korte termijn
Geachte voorzitter,
Met het oog op de extra opgaven waar de vertraging in het aanlegprogramma van wegen en het groot onderhoud ons voor plaatsen, heb ik in februari 2006 een oproep gedaan aan alle medewerkers van mijn departement om ideeën aan te dragen die op korte termijn kunnen bijdragen aan het verminderen van de filehinder. De eerste voorstellen ga ik op korte termijn realiseren.
Met de Nota Mobiliteit ligt er een gedegen plan om de bereikbaarheid op de langere termijn te verbeteren. Voor de korte termijn echter leidt de problematiek rond de luchtkwaliteit tot vertraging in de uitvoering van het bouwprogramma (ZSM en MIT). Bovendien maakt Rijkswaterstaat in 2006 en 2007 een inhaalslag in het groot onderhoud aan het hoofdwegennet. Nog nooit zijn er in twee jaar tijd zoveel werkzaamheden aan de weg gepland als in 2006 en 2007. Door deze twee ontwikkelingen - vertraging in de uitvoering van het bouwprogramma én grootschalig onderhoud - komt de doorstroming op het hoofdwegennet nog meer onder druk te staan dan al het geval is.
File-aanpak korte termijn
Het gaat nu dus om nieuwe en creatieve ideeën die op korte termijn uitvoerbaar zijn, naast alle plannen voor doorstroming tijdens het groot onderhoud waaraan Rijkswaterstaat al werkt. Na een beoordeling door externe deskundigen is daaruit een eerste lichting van ca. 30 ideeën voor maatregelen voortgekomen. Een aantal hiervan ga ik al heel snel realiseren, terwijl een aantal andere maatregelen nog wat meer voorbereiding vraagt (uitwerking, overleg met betrokkenen, locatiekeuze, financiering etc.). Komende maand zal ik met andere overheden, belanghebbenden en deskundigen nog een aantal onderwerpen verder uitdiepen; mogelijk zullen hieruit nog meer goede voorstellen voortkomen.
Maatregelen die ik op korte termijn ga realiseren:
- Revisies van aansluitingen, zoals langere invoegstroken, zodat met name vrachtwagens op snelheid kunnen invoegen (bijvoorbeeld A1 Hilversum), en een doorgetrokken streep voor de meest linkerrijbaan zodat het doorgaande verkeer ter plaatse van de aansluiting in zijn baan blijft en onnodig weven wordt voorkomen.
- Bij druk uitvoegend verkeer de uitvoegstrook verlengen tot op de vluchtstrook (in Duitsland noemt men dit een 'Stauventil'). Dit doet zich bijvoorbeeld voor op de A12 bij de afslag Veenendaal-Ede, op de A20 bij de afslag Moordrecht, op de A16 bij de afslag Capelseplein.
- Een module in de vernieuwde rijopleiding om te leren hoe te rijden bij filevorming om extra filevorming te voorkomen.
- Zwaailichten van hulpdiensten gaan uit bij afhandeling van ongevallen om kijkfiles te voorkomen. De richtlijnen schrijven dit al voor.
- Op filelocaties gaan bruggen niet meer open tijdens of in aanloop naar de spitsuren.
- Een mobiel expertteam gaat de verkeerscentrales helpen bij het opstellen van draaiboeken voor regeling van het verkeer in filegevoelige situaties zoals omleidingen bij ongevallen en evenementen.
- Aangepaste bebording bij knooppunten op het hoofdwegennet, zoals bijvoorbeeld een doorgaande plus afvallende pijl wanneer een doorgaande rijstrook ook uitvoegen toelaat.
- Opleiding van 25 verkeerskundigen die daarna als "groene golf team" op verzoek van gemeentes, provincies en Rijkswaterstaat verkeersregelinstallaties op doorgaande wegen komen afstellen tot een groene golf.
- OV-alternatieven worden middels een OV-pas en andere mobiliteitsmanagementmaatregelen nadrukkelijk onder de aandacht gebracht van de weggebruiker.
Maatregelen die wat meer voorbereidingstijd vergen, maar daarna een flinke verbetering kunnen geven zijn:
- Blikschade bij ongevallen niet afhandelen op de vluchtstrook maar op een parkeerplaats of onder aan de afrit.
- Electronische antikantelsystemen in vrachtwagens, waarvoor ik een proef zal voorbereiden.
- Snel verplaatsbare 'barriers' bij werk in uitvoering (wordt in Amerika toegepast), die ik eveneens eerst zal testen.
- Koppeling van toeritdoseerinstallaties op bijvoorbeeld de ring van Amsterdam.
- De uitvoering van de nieuwe afstellingen in de verkeersregelinstallaties door het "groene golf team".
- Een compleet "Incident Management"-plus pakket bijvoorbeeld op de ruit Rotterdam met extra camera's, bergers stand-by, anti-kijkschermen en een ZOAB-reiniger om ongelukken nog sneller af te handelen.
- Binnen mijn ministerie ga ik telewerken nog meer stimuleren, zodat ik daarna andere departementen en organisaties kan vragen dit voorbeeld te volgen.
- In vervolg op de OV-pas bij groot onderhoud ga ik kijken of het Openbaar Vervoer ook structureel op een aantal filegevoelige trajecten een bijdrage kan leveren om het fileleed te verminderen.
Op een aantal thema's zijn weliswaar veel ideeën ingediend (bijvoorbeeld gratis OV in vele varianten), maar zagen de experts nog geen effectieve invulling die leidt tot filevermindering. Toch ben ik van mening dat ook hier op korte termijn positieve resultaten zijn te boeken. Hiervoor zullen deze maand verdiepingssessies worden gehouden met deskundigen, andere overheden en belanghebbenden. Het gaat om onderstaande thema's:
- Het onderliggend wegennet
- Openbaar Vervoer
- Gedrag van de weggebruiker
- Goederenvervoer
- Informatievoorziening
De hoofdvraag voor de verdiepingssessies is: hoe kunnen het onderliggend wegennet, het openbaar vervoer, de weggebruiker zelf, het goederenvervoer en/of informatievoorziening een bijdrage leveren aan vermindering van files op de korte termijn.
Ik zal u uiterlijk in het kader van de begroting 2007 informeren over de voortgang en nadere invulling van deze fileaanpak.
Effecten
Ik kies nadrukkelijk voor uitvoering op korte termijn van 'best practices', internationale ervaringen en praktische ingrepen op korte termijn. Ik realiseer mij tegelijkertijd dat met die aanpak niet alle maatregelen op voorhand zijn doorgerekend en op een goudschaal zijn gewogen. Uiteraard zal ik met de nodige zorgvuldigheid (ook richting andere overheden en wegbeheerders) de uitvoering realiseren en zorg dragen voor de meting van de resultaten van deze maatregelen. De actuele situatie op het wegennet is mijns inziens echter van dien aard dat nu extra actie geboden is.
Filemonitor 2005
Evenals in voorgaande jaren zijn de filegegevens over het kalenderjaar 2005 overzichtelijk weergegeven in de zogeheten Filemonitor.
De belangrijkste conclusie van de Filemonitor 2005 is dat de totale filezwaarte in 2005 met 1% is toegenomen ten opzichte van 2004. De meerjarige trend in filezwaarte is een groei van ongeveer 5% per jaar. In 2004 groeide de filezwaarte met 12,7%. Het jaar 2004 was onder meer een piekjaar door onverwachte, extra wegwerkzaamheden.
De groei van de filezwaarte over 2005 is vooral een gevolg van een beperkte wegcapaciteit. De filezwaarte als gevolg van files door ongevallen en wegwerkzaamheden is gedaald. Hoofdoorzaken van de files waren in 2005:
- beperkte wegcapaciteit: 84%
- ongevallen (inclusief kijkfiles): 12%
- wegwerkzaamheden: 4%
De ontwikkeling van de filezwaarte heeft meerdere oorzaken. Zo heeft het weer vorig jaar gezorgd voor een toename van circa 1,6% van de filezwaarte ten opzichte van 2004. Het verkeersaanbod is in 2005 met 1% gestegen en heeft gezorgd voor enige stijging van de filezwaarte. Het jaar 2005 kende daarentegen vijf vakantiedagen meer dan 2004, waardoor de filezwaarte weer daalde met circa 2,5%. Tot slot heeft de aanpak van fileknelpunten vruchten afgeworpen. Bijvoorbeeld door het aanleggen van extra rijstroken op de A2, zijn de grote knelpunten bij Everdingen en Culemborg uit de file-top 10 verdwenen.
Per 1 juli 2005 heeft Rijkswaterstaat een nieuw fileregistratiesysteem in gebruik genomen. In verband hiermee is op de gegevens een trendbreukcorrectie toegepast, die in de Filemonitor 2005 is verantwoord. Hiervan is een technisch achtergrondrapport beschikbaar.
In de Filemonitor wordt 'filezwaarte' als indicator gehanteerd. Momenteel wordt door mijn Ministerie ook gewerkt aan de Nationale Mobiliteitsmonitor, waarin over bereikbaarheid wordt gerapporteerd in termen van reistijden en voertuigverliesuren. Binnenkort zal ik u deze monitor aanbieden.
Zoals dinsdag 4 april 2006 aan uw Kamer toegezegd, stuur ik u nog deze maand een tussenevaluatie van de effecten van de 80 kilometer-maatregelen voor de luchtkwaliteit en de doorstroming. Het betreft gemeten verkeerscijfers en modelmatig berekende effecten op de luchtkwaliteit. Voor wat betreft maatregelen zoom ik in deze evaluatie in op de A12 Voorburg. De eindevaluatie met de feitelijke metingen van de effecten op de luchtkwaliteit zijn in mei dit jaar beschikbaar. Ik zal uw Kamer zo spoedig mogelijk daarna hierover informeren.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
Karla Peijs
-----------------------
Filezwaarte is de gemiddelde filelengte vermenigvuldigd met de duur van de file in minuten
-----------------------
Aan
de voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG
---- --