Groot draagvlak voor welstand

Enquete-resultaten Federatie Welstand

AMSTERDAM, 20060406 -- Nederlanders vinden het erg belangrijk dat de gemeente let op het uiterlijk van gebouwen. Bijna tachtig procent van de mensen vindt het goed tot zeer goed dat de welstandscommissie het ontwerp van nieuwe bouwplannen in hun omgeving beoordelen. Dat blijkt uit een landelijk onderzoek van de Federatie Welstand.


De bevolking is opmerkelijk positief over het nieuwe welstandsbeleid, zo concludeert de Federatie uit het onderzoek. Het afgelopen jaar hebben de mensen die bij de welstandscommissie op bezoek zijn geweest om hun bouwplan toe te lichten een formulier meegekregen. Uit de bijna duizend teruggezonden enquêtes blijkt grote steun voor deze vorm van kwaliteitsbewaking.

Onvoldoende geïnformeerd
In Nederland wordt elk bouwplan voorgelegd aan de welstandscommissie, die beoordeelt of het uiterlijk van het gebouw past bij het beleid dat de gemeente heeft vastgesteld. De welstandscommissie gebruikt daarvoor criteria die in de gemeentelijke welstandsnota staan. Blijkens de enquête zijn nog teveel mensen niet op de hoogte van de welstandscriteria. Bijna de helft van de bezoekers was niet voldoende geïnformeerd over die criteria.
Uit het onderzoek blijkt dat mensen willen dat ook de kwaliteit van bedrijventerreinen en van het buitengebied door de gemeente wordt bewaakt, al vinden ze dat iets minder belangrijk dan hun eigen omgeving. De bezoekers van de welstandscommissie vinden over het algemeen dat de welstandscommissie zijn werk goed en snel genoeg doet. Ze zijn het ook eens met het oordeel van de welstandscommissie: op dit punt scoort de commissie een 8.
De Federatie Welstand heeft de enquête uitgevoerd in samenwerking met negen regionale welstandsorganisaties. In het onderzoek zijn enquêtes verwerkt uit Groningen, Friesland, Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant, Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland. Het doel is om te meten wat de 'klanten' van de welstandscommissies van hun werk vinden, en om te meten of het nieuwe welstandsbeleid succes heeft. De gegevens worden gebruikt in de evaluatie die de regering van het nieuwe welstandsbeleid is begonnen.

Nieuw welstandsbeleid
Sinds 1 juli 2004 moet iedere gemeente beschikken over een welstandsnota, waarin de criteria worden genoemd die de welstandscommissie gebruikt voor het beoordelen van bouwplannen. Bijna alle gemeenten hebben zo'n nota gemaakt.
Niet alle bouwplannen worden aan de welstandscommissies voorgelegd. Kleine plannen (carports, dakkapellen etc.) kunnen vaak al door ambtenaren worden getoetst aan de welstandscriteria. Daardoor kan de welstandscommissie zich concentreren op de meer opvallende plannen die een belangrijke invloed uitoefenen op de ruimtelijke kwaliteit van de stad of het dorp. De commissie heeft de opdracht om te beoordelen of het bouwplan geen al te grote inbreuk maakt op de kwaliteit die de gemeente belangrijk vindt.
Steeds vaker worden ingewikkelde plannen al met de welstandscommissie besproken terwijl er alleen nog maar schetsen van zijn. Op die manier wordt voorkomen dat het tekenwerk helemaal over gedaan moet worden als de plannen volgens de welstandscommissie niet passen in de gemeentelijke welstandscriteria.

Bijna alle gemeenten hebben een welstandscommissie benoemd. Omdat sommige gemeenten onderling samenwerken zijn er in totaal 130 welstandscommissies in Nederland. De Federatie Welstand is het landelijke samenwerkingsverband van die 130 welstandscommissies en de negen regionale welstandsorganisaties.
Overal ter wereld worden regels gesteld aan het uiterlijk van bouwwerken. In de meeste landen zijn het politici of ambtenaren die een oordeel vellen; nergens anders zijn externe adviescommissies wettelijk geregeld en nergens anders is die regeling zo democratisch en transparant als in Nederland.




Federatie Welstand