WOB-verzoeken
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
ons kenmerk : VD. 2006/1102
datum : 06-04-2006
onderwerp : Stand van zaken Aviaire Influenza
bijlagen :
Geachte Voorzitter,
In vervolg op mijn brief van 16 maart jl. (TK vergaderjaar 2005-2006,
28807, nr. 104) wil ik u informeren over de huidige stand van zaken
aangaande de ontwikkelingen van hoogpathogene Aviaire Influenza H5N1
(hierna vogelgriep of AI) in Europa en daarbuiten en over de
bioveiligheidsmaatregelen, die als gevolg daarvan op EU-niveau en in
Nederland zijn genomen. Verder geef ik u een overzicht van de stand
van zaken met betrekking tot de preventieve vaccinatie en de
buitengewone steunmaatregelen voor de pluimveesector. Ik sluit af met
een kort overzicht van de stand van zaken inzake eerder gedane
toezeggingen.
1. Stand van zaken Aviaire Influenza in de EU en mondiaal
Op dit moment zijn in 13 lidstaten vondsten van besmette wilde vogels
bevestigd en er worden nog bijna dagelijks besmette vogels gevonden.
In twee lidstaten, Frankrijk en Zweden, is daarnaast een uitbraak bij
gehouden pluimvee geconstateerd. In die twee gevallen heeft de
uitbraak zich tot nu toe beperkt tot één bedrijf, beide gelegen in een
insluitingsgebied waar een besmette wilde vogel was gevonden.
Inmiddels heeft Frankrijk de maatregelen ten aanzien van het besmette
bedrijf weer opgeheven. Op 5 april is een besmetting met H5N1 op een
kalkoenenbedrijf in Duitsland in de buurt van Leipzig vastgesteld.
Intussen is het bedrijf geruimd en zijn zones met beperkende
maatregelen ingesteld.
Ook mondiaal neemt het aantal gevallen van vogelgriep nog steeds toe.
Dit geldt zowel voor besmettingen van wilde vogels als voor
besmettingen van gehouden pluimvee. In Europa betreft dit onder andere
Turkije, Roemenië, Bulgarije, Oekraïne, Rusland en de landen op de
Balkan. Verder zijn er meldingen van besmettingen vanuit bijna alle
landen in de Kaukasusregio, een groot aantal landen in het
Midden-Oosten, Azië en een toenemend aantal landen in Afrika.
2. Wijziging van tijdelijke bioveiligheidsmaatregelen
Reagerend op de uitbraken van vogelgriep in vele derde landen en de
vondsten van besmette wilde vogels in enkele EU-lidstaten is er op
Europees niveau in het najaar van 2005 een aantal tijdelijke
maatregelen genomen om verdere insleep en verspreiding zoveel mogelijk
tegen te gaan.
Het is daarbij van belang om, zodra de situatie daartoe aanleiding
geeft, deze maatregelen weer af te bouwen, echter zonder onnodige
risico's voor de dier- en volksgezondheid te nemen. Ik heb daarom
advies ingewonnen om te bepalen op welk moment, uiteraard onder
voorbehoud van de feitelijke ontwikkelingen inzake vogelgriep,
maatregelen kunnen worden ingetrokken.
Beëindiging van de afschermplicht
Op basis van de Europese beschikking 2005/734/EG waarin de
bioveiligheidsmaatregelen zijn vastgesteld die tot 1 juni 2006 van
kracht zijn, heb ik nader advies ingewonnen bij vogeltrekdeskundigen
en veterinaire deskundigen voor het bepalen van de datum waarop de
afschermplicht voor pluimvee met vrije uitloop, die per 20 februari
jl. is ingegaan, kan worden ingetrokken. Op basis van de verkregen
informatie kan geconcludeerd worden dat de piek van de vogeltrek vanaf
15 april 2006 achter de rug zal zijn. Voorts zijn er in de monitoring
van wilde vogels in Nederland geen gevallen van besmetting met
hoogpathogene Aviaire Influenza gevonden. Ik heb daarom besloten de
afschermplicht in beginsel met ingang van 1 mei 2006 te beëindigen, op
voorwaarde dat de omstandigheden ongewijzigd blijven. Hiertoe zal ik
eind april de situatie opnieuw beoordelen en daarna besluiten of de
afschermplicht daadwerkelijk per 1 mei 2006 kan vervallen. Vanaf medio
augustus begint de najaarstrek. Gelet op de vogelgriepsituatie in de
wereld is de kans groot dat dan de afschermplicht weer ingesteld moet
worden voor al het niet-gevaccineerde pluimvee.
Continuering van extra reinigings- en ontsmettingsmaatregelen
Op basis van de Tijdelijke Regeling ter wering van Aviaire Influenza
II moeten vervoermiddelen die gebruikt zijn voor het transport van
levend pluimvee of broedeieren in landen buiten de Europese Unie of in
EU-landen waar een uitbraak van vogelgriep is bevestigd bij pluimvee,
bij terugkeer in Nederland zo snel mogelijk voor een tweede keer
worden gereinigd en ontsmet.
Gelet op het min of meer blijvende insleeprisico van vogelgriep ben ik
voornemens om deze extra reinigings- en ontsmettingsmaatregelen voor
transportmiddelen, die gebruikt zijn voor het transport van levend
pluimvee of broedeieren in landen buiten de Europese Unie of in
EU-landen waar een uitbraak van vogelgriep is bevestigd bij pluimvee,
een permanent karakter te geven door deze op te nemen in de Regeling
preventie, bestrijding en monitoring van besmettelijke dierziekten en
zoönosen en TSE's. Een vergelijkbare maatregel geldt reeds voor
transportmiddelen van varkens en herkauwers.
Verlenging importverboden voor pluimvee, pluimveeproducten en
siervogels
Op basis van de eerdergenoemde Europese beschikking 2005/734/EG is de
import van pluimvee en pluimveeproducten uit een groot aantal derde
landen en delen van lidstaten verboden vanwege de vogelgriepsituatie
aldaar. Voorts is de import van onbewerkte veren uit alle derde landen
verboden. Een besluit over opheffing van deze verboden kan alleen in
Europees verband genomen worden. Deze maatregelen worden vooralsnog
tot 1 juni 2006 gecontinueerd. Ook het importverbod voor siervogels
uit derde landen geldt tot die datum. Door de snelle verspreiding van
de vogelgriep in verschillende delen van de wereld is opheffing van de
genoemde verbodsbepaling niet op korte termijn te verwachten.
Verzamelverbod
In verband met de risico's die voortvloeien uit contacten met vogels
uit besmette landen en het gevaar van snelle verspreiding bij een
uitbraak in eigen land is een verzamelverbod nog steeds noodzakelijk.
Tentoonstellingen, shows en dergelijke met pluimvee, loopvogels of
duiven zijn verboden. Alleen overdekte markten en overdekte
tentoonstellingen van siervogels zijn op dit moment nog toegestaan.
Wel wil ik de mogelijkheden voor ontheffing voor het verzamelen van
vogels die uit Nederland afkomstig zijn, inclusief postduiven, opnieuw
bezien. Hiervoor denk ik ook aan een ingangsdatum van 1 mei.
3. Stand van zaken preventieve vaccinatie hobbydieren en kippen vrije
uitloop
Sinds 15 maart jl. is het mogelijk hobbymatig gehouden kippen,
kalkoenen, eenden en ganzen en commercieel gehouden kippen met vrije
uitloop te vaccineren tegen vogelgriep. De beschikkingen lopen voor
hobbypluimvee en commercieel gehouden legkippen tot en met juni 2006
en voor commercieel gehouden opfokdieren tot 1 juli 2007. De afgelopen
weken is gestart met de uitvoering van het vaccinatieplan.
Inmiddels heeft een groot aantal dierenartsen zich aangemeld voor
registratie om deel te kunnen nemen aan de uitvoering van de
vaccinatie. Verder neemt het aantal aanvragen voor vaccinatie van
hobbypluimvee gestaag toe. Momenteel hebben zich ruim 1.400
hobbydierhouders aangemeld. Het aantal aanmeldingen van commerciële
(biologische) pluimveehouders is vooralsnog zeer beperkt.
In overleg met betrokken partijen wordt een inventarisatie gemaakt van
de knelpunten met betrekking tot de huidige vaccinatieregeling. Waar
noodzakelijk en mogelijk worden reeds nu aanpassingen doorgevoerd. Zo
wordt de termijn voor opheffing van de afschermplicht voor pluimvee
van drie weken teruggebracht tot één week na de 2e vaccinatie. De
eerste gevaccineerde hobbykippen kunnen dus al in april naar buiten.
Preventieve vaccinatie vormt voor buitenlopend pluimvee vooralsnog het
enige duurzame alternatief voor de afschermplicht. Daarom wil ik bij
de Europese Commissie pleiten voor een verlenging van de
vaccinatieperiode op grond van een evaluatie van de eerste periode.
Daarbij zullen ook de mogelijkheden voor aanpassing van de huidige
regeling worden bezien.
4. Stand van zaken buitengewone steunmaatregelen pluimveesector
Op 29 maart jl. heeft de Europese Commissie haar lang verwachte
voorstellen gepresenteerd die crisissteun aan de pluimveesector
mogelijk moeten maken. Als gevolg van de dreiging van vogelgriep is de
Europese pluimveevleessector in ernstige moeilijkheden geraakt. De
consumptie van pluimveevlees in de EU is, vanwege het inzakken van het
consumentenvertrouwen, de afgelopen maanden fors gedaald (met
gemiddeld circa 20%). In de Landbouw- en Visserijraad is de crisis
uitgebreid besproken. Commissaris Fischer Boel heeft daarbij
aangegeven dat het de commissie, afgezien van exportrestituties,
ontbrak aan instrumenten om de sector te hulp te schieten. Om
buitengewone marktmaatregelen te kunnen nemen moet daarom eerst een
juridische basis worden verkregen. Hiertoe moeten de marktordeningen
voor pluimveevlees en eieren aangepast worden.
De Commissie stelt voor om in zowel de basisverordening voor
pluimveevlees als in die voor eieren een paragraaf toe te voegen die
het mogelijk maakt om in geval van ernstige verstoring van de markt,
die een direct gevolg is van een verlies aan het consumentenvertrouwen
vanwege (vermeende) risico's voor de volksgezondheid of de
diergezondheid, buitengewone marktmaatregelen te treffen. De commissie
geeft hierbij aan dat eventuele steunmaatregelen, die genomen worden
op verzoek van een lidstaat of lidstaten, net als de veterinaire
maatregelen voor 50% nationaal medegefinancierd dienen te worden. Van
belang is nu dat het EP de voorstellen snel van advies voorziet zodat
deze in de Landbouw- en Visserijraad van 25 april a.s. formeel zouden
kunnen worden goedgekeurd.
In een eerste overleg met het ministerie van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit (LNV) heeft de Nederlandse pluimveesector reeds
aangegeven de hoogste prioriteit toe te kennen aan een tijdelijke
vermindering van de productie door middel van het vervroegd slachten
van moederdieren en het opkopen van broedeieren. Andere maatregelen
werden echter niet uitgesloten. Nu er daadwerkelijk de mogelijkheid
lijkt te komen om crisismaatregelen te nemen, zal verder overleg met
de sector worden gevoerd over mogelijk te nemen maatregelen. Tevens
zal een inschatting gemaakt moeten worden van de hiermee gepaard
gaande kosten en zullen de mogelijkheden bekeken worden voor de 50%
nationale cofinanciering, zoals het voorstel van de commissie
voorschrijft.
5. Toezeggingen
In het Algemeen Overleg van 9 februari jl. heb ik de toezegging gedaan
om de mate van bewustwording van de risico's van AI onder
luchtreizigers naar risicogebieden nader te laten onderzoeken. De
resultaten van dit onderzoek laten zien dat de bekendheid met
vogelgriep in het algemeen zeer hoog is. Vogelgriep is inmiddels een
algemeen bekend verschijnsel. LNV blijft zich de komende tijd inzetten
om de zichtbaarheid van de informatie vanuit LNV en de inzet van
betrokkenen te vergroten. Zo is er een gesprek gevoerd met het
Algemene Nederlands Verbond van Reisondernemingen (ANVR), de
brancheorganisatie voor het reiswezen, om te zorgen dat ook de
reisbureaus informatie over vogelgriep doorgeven aan reizigers. Verder
heeft het overleg met Schiphol ertoe geleid dat de informatie vanuit
LNV beter zichtbaar gemaakt is voor reizigers op de luchthaven.
Daarnaast wordt op bepaalde vluchten de informatie van de flyer over
vogelgriep door het cabinepersoneel in verschillende talen
voorgelezen.
Ook de controles van passagiers komend uit risicogebieden vinden
onverminderd plaats. Periodiek wordt deze maatregel samen met de
douane geëvalueerd en daar waar nodig bijgesteld.
De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,
dr. C.P. Veerman
Home | Actueel | Onderwerpen | Publicaties | Organisatie | Service |
Contact | International homepage
© Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit - Privacy
statement
Abonneren op publicaties
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit