Wageningen Universiteit

Persbericht Wageningen Universiteit, 4 april 2006, 029wu

Oratie: versmarkt vraagt om geavanceerde maar praktische logistieke oplossingen

De versmarkt kenmerkt zich door een toenemende complexiteit, onzekerheid en dynamiek. Producten worden wereldwijd ingekocht, de leverfrequentie en -snelheid zijn sterk toegenomen en de markt vraagt om transparantie en duurzaamheid. Daarom heeft de agrifood business in Nederland behoefte aan innovatieve oplossingen en beslissingsondersteunende logistieke modellen, op basis van zowel technologische als bedrijfskundige kennis. Modellen die te ingewikkeld zijn en nauwelijks rekening houden met de hardnekkige dagelijkse praktijk en vooral de menselijke factor, volstaan niet meer. Dat zegt prof.dr.ir. Jack van der Vorst bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Logistiek en Operations Research aan Wageningen Universiteit op 6 april 2006.

Nederland heeft traditioneel een sterke positie als logistiek centrum voor agrarische grondstoffen en bewerkte producten, zegt prof. Vander Vorst in zijn oratie Zicht op Logistiek; Model-leren van agrifood ketennetwerken. Naar schatting dertig procent van al het goederenvervoer binnen en van en naar Nederland betreft agrifood goederen.

TRENDS
Het agrifood complex of ketennetwerk omvat een veelheid aan spelers. Tussen producent en consument zitten veel tussenleveranciers, fabrieken, distributiecentra en retailers en vaak nog meer schakels. Van der Vorst, die zijn aandachtsveld omschrijft als agro- of ook wel verslogistiek, ziet een aantal trends en ontwikkelingen die de inrichting en besturing van dat ketennetwerk zullen gaan veranderen.

- De consument wil een groot assortiment verse, gezonde gemaksproducten tegen een lage prijs. Dat vraagt om minimale voorraden, sneller en vaker leveren en een strakke regie op goederenstromen.

- Producten komen steeds vaker vanuit de hele wereld en leggen gemiddeld vaak duizenden kilometers af voor het bij de consument is, die het vervolgens ook nog eens vers wil. Retailers vragen daarom om leverzekerheid en -stiptheid.

- De automatiseringsgraad in alle schakels van de keten neemt toe, waardoor uitgebreide informatie-uitwisseling en centrale aansturing van activiteiten mogelijk wordt.

- Een grote maatschappelijke aandacht voor voedselveiligheid, transparantie en milieu.

COMPLEX
De planning en inrichting van het logistieke proces in de agrifood is complex omdat de markt vraagt om een direct en adequaat aanbod, vaak ook om een jaarrond vrs assortiment, om leverzekerheid en transparantie, in de zin dat de consument de herkomst en de kwaliteit van het product kan controleren. Daar komt nog bij dat de agrifood ook te maken heeft met variatie in kwaliteit binnen een groep producten en vaak seizoensgebonden productie.

Prof. Van der Vorst zegt dat managers het zicht dreigen te verliezen op het logistieke proces door de toenemende complexiteit. Daardoor ontstaat het gevaar van, wat hij noemt, suboptimalisatie, waarbij men veel verbeterpotentieel laat liggen. Volgens hem is er behoefte aan transparante beslissingsondersteunende modellen die dichter bij de praktijk staan en inzicht kunnen geven in de voordelen van samenwerking in het ketennetwerk. Jack van der Vorst pleit voor het ontwikkelen van robuuste logistieke concepten, die stootjes van veranderende omstandigheden in de praktijk kunnen velen en praktische oplossingen bieden. Dat vraagt, vindt hij, om een multidisciplinaire aanpak, waarin technologen, bedrijfskundigen en andere disciplines samenwerken.

ZICHTBAAR
Binnen Wageningen Universiteit en Researchcentrum is die multidisciplinaire aanpak al zichtbaar. Met het bedrijfsleven werken onderzoeksgroepen aan de universiteit en bij de onderzoeksinstituten samen in het project Flor-I-Log aan logistieke regieconcepten voor grootschalige internationale netwerken rond de sierteelt. En verder werken de Agrotechnology and Food Sciences Group van Wageningen UR en het bedrijfsleven, samen met de groep van Jack van der Vorst aan het programma Fresh on Demand. Doel is logistieke concepten te ontwerpen die derving van inkomsten door bederf verminderen. Nu nog gaat veel geld in de sector verloren door het noodgedwongen weggooien van producten die niet meer vers zijn.