Persbericht Amnesty International Embargo woensdag 5 april, 2006,00:15 GMT 01:15 uur.

Verenigde Staten: Onder de radar: Geheime vluchten naar marteling en 'verdwijning'.

In het vandaag gepubliceerde rapport, 'USA-Below the radar:Secret flights to torture and 'disappearance', geeft Amnesty International uitgebreide informatie over de buitenwettelijke overdracht van mensen ('rendition') van het ene naar het ander land en worden de omstandigheden beschreven waaronder slachtoffers gevangengehouden werden.

De mensenrechtenorganisatie heeft de vliegbewegingen van direct aan de CIA gelieerde vliegtuigen tussen 2001 en 2005 geanalyseerd, speciaal de vliegtuigen die bekende 'rendition' slachtoffers als Khaled el Masri, Mahar Arar en Abu Omar vervoerd hebben. Deze analyse toont aan dat deze vliegtuigen vaak het Europese luchtruim gebruikt hebben, alhoewel er geen bewijs is dat er zich altijd gevangenen aan boord van de vliegtuigen bevonden.

Amnesty International heeft diverse slachtoffers van 'rendition' geïnterviewd. Hun getuigenissen zijn geloofwaardig en komen overeen met controleerbare feiten zoals vluchtdata. Ze zijn ook consistent met de beschrijvingen, door ieder van hen, van marteling en mishandeling.

Verdwijningen Alleen drie Jemenitische burgers, Muhammad al-Assad, Muhammad Basmillah en Salah Qaru hebben er in toegestemd hun getuigenis openbaar te maken. Deze mannen zijn 18 maanden 'verdwenen' geweest, waarbij ze vastgehouden zijn in vier onbekende detentiecentra. Omdat ze geblinddoekt waren tijdens het transport, weten de drie mannen niet waar ze precies gevangengezeten hebben, maar de duur van hun vluchten en de bidschema's die ze kregen, wijzen er op dat ze waarschijnlijk in Djibouti, Afghanistan en ergens in Oost-Europa zijn gedetineerd.

Als gevolg van de 'renditions' is op dit moment nog een aantal mensen 'verdwenen', hoewel het moeilijk is om precieze aantallen te achterhalen. Families zijn vaak terughoudend om de vermissing van verwanten te melden uit angst voor represailles. Waarschijnlijk gaat het om enkele honderden gevallen van 'rendition' Amnesty International's nieuwste rapport beschrijft de zaak van de Duitse staatsburger Muhammad Zammar die in 2001 in Marokko 'verdween'. Hij is waarschijnlijk met toestel N379P door de CIA naar Syrië gevlogen. In 2004 omschreven gevangenen die in dezelfde gevangenis als Zammar gezeten hebben zijn cel als een 'graftombe' en zag hij er volgens hen uit als een 'skelet'. Zijn familie had voor het laatst contact met hem in juni 2005. Sindsdien hebben noch zijn familie, noch de Duitse autoriteiten informatie over zijn verblijfplaats en weten zij zelfs niet of hij nog leeft.

Amnesty International roept regeringen nogmaals op om er voor te zorgen dat Europese vliegvelden en het Europese luchtruim niet gebruikt worden om mensen buitenwettelijk over te brengen van het ene land naar het andere land. Met of zonder diplomatieke garanties, 'rendition' leidt tot marteling en breng levens in gevaar.

Noot voor de redactie