Kamerbrief over uitvoering van het Stabiliteitsfonds in 2005
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Binnenhof 4
Den Haag | |Directie Veiligheidsbeleid & Directie Mensenrechten en Vredesopbouw
Bezuidenhoutseweg 67
Postbus 20061
2500 EB Den Haag | |
|Datum |3 april 2006 |Behand|Zonneveld/Oppenheimer| | | |eld | | |Kenmer|DVB/CV-028/06 |Telefo|070 348 5230 | |k | |on | | |Blad |1/4 |Fax |070 348 5684 | |Bijlag|Financieel overzicht uitgaven |astrid.zonneveld@minbuza.nl | |e(n) |Stabiliteitsfonds 2005 | | |Betref|Uitvoering van het Stabiliteitsfonds| | |t |in 2005 | |Met deze brief wil de regering U informeren over de uitvoering van het Stabiliteitsfonds in het jaar 2005. Over doelen, uitgangspunten en modaliteiten van het Fonds bent u reeds eerder geïnformeerd . Met brief DMV/VG-05/0337 van 14 februari 2005 (Kamerstuk nr. 29800 V nr.82) is uw Kamer eerder geïnformeerd over de uitvoering van het Stabiliteitsfonds in het jaar 2004.
In deze brief zal ten eerste kort verslag worden gedaan van het functioneren van het Stabiliteitsfonds in het jaar 2005. Vervolgens wordt een overzicht gegeven van de inzet van het Fonds in de prioritaire regio's en zal kort worden ingegaan op enkele financiële aspecten. Ten slotte zal vooruit worden gekeken naar de inzet van het Stabiliteitsfonds in 2006. Na afronding van de inmiddels in gang gezette procedure voor de evaluatie, zult u uitgebreider geïnformeerd worden over de werking van het Stabiliteitsfonds in de afgelopen twee jaar.
Algemene beoordeling
Ook in het tweede jaar is gebleken dat het Stabiliteitsfonds voorziet in de behoefte aan een brug tussen veiligheids- en ontwikkelingsbeleid. In totaal zijn in 2005 83 activiteiten uit het Stabiliteitsfonds ondersteund. Tweeënveertig hiervan zijn doorlopende activiteiten met een startdatum van voor 1 januari 2005. De overigen (41) betreffen nieuwe activiteiten. Ondersteuning vanuit het Stabiliteitsfonds bevindt zich op het snijvlak van vrede, veiligheid en ontwikkeling. Dit geldt ook voor de uitvoering van thematisch beleid op het gebied van ontmijning en kleine wapens. In nauwe samenwerking met de Nederlandse ambassades is het mogelijk gebleken snel en flexibel activiteiten te financieren. Op deze wijze heeft Nederland een zichtbare bijdrage kunnen leveren aan de bevordering van stabiliteit in een groot aantal landen en gebieden. In totaal is in 2005 E 82.2 miljoen uitgegeven. Dit is 97% van het voor 2005 beschikbare totale bedrag van E 84.78 miljoen. De onderbesteding had te maken met het te laat ondertekenen van een enkel contract, waardoor de betaling niet meer in 2005 kon worden verricht.
Regionale besteding
Ook in het tweede jaar van het bestaan van het Stabiliteitsfonds hebben de bestedingen zich voornamelijk gericht op de voor Nederland prioritaire gebieden; de Hoorn van Afrika, Westelijke Balkan, de Grote Meren-regio en Afghanistan. Met een besteding van circa 77% van de middelen in deze regio's is aan het streven voldaan om tenminste driekwart van de middelen te besteden in de prioritaire regio's (zie bijlage).
Inzet in de prioritaire regio's
Afghanistan
Voor activiteiten in Afghanistan werd ruim E 8 miljoen uitgetrokken. Het ging hierbij om steun aan ontwapening, demobilisatie- en reïntegratie van strijders uit het Afghaanse leger en illegale gewapende groepen, het opruimen van landmijnen en overtollige hoeveelheden kleine wapens, alsmede steun aan een regionaal centrum voor counter-narcotics police in Kunduz.
Hoorn van Afrika
In de Hoorn van Afrika werd E 9.7 mln. besteed aan activiteiten ter ondersteuning van het vredesproces in Soedan, zoals het Verification and Monitoring Team voor Zuid-Soedan, de Joint Monitoring Commission voor de Nuba-mountains en het opruimen van landmijnen. Verder is bijgedragen aan de missie van de Afrikaanse Unie in Darfur (AMIS), ten bate van luchttransport en communicatiemiddelen, de financiering van de Abuja-vredesonderhandelingen over Darfur en de 'Darfur Integrated Task Force' die AMIS logistieke ondersteuning verleent vanuit Addis Abeba en Khartoem.
Grote Meren regio
In 2005 is voor ruim E 43 miljoen uitgegeven in de Grote Meren regio. Dit betreft onder meer doorlopende financiering van het Wereldbank ontwapenings-, demobilisatie- en reïntegratieprogramma voor de Grote Meren (MDRP) alsmede een bijdrage aan de AU-VN Conferentie voor de Grote Meren. Een belangrijke activiteit die aansluit bij het ontwapenings -en demobilisatieproces in de Grote Meren was het tripartiete samenwerkingsproject met Zuid-Afrika en de transitieregering van Congo, dat voorziet in het verbeteren van de leefomstandigheden in twee kampen in het Oosten van het land waar gemengde brigades worden gevormd uit legersoldaten en voormalige rebellen. Hierbij speelde het Ministerie van Defensie met de inzet van een brigadegeneraal ter begeleiding van dit project, een belangrijke rol. Verder werd de Congolese politie via UNDP en EU versterkt. In Burundi werden activiteiten met betrekking tot hervorming en training van het leger en de politie ondersteund.
Westelijke-Balkan
In de Westelijke Balkan richtte de inzet (ruim E 2,6 miljoen) zich op training van de Kosovaarse politie, het opruimen van mijnen in Bosnië-Herzegovina en de herstructurering van de strijdkrachten in Bosnië-Herzegovina en Kroatië. Verder kwamen bijdragen ten goede aan de opbouw van het Kosovo Protection Corps als civiele noodorganisatie.
Inzet buiten de prioritaire regio's
Een deel van de uitgaven in 2005 vond plaats buiten de genoemde prioritaire regio's (ongeveer E 18.6 miljoen). In Afrika richtte deze inzet zich op het opruimen van overtollige hoeveelheden kleine wapens, alsmede training- en vredesopbouw activiteiten. In Irak zijn middelen ingezet voor capaciteitsopbouw van politie en leger in de provincie Al-Muthanna.
In Latijns Amerika werd door Nederland de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) ondersteund bij de verificatie van de demobilisatie van para-militairen in Colombia.
Ten slotte werden activiteiten gefinancierd die passen binnen een bredere Nederlandse inzet gericht op stabiliteit, maar die niet toe zijn te schrijven aan een specifiek land of regio (ongeveer E 12.5 miljoen); het gaat hier met name om steun aan organisaties actief op het gebied van ontmijnen en kleine wapens.
Financieel
De richtsnoerbedragen voor ontmijnen en kleine wapens, zoals bepaald door uw Kamer, bedragen respectievelijk E 12,6 en E 2.3 miljoen, Voor ontmijnen is in 2005 E 15.5 miljoen uitgegeven. Op het gebied van kleine wapens werd E 2 miljoen besteed. Van de totale uitgaven in 2005 (E 82.2 miljoen) is E 71.5 miljoen toe te rekenen aan ODA.
Inzet van het Fonds in 2006
Voor 2006 is voor het Stabiliteitsfonds een bedrag van E 102.96 miljoen gereserveerd. Een deel hiervan zal worden besteed aan lopende verplichtingen. Voor nieuwe activiteiten is circa E 49 miljoen beschikbaar. De uitgangspunten voor het Stabiliteitsfonds blijven onveranderd. Het zal zich, ook in 2006, richten op de prioritaire regio's in Afrika, de Westelijke Balkan en Afghanistan, waarbij voldoende ruimte zal zijn om ook daarbuiten bij te dragen aan bevordering van de stabiliteit. Beleidsmatige verdieping zal worden gezocht in het verder uitwerken van activiteiten die zich richten op Security Sector Reform als onderdeel van wederopbouw in prioritaire landen als Soedan, Burundi en Afghanistan. Hiertoe zal de in 2005 opgerichte Stuurgroep Veiligheidssamenwerking en Wederopbouw voorstellen en beleidskaders ontwikkelen. Daarnaast zal het beleid op het gebied van kleine wapens zich verder richten op integratie van de kleine wapens problematiek in het bredere beleid op het gebied van vrede veiligheid en ontwikkeling.
Het Stabiliteitsfonds heeft thans een ruime bekendheid. Een aandachtspunt betreft de verdere verdieping en operationalisering van het beleid inzake vrede, veiligheid en ontwikkeling. Dit moet in de praktijk verder groeien. De complexiteit van de problematiek en de manier waarop hieraan beleidsmatig en praktisch invulling wordt gegeven, leert dat extra inspanning moet worden geleverd om geschikte activiteiten te identificeren, die beheersmatig en qua uitvoering een redelijk succes kunnen garanderen. De Afrikaanse en gevestigde (internationale) organisaties, zijn ook nog niet altijd voldoende geëquipeerd om aan deze jonge sector een goed doordachte invulling te geven. Dit wordt een aandachtspunt voor de komende jaren. Met het Ministerie van Defensie is een begin gemaakt met het ontwikkelen van Nederlandse capaciteit die kan worden ingezet ten behoeve van hervormingen van de veiligheidssector hoofdzakelijk in de prioritaire regio's in Afrika, de Westelijke Balkan en Afghanistan. Belangrijk uitgangspunt daarbij is stabiliteit te bevorderen die nodig is om (weder)-opbouw in de onderhavige landen mogelijk te maken.
Zoals reeds aan uw Kamer werd toegezegd wordt het Stabiliteitsfonds in de loop van 2006 geëvalueerd. Hiertoe is een proces van aanbesteding gestart en werd inmiddels een uitvoerder geselecteerd. De Kamer zal van de conclusies van het evaluatierapport op de hoogte gebracht worden. Aan de hand van de uitkomsten van de evaluatie zal de uitvoering van het Fonds nader kunnen worden bezien.
De Minister van De Minister voor
Buitenlandse Zaken, Ontwikkelingssamenwerking,
Dr. B.R. Bot A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven
-----------------------
TK vergaderjaar 2003/2004, 29 200 V, nr. 10 en TK vergaderjaar 2003/2004, 29 200 V, nr. 67
---- --