Gemeente Amsterdam



Gedwongen opgenomen GGZ-patiënten hebben geen recht op bijstand

31 maart 2006

Patiënten in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) die door de rechter zijn geplaatst in een GGZ-kliniek hebben geen recht op bijstand. Dat is de uitkomst van een proces dat de GGZ-kliniek De Meren na overleg met de Dienst Werk en Inkomen (DWI Amsterdam) tegen de gemeente Amsterdam heeft aangespannen. Doel was om duidelijkheid te krijgen over de vraag of deze groep patiënten recht heeft op een WWB-uitkering. De gemeente Amsterdam spant zich in om te voorkomen dat deze groep tussen wal en schip valt. Wel is er nu eindelijk duidelijkheid over de uitvoering van de wet op dit punt. Ook voor andere gemeenten in Nederland is dit een belangrijke uitspraak.

Geruime tijd bestaat er onduidelijkheid over de wijze waarop artikel 13 van de Wet Werk en Bijstand (WWB) toegepast moet worden. Dit artikel stelt dat iedereen "aan wie rechtens zijn vrijheid is ontnomen", uitgesloten is van bijstand. Niet duidelijk was of dit ook voor GGZ-patiënten geldt die wegens volledige
ontoerekeningsvatbaarheid door de rechter gedwongen worden behandeld in een GGZ-kliniek.

De gemeente Amsterdam heeft aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid duidelijkheid gevraagd over de wijze waarop dit artikel toegepast moet worden. Daarop heeft DWI Amsterdam eind vorig jaar de bijstandsuitkering van één GGZ-patiënt stopgezet en de aanvraag van andere GGZ-patiënt afgewezen. In de uitvoering van de wet is de uitleg van het Rijk gevolgd.

Het hebben van een financiële tegemoetkoming vanuit de WWB is zowel voor de patiënten als de GGZ-klinieken van groot belang. Met de tegemoetkoming kunnen zij zich tegen ziektekosten verzekeren en hebben zij zak- en kleedgeld. Nu deze patiënten naar het oordeel van de rechter geen recht hebben op een bijstandsuitkering is onduidelijk wie voor de vergoeding van deze kosten moet opdraaien. Hierover bestaat verschil van mening tussen het ministerie van Sociale Zaken en het ministerie van Justitie. Amsterdam dringt al geruime tijd aan op een oplossing.

In de uitspraak heeft de rechter tevens beslist dat patiënten die door de rechter in het kader van de Wet Bijzondere Opnamen Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) gedwongen geplaatst zijn ook niet voor een bijstandsuitkering in aanmerking komen. Tot nu toe verstrekte DWI aan deze personen wel bijstand.

DWI Amsterdam wil voorkomen dat deze groep patiënten tussen wal en schip raakt vanwege rijksbeleid. Daarom gaat DWI opnieuw actief het rijk benaderen en dringt aan op een snelle oplossing voor deze groep patiënten. Tevens onderzoekt DWI Amsterdam of bij de beëindiging van de lopende uitkeringen een overgangstermijn geboden kan worden.