+Teamgeist(tm)-bal voor wk van 2006
Bayer bv
adidas en Bayer MaterialScience slaan de handen ineen voor de FIFA WK-bal
Ronder dan ooit
Hightech +Teamgeist(tm)-bal voor het grootste sportevenement van 2006
Leverkusen - 'De taak waar wij voor staan is minstens zo ingewikkeld als het maken van een vierkante cirkel of een ronde kubus.' Zo omschreef Angela Merkel, de eerste vrouwelijke bondskanselier van Duitsland, enkele weken geleden de moeilijke taken waarvoor haar regering zich gesteld ziet. De uitdaging waar adidas en Bayer MaterialScience: één van de grootste kunststofproducenten ter wereld bij het ontwikkelen van de voetbal voor de FIFA WK 2006 voor stonden, was al even ontmoedigend. Doel van het project was de spreekwoordelijk ronde bal nog ronder en nog beter geschikt te maken voor 's werelds grootste sportevenement van 2006. Na een lange periode van intensieve samenwerking is het resultaat een echt hightech product dat luistert naar de naam
+Teamgeist(tm).
Deze naam, teamgeest, is evengoed van toepassing op de jarenlange geweldige samenwerking van adidas en Bayer. 'Voor het WK 1986 in Mexico hebben we samen de eerste volledig synthetische bal ontwikkeld. Sindsdien hebben we voor elk WK en EK een nieuw model gemaakt', aldus Thomas Michaelis, projectmanager balontwikkeling voor Bayer MaterialScience. 'Er is drie jaar gewerkt aan deze zwart-wit-gele bal. Drie jaar van uitstekende samenwerking, waaraan vele andere bedrijven van over de hele wereld hebben deelgenomen. 'Materiaalonderzoek, ontwerp en productie vonden plaats op meerdere continenten tegelijk. Uiteindelijk bereikte het succesvolle team iets dat door de Duitse oud-international Andreas Brehme eens werd omschreven als: 'Het onmogelijke mogelijk maken is vrijwel onmogelijk.'
Aan het begin van het project stelde adidas een overzichtelijke lijst op met gedetailleerde en veeleisende specificaties. Michaelis: 'Bij iedere nieuwe bal vertelt adidas precies wat hen qua ontwerp en prestaties voor ogen staat. Dit keer moest de bal nog ronder worden en er ook op de lange termijn mooi uit blijven zien.' Maar hoe rond is rond? Het beantwoorden van deze vraag is niet zo makkelijk als de Hongaarse oud-international Gyula Lorant het eens zei: 'De bal is rond. Als ie hoeken had, was het een kubus.'
Rond is een relatief begrip. De +Teamgeist(tm) is op slechts één procent na een volmaakte bol. Daardoor gedraagt de bal zich uiterst voorspelbaar in de lucht. Het komt allemaal aan op de gebruikte materialen en de baanbrekende constructie. De specialisten van adidas hebben afscheid genomen van de bekende vijf- en zeskantige stukken die in de afgelopen decennia zo vertrouwd zijn geworden en hebben deze vervangen door propellervormige vlakken. Verder is het totale aantal stukken teruggebracht van 32 naar 14. Minder randen en een rondere vorm betekenen ook minder naden en hoekjes aan de buitenkant, zodat de spelers een grotere kans maken contact te maken met een glad oppervlak. En daardoor is de kans weer groter dat ze hun doel raken.
Om de bal in vorm te houden, hebben de coatingspecialisten van Bayer een nieuwe structuur voor de buitenbekleding ontwikkeld. Om te beginnen hebben ze de wand 1,1 millimeter dikker gemaakt om de bal ronder en gladder te maken. Daarnaast hebben ze ook hun ervaring in de ontwikkeling van schoenen toegepast. Uiteindelijk besloten ze vier verschillende lagen materiaal te gebruiken die op elkaar worden aangebracht. De nauwkeurigheid waarmee de +Teamgeist(tm) zijn baan aflegt, wordt bij uitstek bepaald door een synthetisch schuim op basis van polyurethaan, aangebracht op een hechtlaag waarmee de buitenbekleding op de textielondergrond wordt vastgezet. Het schuim bestaat uit miljoenen met gas gevulde microbolletjes. 'Hierdoor neemt de bal na een trap razendsnel z'n oorspronkelijke ronde vorm weer aan zodat hij z'n baan optimaal kan afleggen', aldus Thomas Michaelis. Bovenop de schuimlaag is een alifatische middenlaag aangebracht die de bal beschermt tegen externe invloeden (zoals vocht) en hem een uitzonderlijke elasticiteit verleent. Dit betekent dat een doelgericht schot van Ballack, Beckham & co alleen kan worden gestopt als een van hun opponenten erin slaagt de baan van de bal te blokkeren.
Tot slot beschermt de buitenste afwerklaag het bedrukte oppervlak tegen slijtage. Dit maakt de bal duurzamer, zodat het perfecte uiterlijk van de bal lang behouden blijft. Als de beide teams het veld na een zware wedstrijd uitgeput en onder de modder verlaten, glanst de + Teamgeist(tm) nog altijd als nieuw. Dit materiaal, dat ook in de kledingindustrie vaak wordt gebruikt voor de afwerking, komt uit de Impranil(r)-lijn van Bayer MaterialScience. Daarnaast is de +Teamgeist(tm) (net als twee van zijn voorgangers) niet gestikt, maar gelijmd met een gepatenteerde thermische hechtlaag. Met als resultaat dat de bal zelfs bij hevige regen nauwelijks zwaarder wordt (max. 0,1%). Het tijdperk van doorweekte lederen ballen is definitief voorbij. Deze bal laat vrijwel geen water door.
'Het is ongelooflijk hoeveel ontwikkeling en materiaalonderzoek hierin zit. En ik maar denken dat het gewoon een kwestie was van wat lucht in de bal pompen', zegt Rudi Völler, lid van het winnende team van het WK 1990, voormalig bondscoach van Duitsland en momenteel technisch directeur van Bayer 04 Leverkusen. Hij was behoorlijk onder de indruk toen hij het onderzoeks- en ontwikkelingslaboratorium van de Bayer-fabriek in Leverkusen bezocht om de zaak eens nader te bekijken. Ook voetbalicoon en aanvoerder van het Engelse team David Beckham was onder de indruk: 'De bal gaat precies waar je 'm hebben wilt.' De Duitse international Bernd Schneider valt hem bij: 'Met deze bal kun je je spits de perfecte voorzet geven. En als specialist in vrije trappen kan ik de bal met een geweldige precisie langs de muur krullen.
Het zal velen benieuwen welk team het eerst leert om alles uit deze baanbrekende bal te halen. Wie op een leuke manier te weten wil komen hoe de voetbal zich in de loop van de afgelopen decennia heeft ontwikkeld tot een hightech sportartikel, gaat meteen naar www.tor.bayerbms.com en wint misschien nog een originele WK-bal ook.