ChristenUnie
woensdag 22 maart 2006 16:48
Winst!
42 zetels méér na gemeenteraadsverkiezingen
Op 7 maart won de ChristenUnie bij de gemeenteraadsverkiezingen. In
totaal was er een groei in ChristenUnie-raadszetels van 42 zetels. In
dit artikel analyses van en reacties op de uitslagen.
Eerste indruk
Zelfstandige SGP-fracties haalden 185 zetels (8 zetels verlies).
ChristenUnie+SGP samenwerkingsgemeenten (ChristenUnie- én SGP-mensen)
108 zetels (incl Waddinxveen) (3 zetels winst).
ChristenUnie zelfstandig 352 zetels (42 zetels winst = groei van ruim
12%)
ChristenUnie en SGP bij elkaar opgeteld hebben nu 645 zetels (groei
van 10%).
Eerste zetel
In vier plaatsen deed de ChristenUnie voor het allereerst mee aan de
verkiezingen. In Amstelveen, Bussum en Nijefurd lukte het om een zetel
te bemachtigen. In Schiedam niet.
In negen gemeenten probeerde de ChristenUnie voor de tweede of
zoveelste keer een zetel in de wacht te slepen. In Alkmaar, Eindhoven,
Menterwolde, Midden-Drenthe en Wymbritseradiel lukte het deze keer!
Voor de gemeenteraad van Amsterdam en Voorst en voor twee deelraden in
Rotterdam (Noord en Hilligersberg Schiebroek) lukte het helaas niet.
Grootste, meeste
De winst was het grootst in Delfzijl. Daar groeide de ChristenUnie van
1 naar 4 zetels.
In de Noordoostpolder en Waalwijk wonnen we 2 zetels. In 49 gemeenten
wonnen we één zetel.
In 137 plaatsen bleven we op hetzelfde aantal zetels staan.
In 14 plaatsen verloren we helaas één zetel.
Top winst lokale percentage Top verlies lokale percentage
(10x boven 4%) (9x boven 2%)
Delfzijl +11,3 (van 6,4 naar 17,7% van de stemmen!) Rotterdam Charlois
-3,8
Urk +7,9 Wierden -3,6
Aalburg +7,3 Noordwijk -2,9
Nijefurd +6,8 Steenbergen -2,8
Oostflakkee +5,8 Twenterand -2,8
Bussum +4,7 Liesveld -2,7
Noordoostpolder +4,7 Westland -2,6
Winsum +4,7 Barendrecht -2,3
Ouderkerk +4,5 Werkendam -2,3
Waalwijk +4,2
Top winst aantal stemmen Top verlies aantal stemmen
(12x boven 700) (11x boven 200)
Ede 1636 Liesveld -1135
Leiden 1396 (van 1 naar 2 zetels) Rotterdam Charlois -823
Amstelveen 1191 (eerste zetel) Wierden -490
Apeldoorn 1153 (van 2 naar 3 zetels) Rotterdam -462
Amersfoort 992 Rotterdam-IJsselmonde -388
Delfzijl 970 (van 1 naar 4 zetels) Westland -384
's-Gravenhage 963 Rotterdam Prins Alexander -318
Noordoostpolder 852 (van 3 naar 5 zetels) Noordwijk -295
Waalwijk 747 (van 1 naar 3 zetels) Werkendam -288
Urk 724 (van 5 naar 6 zetels) Steenbergen -271
Amsterdam 714 (toch niet eerste zetel) Baarn -241
Arnhem 704
Toppers percentage groei aantal stemmen Toppers percentage verlies
aantal stemmen
Behalve reeds genoemde winnaars zijn nog opvallend: Naast de
bovenstaande verliezers zitten alleen Gaasterlân-Sleat, Woudenberg,
Oudewater en Moerdijk nog boven de -10%.
Oud-Beijerland +58,4% (van 1 naar 2 zetels)
IJsselstein +55,4%
Midden-Drenthe +51,5% (eerste zetel!)
Albrandswaard +51,3%
De ChristenUnie is voor het eerst de grootste partij geworden in Urk,
Kampen, Zwartewaterland en Veenendaal. We zijn de grootste gebleven in
Oldebroek en Bunschoten.
Inspanningen beloond
Afgelopen maanden hielden een aantal aankomende raadsleden u via
HandSchrift op de hoogte van het wel en wee van hun vereniging bij de
aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. Nu vertellen ze wat al hun
inspanningen hebben opgeleverd.
* Rene Wallenburg in Bussum * heeft met zijn opvallende campagne met
stofzuigers in de binnenstad een signaal afgegeven aan andere mensen
die denken dat het kansloos is om voor een raadszetel te gaan in een
dorp waar al jarenlang dezelfde partijen regeren. Door een goede
focus, bidden en werken is het aantal stemmen namelijk verdriedubbeld
en mag hij nu namens ChristenUnie verantwoorde politiek waarmaken
Lijsttrekker * Ko Jansen (Eindhoven) * is erg dankbaar dat na vier
keer teleurstelling het nu toch gelukt is. Met Gods zegen heeft
ChristenUnie Eindhoven niet meer en niet minder dan de benodigde 1747
stemmen voor een zetel binnen weten te halen. Overtuigd van het feit
dat ze vanuit liefde een boodschap voor de hele stad hebben en met een
stuk brutaliteit hebben ze campagne voor de ChristenUnie gevoerd. Met
deelname aan een zogeheten rap battle en op een zondag onderbouwd
pleidooi voor de zondagsrust hebben ze het beeld van oubolligheid
weten te doorbreken.
Volgens voorzitter * Gert-Jan Geels (Baarn) * is het christelijk deel
van de Baarnse bevolking behoorlijk op de proef gesteld. Het was
moeilijk om een kandidaat voor op de lijst te vinden en toen het een
vrouw bleek kwam er noodgedwongen een lijstontbinding met de SGP. "Met
een nieuw gezicht aan het roer en een vernieuwde steunfractie zullen
we ons in de komende periode als ChristenUnie sterk gaan maken voor
een sociaal en rechtvaardig Baarn, waarin we zonder terughoudendheid
het woord zullen voeren en het Woord zullen laten klinken"
* Harro Jansen (Gouda) * is gepast blij, omdat de christelijke
partijen in het geheel er op achteruit zijn gegaan. Zij zijn echter
zelf na lijstontbinding met de SGP van twee naar drie zetels gegaan.
Het is nu voor het eerst in de geschiedenis dat er een vrouw namens de
ChristenUnie in de Goudse raad mag spreken!
* Zuidhorn * wil alleen als team genoemd worden, want zij dankt het
succes van de vierde zetel aan de medewerking van tientallen
enthousiaste vrijwilligers. Dankzij hun inzet hebben ze aandacht en
betrokkenheid van de kiezers bereikt. Jongeren die afgelopen vier jaar
18 zijn geworden zijn persoonlijk benaderd met een oproep om te gaan
stemmen. Voor vrouwen is er een congres samen met Inclusief
georganiseerd. Er is veel gefolderd en in de campagne zijn meerdere
kerkelijke gemeentes van Zuidhorn betrokken geweest. De ChristenUnie
heeft nu net als CDA en PvdA vier zetels en stort zich in de
collegeonderhandelingen.
* Linda Horst (Nijkerk) * is met haar 22 jaar de jongste vrouw op de
Nijkerkse lijst. Ze passeerde met voorkeursstemmen diverse
plaatsgenoten en eindigt nu op 2 (vanaf 9). Naast haar vader
(lijsttrekker Hans ?Horst). Horst jr. wil de WMO aanpakken en de
schuldhulpverlening. "In januari heb ik een jongerenavond
georganiseerd, ik ben een makkelijk aanspreekpunt voor jongeren. Maar
dat ik nu op 2 sta, dat is echt een onverwachte knaller."
* Jacqueline Koops-Scheele (Amstelveen) * blies nieuw leven in haar
kiesvereniging. Niet zonder succes: na dertig jaar heeft de
ChristenUnie weer een zetel. Koops en de nummers 2 en 3 (ook vrouwen)
gaan hard aan de slag om, in dit voormalig VVD-bolwerk, de
kilometerheffing, de groene polder en gesubsidieerde arbeidsplaatsen
op de agenda te zetten. De sociaal zwakkeren hebben haar hart: "Ze
moeten vanachter de geraniums zonder daarbij de huidige ondernemers
het brood uit de mond te stoten."
* Evert Sneep (Alphen aan den Rijn)*. "Vier jaar geleden haalden we
1873 stemmen (2 zetels). We hebben als raadsleden én wethouder, vier
jaar hard gewerkt. Dit heeft ons nu 2466 stemmen opgeleverd: 3 volle
zetels!"
* Gerrit Jan Steenbergen (Delfzijl)*
Na bijna 25 jaar één zetel in de raad van Delfzijl te hebben gehad is
de ChristenUnie in de nieuwe raad vertegenwoordigd met vier zetels!
Vanwege allerlei bestuurlijke verwikkelingen hebben de burgers van
Delfzijl geprotesteerd, deels door massaal blanco te stemmen, deels
door op de nog enige in Delfzijl betrouwbare partij, de ChristenUnie,
te stemmen. Daardoor is de ChristenUnie nu de tweede partij.
Daarnaast is de samenstelling van de fractie opmerkelijk. De
gemiddelde leeftijd is nog geen 33 jaar, maar toch heeft de fractie 19
jaar ervaring! Het jongste raadslid, tevens een van de weinige vrouwen
in de raad, Annemiek Wagenaar, is 23. Voorzover het tegendeel niet is
bewezen en de 1-mans/vrouws fracties niet worden meegerekend durft de
fractie van de ChristenUnie Delfzijl de stelling aan de jongste
ChristenUnie fractie van Nederland te zijn!
Natuurlijk brengt zo'n zetelexplosie de nodige aandacht van de
regionale en landelijke pers met zich mee. Daarnaast drukt er een
zware verantwoordelijkheid op de fractie en het bestuur vanwege de
komende coalitievorming. De afgelopen hectische dagen schoot mij dan
ook telkens het navolgende door mijn hoofd: Wat de toekomst brengen
moge, mij geleid des Heren hand!
Vrouwen
In 2002 waren er negen vrouwelijke lijsttrekkers, die ook allemaal
werden gekozen.
In 2006 waren er 24 vrouwelijke lijsttrekkers (twee vrouwelijke
lijsttrekkers stonden zelfs aan het hoofd van een gezamenlijke lijst
met de SGP: Zoetermeer en Gorinchem).
In vijf gemeenten zorgden deze lijsttrekkers voor groei in zetels
(Amstelveen, Barneveld, Heerenveen, Hellendoorn en Utrecht). In acht
gemeenten boekten zij geen zetelwinst, maar wel stemmenwinst. In de
rest was sprake van consolidatie. Alleen in Ten Boer was er sprake van
zetelverlies (van 3 naar 2 zetels), maar daar bleef het aantal stemmen
wel stabiel.
Samen met SGP of niet?
In 2002 had de ChristenUnie in veertien plaatsen de samenwerking met
de SGP verbroken. In dertien van die plaatsen haalden we toen
zelfstandig één of meer zetels.
In 2006 ging de ChristenUnie in acht plaatsen voor het eerst los van
de SGP de verkiezingen in. In Breukelen en Nieuwegein heeft de SGP na
de breuk met de ChristenUnie zelf ook zelfstandig meegedaan. Daar
hebben ze geen zetels gehaald.
In Achtkarspelen, Almelo, Amersfoort, Baarn, Enkhuizen, Hilversum en
Vlissingen deed de SGP na de breuk niet meer mee met de verkiezingen.
Volgens cijfers van het SGP-bureau is in plaatsen met zelfstandige
SGP-fracties een verlies geleden van 719 stemmen en 8 zetels.
In plaatsen waar ChristenUnie en SGP samenwerken was een winst van
3025 stemmen en 3 zetels.
In plaatsen waar de ChristenUnie zelfstandig de verkiezingen in ging
was een winst van 39 zetels.
Ook met een andere cijfer-vergelijking kunnen we laten zien dat de
ChristenUnie zelfstandig meer winst heeft geboekt dan waar we met de
SGP samenwerkten:
In plaatsen waar we zowel in 2002 als in 2006 zelfstandig de
verkiezingen in gingen haalden we lokaal gemiddeld 8,1%.
In plaatsen waar zowel in 2002 als in 2006 gezamenlijk met de SGP
optrokken haalden we lokaal gemiddeld 6,5%.
In plaatsen waar we de samenwerking net verbroken hebben houdt de
ChristenUnie over het algemeen goed stand. Een eventueel verlies van
SGP-stemmers wordt kennelijk gecompenseerd met nieuwe stemmers.
Interessant is dat in plaatsen waar we in 2002 voor het eerst
zelfstandig gingen (en toen stabiel bleven), dat we daar nu vaak
gegroeid zijn (bijv. Almere, Gouda, Lelystad en Leiden).
Waarschijnlijk moet iedereen nog even aan de nieuwe situatie wennen.
ChristenUnie slaat vleugels uit
Het wordt steeds duidelijker: de ChristenUnie verspreid zich steeds
verder over Nederland. In 2002 gingen we in de plaatsen waar we van
oudsher sterk vertegenwoordigd waren gemiddeld licht achteruit. Dat
werd toen meer dan goed gemaakt door winst in vele gemeenten buiten
die regio's. In 2006 is dat lichte verlies in de bolwerken weer
ongedaan hersteld (!) en zijn we daar buiten nog verder gegroeid.
Misschien geldt ook hier wel: in Alkmaar begint de victorie?!
Dit is een bewerking van een artikel dat zal worden gepubliceerd in
Handschrift, het politiek magazine van de ChristenUnie.
Door: Erik van Dijk (tekst en analyses), Ineke Bruijn (quotes),
Jacolien Viveen (quotes) en Kees Sinke (cijfers).